Urszula Honek laureatką Nagrody Conrada 2023. Jej zbiór opowiadań „Białe noce” uznany najlepszym debiutem roku

30 października 2023

Podczas Festiwalu Conrada w Krakowie tradycyjnie przyznano nagrodę za najlepszy debiut prozatorski. Statuetkę otrzymała Urszula Honek za zbiór opowiadań „Białe noce”, który opublikowało Wydawnictwo Czarne. Jest ona dziewiątą z kolei autorką uhonorowaną Nagrodą Conrada.

Opowiadania ze zbioru „Białe noce” przedstawiają świat z perspektywy mieszkańców małej beskidzkiej miejscowości, żyjących w bliskim otoczeniu przyrody. Perspektywy czasowe mieszają się tam ze sobą, zmieniają narratorzy, a z trudnych do uchwycenia powodów codzienność staje się niepokojąca i mroczna, choć źródła zagrożenia nie sposób odnaleźć.

Jak zwracał uwagę w opisie książki wydawca, w „Białych nocach” z pozoru nic się nie dzieje: mała podgórska miejscowość, kilka osób, nieuchwytny czas. A jednak światło się ściemnia, atmosfera gęstnieje, ktoś umiera w upalny dzień we własnym łóżku, ktoś spada ze skarpy, ktoś bezustannie krąży w ciemnościach. W zbiorze opowiadań Urszuli Honek, który spleciony jest delikatnymi nićmi powiązań niczym powieść, ludzie rodzą się i umierają, tęsknią i marzą, smucą się i boją, aż w końcu niepostrzeżenie tracą zmysły, a w górskich dolinach kładzie się ciemność.

„Bardzo chciałam podziękować moim wydawcom, czyli Monice Sznajderman i Andrzejowi Stasiukowi, mojej redaktorce Magdalenie Budzińskiej, Magdalenie Jobko oraz całemu zespołowi Wydawnictwa Czarne, które zawsze wykazywało się niezwykłą życzliwością. Dziękuję kapitule, dziękuję też ludziom, którzy głosowali na mnie, bo dla mnie bardzo ważni są czytelnicy i cieszę się, że te głosy czytelników też jakoś się liczą. Dziękuję mojemu mężowi, który zawsze jest dla mnie dużym wsparciem. Gratuluję też moim współnominowanym, bo bez wątpienia mamy do czynienia z osobowościami literackimi. 'Białe noce’ są o ludziach, którzy na wiele sposobów zostali skrzywdzeni, dlatego też ogromnie jestem wdzięczna, że w tym momencie zostali zauważeni i wysłuchani” – mówiła ze sceny laureatka.

Urszula Honek oprócz charakterystycznej statuetki zwanej Lunetą Conrada otrzymała kwotę 30 tysięcy złotych. Częścią nagrody jest też miesięczny pobyt rezydencjalny w Krakowie oraz kampania promocyjna wyróżnionej książki na łamach „Tygodnika Powszechnego”. Nagroda Conrada to już drugie wyróżnienie dla „Białych nocy” – wcześniej książka otrzymała Nagrodę im. Kościelskich. Przed debiutem prozatorskim Urszula Honek zyskała uznanie jako poetka. Jej teksty ukazywały się między innymi w „Dwutygodniku”, „Piśmie”, „Tygodniku Powszechnym” i „Znaku”. Zdobyła również nominację do Nagrody Literackiej Gdynia.

Nagroda Conrada przyznawana jest od 2015 roku za debiut prozatorski. Do tej pory wyróżnienie otrzymały same autorki: Liliana Hermetz za książkę „Alicyjka” (2015), Żanna Słoniowska za „Dom z witrażem” (2016), Anna Cieplak za „Ma być czysto” (2017), Weronika Gogola za „Po trochu” (2018), Olga Hund za „Psy ras drobnych” (2019), Dorota Kotas za „Pustostany” (2020), Elżbieta Łapczyńska za „Bestiariusz nowohucki” (2021) i Paulina Siegień za reportaż „Miasto bajka” (2022).

W tym roku nominacje do nagrody otrzymali: Mateusz Górniak za książkę „Trash Story” (wyd. Ha!art), Paweł Kozioł za powieść „Wariant La Plata” (wyd. KIT Stowarzyszenie Żywych Poetów), Krzysztof Umiński za „Trzy tłumaczki” (wyd. Marginesy), Małgorzata Żarów za książkę „Zaklinania węży w gorące wieczory” (wyd. Czarne) oraz Urszula Honek za zbiór opowiadań „Białe noce” (wyd. Czarne). To do tej ostatniej, za sprawą głosów kapituły i publiczności, powędrowała Nagroda Conrada.

Nagrodę wręczono w niedzielę, 29 października, na zakończenie 15. Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada w Krakowie. Tydzień spotkań, warsztatów, pokazów filmowych i dyskusji o literaturze zwieńczyła gala w Centrum Kongresowym ICE Kraków. Podczas uroczystości wykłady mistrzowskie wygłosili Mikołaj Grynberg, polski fotograf i pisarz, nominowany do Nagrody Nike, oraz Intan Paramaditha, indonezyjska pisarka, uhonorowana nagrodą PEN Translates. Galę prowadził Łukasz Wojtusik.

Transmisję z uroczystości wręczenia Nagrody Conrada 2023 możecie obejrzeć poniżej: