Powieść „Ciemności kryją ziemię” Jerzego Andrzejewskiego na deskach gdańskiego Teatru Wybrzeże

12 kwietnia 2024

Od piątku 12 kwietnia na deskach Teatru Wybrzeże w Gdańsku oglądać można spektakl na podstawie powieści „Ciemności kryją ziemię” Jerzego Andrzejewskiego. Za reżyserię przedstawienia odpowiada Tomasz Fryzeł.

Akcja opublikowanej w 1957 roku powieści „Ciemności kryją ziemię” rozgrywa się w czasach hiszpańskiej inkwizycji. Do miasta Villa-Réal przybywa Wielki Inkwizytor Tomás Torquemada. Przepełniony strachem klasztor staje się miejscem działania przywódcy Świętej Inkwizycji. Miejscem konfrontacji, która odmieni życie każdego z nich.

Główny bohater, młody mnich Diego Manente, początkowo jest żarliwym przeciwnikiem stosowanych przez inkwizycję metod i pała nienawiścią do przybyłego. Torquemada przyjmuje go jednak na swojego sekretarza. Podejmując tę decyzję, Wielki Inkwizytor okazuje się wnikliwym psychologiem, bowiem Diego, mimo początkowych wątpliwości, szybko przechodzi na stronę opresyjnego systemu.

„Tym, co mnie interesuje w powieści Andrzejewskiego, zainspirowanej osobą Tomasa Torquemady, żyjącego w XV wieku inkwizytora królestw Kastylii i Aragonii, jest nie tyle hiszpańska inkwizycja jako historyczny fenomen, ile raczej sposób przedstawiania relacji międzyludzkich w sytuacjach władzy, hierarchii, kuszenia i manipulacji” – twierdzi reżyser Tomasz Fryzeł.

„To jest spektakl o ciemności, lęku, manipulacji, które wkraczają między ludzi, strącając ich w ideologiczny i etyczny sen. To spektakl o tym, że między ludźmi wydarza się zło i zaczyna spotworniać, wykrzywiać w człowieku to, co było w nim piękne i jasne. Marzenie staje się pychą i egoizmem. Miłość staje się grzechem i powodem do wstydu. Żarliwość zamieniona zostaje w nienawiść” – dodaje reżyser.

Zgodnie z zamiarem twórców spektaklu na scenie nie zobaczymy kostiumów z epoki ani scenografii odwołującej się do Hiszpanii tamtych czasów. Tomasz Fryzeł informuje, że wspólnie z autorką scenografii i kostiumów Anną Oramus oraz reżyserką światła Klaudyną Schubert chciał pozostawić widzom pole do uruchomienia wyobraźni.

„Ważne jest dla nas, żeby przestrzeń nie tyle narzucała znaczenia i światy, ile raczej przyjmowała znaczenia i obrazy projektowane na nią przez widzów i widzki. Temat inkwizycji oraz związany z nią nastrój i wizualność będą jednak w spektaklu mocno obecne. Nie w przestrzeni scenograficznej, lecz w tekstowej” – zapowiada Fryzeł.

W spektaklu „Ciemności kryją ziemię” występują: Mirosław Baka, Piotr Biedroń, Maciej Konopiński, Grzegorz Otrębski, Jakub Nosiadek, Cezary Rybiński i Jarosław Tyrański.

Powieść „Ciemności kryją ziemię” Jerzego Andrzejewskiego można pobrać bezpłatnie w bibliotece Wolne Lektury.

[md]
fot. Teatr Wybrzeże

Tematy: , , ,

Kategoria: teatr