Poznaliśmy piątkę finalistów Nagrody Conrada 2023 za najlepszy debiut prozatorski

3 października 2023

Mateusz Górniak, Urszula Honek, Paweł Kozioł, Krzysztof Umiński i Małgorzata Żarów – to według kapituły Nagrody Conrada autorki i autorzy najlepszych debiutów prozatorskich minionego roku. Które z nich otrzyma statuetkę? Tego dowiemy się 29 października podczas gali wieńczącej Festiwal Conrada.

Nagroda Conrada przyznawana jest od 2015 roku za najlepszy debiut prozatorski – zarówno jeśli chodzi o twórczość fabularną, jak i literaturę faktu. W tym roku jurorzy wydłużyli proces wyboru laureata – najpierw wyłoniono spośród 75 nadesłanych zgłoszeń tzw. długą listę 10 nominowanych, a dopiero z nich wyselekcjonowano finałową piątkę.

Pierwszy z nominowanych – Mateusz Górniak – to redaktor „Stonera Polskiego”, którego teksty wystawiane były m.in. w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie i w Teatrze Dramatycznym w Wałbrzychu. Szansę na Nagrodę Conrada ma jego książka „Trash Story” (wyd. Ha!art), określana przez wydawcę jako „kołysanka dla epoki telewizji i pępkowe społeczeństwa katastrofy”. Historię początkowo poznajemy z perspektywy chłopaka z małego śląskiego miasteczka. Stopniowo pełną humoru i inwencji narrację przechwytują postaci z telewizji, przedmioty oraz śmieci – oddając w ten sposób jakąś część atmosfery współczesnej prowincji.

Druga finalistka, Urszula Honek, publikowała m.in. w „Dwutygodniku”, „Piśmie” i „Znaku”, a jej twórczość poetycka była wielokrotnie wyróżniana w prestiżowych konkursach. Kapituła Nagrody Conrada doceniła jej debiut prozatorski – zbiór opowiadań „Białe noce” (wyd. Czarne). Subtelnie prowadzone opowieści Honek przedstawiają świat z perspektywy mieszkańców małej beskidzkiej miejscowości, żyjących w bliskim otoczeniu przyrody. Perspektywy czasowe mieszają się tam ze sobą, a z trudnych do uchwycenia powodów codzienność staje się niepokojąca i mroczna.

Kolejny nominowany – Paweł Kozioł – to poeta, doktor nauk humanistycznych i programista specjalizujący się w dziedzinie sztucznej inteligencji i przetwarzaniu języka naturalnego. Stworzył kilka programów szachowych, m.in. Rodent, naśladujący styl gry dawnych mistrzów. Nominację do Conrada otrzymała jego powieść „Wariant La Plata” (wyd. KIT Stowarzyszenie Żywych Poetów) nawiązująca do losów polskiej drużyny szachowej z 1939 roku. Jej członkowie zdobyli srebrny medal na olimpiadzie szachowej w Buenos Aires, jednak po tym sukcesie nie mieli dokąd wracać, bo w Polsce wybuchła wojna.

Szansę na nagrodę ma również Krzysztof Umiński, tłumacz, scenarzysta i sędzia muay thai, a w przeszłości zawodnik tej dyscypliny. Kapituła nagrody doceniła jego „Trzy tłumaczki” (wyd. Marginesy) – opowieść o Marii Skibniewskiej, Joannie Guze i Annie Przedpełskiej-Trzeciakowskiej, trzech wybitnych autorkach przekładów klasyki światowej literatury. Umiński prezentuje warsztat, ale też niebanalne życiorysy kobiet, które – pozostając w cieniu tłumaczonych przez siebie książek – przez wiele lat kształtowały gusta polskiej inteligencji.

Małgorzata Żarów, piąta z finalistek, pracowała jako lektorka języka angielskiego i analityczka do spraw przeciwdziałania „praniu” pieniędzy. W konkursie nominowano jej debiutancką powieść „Zaklinanie węży w gorące wieczory” (wyd. Czarne), która zdobyła już Nagrodę Literacką Gdynia. Śmiała powieść oparta jest na motywie wędrówki – w tym wypadku przez surrealną Warszawę. Autorka gra z konwencjami katastrofizmu, grozy i pornografii.

Grono nominowanych wybrało grono jurorów, do którego należą: Urszula Chwalba, Julia Fiedorczuk, Grzegorz Jankowicz, Monika Ochędowska, Olga Stanisławska i Błażej Warkocki. Przewodniczącym kapituły jest profesor Michał Paweł Markowski, a funkcję sekretarz sprawuje Joanna Szulborska. O tym, kto zwycięży, zadecydują po połowie głosy kapituły i publiczności. Formularz jest już dostępny na stronie Festiwalu Conrada – głosowanie potrwa do 27 października do godziny 23:59. Gala wręczenia zapowiedziana jest na 29 października.

Fundatorem nagrody jest miasto Kraków. Zwycięzca lub zwyciężczyni konkursu otrzyma statuetkę oraz 30 tysięcy złotych. Nagroda obejmuje także miesięczny pobyt rezydencjalny w Krakowie i kampanię promocyjną wyróżnionej książki na łamach „Tygodnika Powszechnego”. Dotychczasowe laureatki to Liliana Hermetz, Żanna Słoniowska, Anna Cieplak, Weronika Gogola, Olga Hund, Dorota Kotas, Elżbieta Łapczyńska i Paulina Siegień.

[am]

Tematy: , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy