W poszukiwaniu zrozumienia. Literatura niemiecka na 12. edycji festiwalu Literacki Sopot

11 sierpnia 2023

W dniach od 17 do 20 sierpnia w sopockim kurorcie zorganizowana zostanie 12. edycja festiwalu Literacki Sopot. Jak co roku wiodącym motywem będzie literatura jednego z krajów. Tym razem będziemy mogli poznać lepiej twórców z Niemiec. W programie czekają nas spotkania, debaty, targi książki, pokazy filmów, wydarzenia teatralne, warsztaty, dyżury tłumaczy, śniadania na trawie i inne atrakcje.

„Tegoroczna, 12. edycja festiwalu Literacki Sopot stała się dla nas prawdziwym wyzwaniem” – wyjaśnia Joanna Cichocka-Gula, dyrektorka festiwalu i zarazem szefowa Goyki 3 Art Inkubatora. „Jak bowiem odnieść się do trudnych, naznaczonych okrucieństwem II wojny światowej, relacji pomiędzy Polakami i Niemcami? Jak uniknąć patosu czy żalu, jak wreszcie 'przeczytać’ współczesne Niemcy? Kiedy w polskiej przestrzeni publicznej zaczęło się pojawiać coraz więcej przepełnionych nienawiścią i nawołujących do rozliczeń komunikatów polskich polityków, zrozumiałyśmy, że niemiecka edycja jest potrzebna, aby wznieść się ponad i w spokoju porozmawiać. Skomplikowana historia naszego sąsiedztwa do dziś budzi wiele emocji i kontrowersji. Liczymy jednak na to, że dobra literatura pomoże spojrzeć na polsko-niemieckie relacje z większym dystansem i zrozumieniem” – dodaje Cichocka.

Podczas Literackiego Sopotu na uczestników festiwalu czekają spotkania autorskie z wieloma znakomitymi pisarzami. Z Niemiec do Sopotu przyjadą Zsuzsa Bánk, Erica Fisher, Ulrich Hub, Harald Jähner, Arne Jysch, Jovana Reisinger i Antje Rávik Strubel. Z kolei Nina Wähä, szwedzka autorka, zapowie przyszłoroczną edycję festiwalu, poświęconą regionowi bałtyckiemu. W Sopocie nie zabraknie również autorów z Polski, m.in. tegorocznej laureatki Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego Anny Goc, która w nowym paśmie „My” będzie dyskutować o wspólnocie pojedynczych jednostek umieszczonych w konkretnych granicach. W tym paśmie odbędą się także spotkania z Szymonem Opryszkiem, Mikołajem Grynbergiem i Katarzyną Michalczak. Krzysztof Varga, Dyba i Adam Lachowie, Włodzimierz Nowak i Barbara Piórkowska to z kolei goście również nowego pasma „Powroty”, czyli rozmów z autorami książek wydanych jakiś czas temu, a do których warto wrócić. Z kolei o swoich debiutach opowiedzą Małgorzata Żarów, Dawid Iwaniec, Natalia Szostak i Aleksandra Tarnowska.

Ważny element programu każdej edycji to debaty, wpisujące się we współczesny dyskurs społeczno-polityczny. Nie inaczej jest i w tym roku. O skomplikowanej historii sąsiedztwa polsko-niemieckiego z Anną Dudzińską porozmawiają Robert Traba, Kornelia Ćwiklak i Susann Worschech. Rasizmem i antysemityzmem w Polsce i w Niemczech zajmować się będą Michał Bilewicz, Agnieszka Jabłońska i Andreas Zick w dyskusji prowadzonej przez Monikę Płatek. O sąsiedztwie znaczeń i wspólnocie języków czeskiego, ukraińskiego, niemieckiego i polskiego będą rozmawiać z Dagny Kurdwanowską tłumaczki: Katarzyna Kotyńska, Martyna Lemańczyk i Małgorzata Łukasiewicz. A o historii, jaką kryją w sobie przedmioty, debatować mają pod okiem Beaty Maciejewskiej zaproszeni goście: Karolina Ćwiek-Rogalska, Dariusz Brzostka i Stefan Chwin.

Tradycyjne pasmo prowadzone przez Michała Nogasia tym razem nie zostało przewidziane na plaży, a w parku na Goyki. Spotkania zapowiedziano w każdy festiwalowy dzień o godz. 15:00. W rozmowach udział wezmą w kolejności: Filip Springer, Magdalena Parys, Ishbel Szatrawską i Edward Pasewicz.

