Dramaty Wiesława Myśliwskiego po raz pierwszy w jednym tomie. Premiera książki 27 września

14 września 2023

27 września Znak opublikuje zbiór czterech dramatów Wiesława Myśliwskiego, do tej pory rozproszonych, po raz pierwszy wydanych w jednym tomie. W opowieściach pisanych z myślą o teatrze powracają ważne dla autora tematy: odpowiedzialności człowieka za zło, spotkania nowego świata ze starym, nieuchronności historii, kresu kultury chłopskiej i jego konsekwencji.

„Wydanie 'Dramatów” Wiesława Myśliwskiego to jedno z ważniejszych wydarzeń literackich tego roku, dlatego że w ten sposób zamknięte zostają jego dzieła przygotowywane od kilku lat przez Wydawnictwo Znak. Były wznowienia znakomitych powieści, ale dramatów w tej edycji brakowało i bardzo dobrze, że autor zgodził się je opublikować” – mówi redaktor książki, Wojciech Bonowicz.

W książce znajdziemy cztery dramaty Myśliwskiego – „Złodziej”, „Klucznik”, „Drzewo” i „Requiem dla gospodyni”. Dwa z nich to utwory kameralne, a dwa kolejne zaludniają zadziwiające korowody postaci. „Każdy z tych dramatów jest trochę inny. 'Złodziej’ jest utworem bardzo realistycznym, 'Drzewo’ i 'Requiem’ to są takie swoiste groteski teatralne. Każdy wraca w jakimś sensie do przeszłości, a równocześnie jest bardzo współczesny, bo dotyczy tego, co się dzieje z naszą wyobraźnią, z naszym poczuciem tożsamości i tak dalej” – wyjaśnia Bonowicz.

Co zrobić z rabusiem, który w czasie wojny kradnie kartofle z pola? Czy zamiana ról między hrabią a klucznikiem jest w ogóle możliwa? Jak przekonać starego chłopa, by pozwolił ściąć drzewo, które od zawsze rosło przed jego domem? Dlaczego nikt nie pojawia się na stypie mimo suto zastawionego stołu? O tym dowiemy się, czytając kolejno „Złodzieja”, „Klucznika”, „Drzewo” i Requiem dla gospodyni”.

„Przygotowując tę edycję, autor dokonał wielu zmian, między innymi w dwóch dramatach zmienił zakończenia. Dotyczy to 'Klucznika’ i 'Drzewa’. Poza tym w treści dramatów wprowadził też pewne korekty, nowe wątki. Było to bardzo ciekawe, obserwować, jak autor z perspektywy czasu jeszcze próbuje swoje dramaty ulepszyć, coś nowego zaproponować. I w tym sensie są to też bardzo ciekawe w lekturze utwory” – komentuje Bonowicz.

Publikacja każdej powieści Wiesława Myśliwskiego była wydarzeniem. Jego dramaty tymczasem pozostają w cieniu, a to równie ważna część dorobku pisarza. Są to bowiem teksty, które przenika charakterystyczna dla autora uniwersalna i głęboka mądrość. „Te utwory bardzo ciekawie dialogują z powieściami. Jeśli ktoś zna twórczość Myśliwskiego, to odnajdzie tu podobne wątki, ale zupełnie inaczej potraktowane. A jeśli ktoś nie zna tej twórczości, to dramaty mogą być dla niego zachętą. Poprzez spotkanie z bohaterami poszczególnych utworów on się też oswoi z problematyką dla Myśliwskiego ważną” – zauważa Bonowicz.

„Dramaty mają swoje organiczne życie, to znaczy, że rozwijają się według wewnętrznych praw formy teatralnej. Myślenie sceniczną formą podsuwa Myśliwskiemu nowe tematy i inne niż w powieściach ujęcia znanych motywów. Autor potrafi z lekkością podejść do miejsc i rzeczy, mistrz konkretu traktuje rekwizyty i miejsca dość umownie. 'Może [być] to i tamto. Może być tego dużo i mało’, 'ukazuje się to lub tamto’ – podaje nonszalancko w didaskaliach. Możemy zatem sobie dopowiadać i wyobrażać przestrzeń, w granicach autorskich szkiców, ale i wychodzić poza te ramy. Cztery dramaty zachęcają wręcz do autorskich ujęć” – pisze w posłowiu do książki prof. Tomasz Bocheński.

Premiera książki zaplanowana jest na 27 września.