Z uwagi na festiwal Literacki Sopot zostały wydane premierowo książki: „Śmierć przychodzi nawet latem” Zsuzsy Bánk (tłum. Elżbieta Kalinowska, wyd. Czarne), „Rausz. Niemcy między wojnami” Haralda Jähnera (tłum. Monika Kilis, Wydawnictwo Poznańskie), „W lasach ludzkiego serca” Antje Rávik Strubel (tłum. Agata Teperek, wyd. Pauza), „Czempionki” Jovany Reisinger (tłum. Zofia Sucharska, wyd. Marpress), „Babetta” Niny Wähy (tłum. Justyna Kwiatkowska, Wydawnictwo Poznańskie) oraz wznowienie „Białej Riki. Żeliwne ptaki” Magdaleny Parys (wyd. Świat Książki). Przedpremierowo będzie można nabyć „Toń” Ishbel Szatrawskiej (wyd. Cyranka)

Powyższe i wiele innych tytułów będzie można kupić na targach książki zlokalizowanych na Placu Przyjaciół Sopotu. Swoją ofertę wystawią m.in.: wyd. Centrala, Copernicus Center Press, Grupa Wydawnicza Foksal, Książkowe Klimaty, Marginesy i Kropka, słowo/obraz terytoria, Wielka Litera, Afera, Agora, Czarne, Dwie Siostry, Karakter, Wydawnictwo Literackie i Oficyna Literacka Noir Sur Blanc, Marpress, Pauza, Wydawnictwo Poznańskie, Relacja, Smak Słowa, Sonia Draga, Znak i inni. Oprócz książek będzie można również nabyć festiwalowe gadżety m.in. torby, kocotorby, magnesy i świece.

Na festiwalu ma się też odbyć premiera słuchowiska „Głosy szumiącego potoku”, będącego opowieścią o międzywojennym Sopocie, inspirowaną losami mieszkańców willi Jünckego, która jest siedzibą Goyki 3. Fryderyk Wilhelm Jüncke, importer win i kolekcjoner sztuki nie doczekał się końca prac budowlanych, zmarł w ich trakcie, a trzypiętrową rezydencję z należącymi do kompleksu wozownią, parkiem, oranżerią i winiarnią odziedziczyła jego żona. Historia willi jest pełna zwrotów akcji (były tu i rezydencja konsula Danii Haralda Kocha, i komórka NSDAP, i mieszkania komunalne), tajemniczych i tragicznych śmierci. O nich wszystkich opowie słuchowisko inspirowane historią willi w reżyserii Piotra Skotnickiego, w którym główną rolę gra Karolina Gruszka. Spotkanie z reżyserem poprowadzi Joanna Cichocka-Gula.

Na tarasie zabytkowej willi nadawać będą codziennie Ptasie Radio, a w nim w kolejności festiwalowych dni: Zuzanna Kowalczyk („Magazyn Pismo”) i Natalia Prüfer („Buch, czyli książka”), Michał Nogaś („Gazeta Wyborcza”), Łukasz Wojtusik („Alfabet Wojtusika”) i Weronika Wawrzkowicz („Radio Nowy Świat”). W programie rozmowy o literaturze, czytania fragmentów utworów literackich, dużo dobrej muzyki i nie tylko. Audycji można będzie słuchać na żywo na tarasie, na stronie Literackiego Sopotu oraz jako podcastu na Spotify Goyki 3 on air.

W Goyki 3 Art Inkubatorze odbędą się również pokazy filmów wyselekcjonowanych przez Ewę Fiuk, warsztaty z Aleksandrą Zbroją czy prezentacja „Pogorzeliska” (2020) – fotografii Alicji Karskiej i Aleksandry Went. Wydarzeniami towarzyszącymi będą także dyżury tłumaczy i tłumaczek czy pokaz wideo Krystyny Piotrowskiej „Lekcja polskiego” (2007). W Parku na Goyki w oparciu o baśnie braci Grimm odbędzie się z kolei cykl warsztatów dla rodzin z dziećmi, a także gra miejska. Na miłośników prozy Tomasza Słomczyńskiego czeka spacer z autorem „Sopotów”.

Po raz czwarty w programie festiwalowym wydzielona została #GodzinaCzytania, czyli pasmo stworzone przez Koalicję Letnich Festiwali Literackich, której Literacki Sopot jest pomysłodawcą. To czas na zanurzenie się w lekturze między spotkaniami autorskimi, debatami czy innymi aktywnościami festiwalowymi.

Na wszystkie wydarzenia (oprócz warsztatów z Aleksandrą Zbroją) wstęp jest wolny. Spotkania i debaty będą tłumaczone na polski język migowy. Zapis audio i video spotkań autorskich i debat będzie dostępny od 4 września 2023 roku m.in. na kanale YouTube Goyki 3 Art Inkubatora.

[am]

Tematy: , , , , ,

Kategoria: wydarzenia