11-17 grudnia 2023 – najciekawsze premiery tygodnia poleca Booklips.pl

17 grudnia 2023

Prezenty świąteczne last minute. Dla tych, którzy nie zdążyli zakupić jeszcze książek dla bliskich i siebie, wydawcy mają jeszcze garść przedświątecznych nowości. Polecamy najciekawsze premiery, które ukazały się w dniach od 11 do 17 grudnia.

Marek Šindelka „Zmęczenie materiału” | Opis wydawcy: Bezimienny chłopiec podczas nielegalnej ucieczki do „lepszego świata” zostaje rozdzielony ze starszym bratem – jedyną bliską mu osobą. Trafia do ośrodka detencyjnego, który opuszcza nocą, żeby ruszyć na poszukiwania Amira. Musi radzić sobie sam na obcym terytorium, gdzie wszystko wydaje się wrogie i martwe.

Europa to korytarze, estakady, magazyny logistyczne – i przede wszystkim ogrodzenia. Nieprzyjazny kontynent, otoczony podwójnym płotem z drutem kolczastym. Chłopiec jak cień porusza się po opłotkach miast i społeczeństwa, szuka schronienia w przypadkowych miejscach, wyczerpują go mróz, głód i strach. Ale ciało jest zestawem narzędzi do przetrwania. Chłopiec zmierza na północ, wierzy, że tam czeka na niego brat.

Marek Šindelka, znany w Polsce z dwóch zbiorów opowiadań, także w dłuższej formie pozostaje wierny stylowi na granicy prozy i poezji. „Zmęczenie materiału”, powieść z roku 2016, zainspirowana rozpoczynającym się wówczas kryzysem uchodźczym, dziś okazuje się bardziej aktualna niż w czasie, kiedy powstawała. Autor otrzymał za nią najważniejszą czeską nagrodę Magnesia Litera w kategorii „Proza”.

In Koli Jean Bofane „Congo Inc. Testament Bismarcka” | Opis wydawcy: Isookanga, Pigmej z plemienia Ekonda, ma już dość życia w rodzinnej wsi, zagubionej gdzieś w ostępach kongijskiej dżungli. Nie chce dłużej zbierać w lesie gąsienic dla wodza plemienia i wysłuchiwać jego nieustannego gderania na zmieniający się świat. Młodzieniec właśnie odkrył Internet i czuje, że musi działać. Wyrusza więc na podbój stolicy kraju, Kinszasy, z jednym celem w sercu: chce globalizować i być globalizowany.

Tymczasem życie w postkolonialnym Kongo płynie swoim odwiecznym, leniwym nurtem. Okrutni zbrodniarze wojenni obsadzają intratne stanowiska rządowe, fałszywi prorocy wznoszą piramidy finansowe, podczas gdy funkcjonariusze między­narodowych misji pokojowych wykorzystują swoje kongijskie placówki, żeby szybko się wzbogacić i przyjemnie spędzić czas.

In Koli Jean Bofane ze zjadliwym humorem tworzy barwną i przejmującą panoramę współczesnego Konga – kraju, który mógłby być ziemskim rajem, a wciąż pozostaje tylko unowocześnioną i zglobalizowaną wersją Conradowskiego jądra ciemności. Powieść „Congo Inc. Testament Bismarcka” to pierwsza książka Bofane’a przełożona na język polski. Pierwotnie ukazała się w 2014 roku i zdobyła wiele literackich laurów, między innymi Nagrodę Pięciu Kontynentów Frankofonii (najważniejsze wyróżnienie dla utworu w języku francuskim stworzo­nego przez pisarza spoza Francji).

Dola de Jong „Strażniczka domu” | Opis wydawcy: Subtelna powieść o miłości dwóch kobiet w cieniu wojny. Bea spotyka Erikę u ich wspólnej znajomej. Wkrótce we dwie wynajmują mieszkanie, starając się wiązać koniec z końcem w Amsterdamie, nad którym unosi się widmo niemieckiej inwazji. Erika, lekkomyślna młoda dziennikarka, wdaje się w namiętne, pełne przemocy romanse z innymi kobietami. Bea, powściągliwa sekretarka, ma coraz większą obsesję na punkcie przyjaciółki, jednak wstydzi się swych uczuć i stara się je wypierać. Godzi się z nimi dopiero, gdy odkrywa, że Erika jest pół-Żydówką i członkinią holenderskiego ruchu oporu, a jej życiu zagraża niebezpieczeństwo.

„Strażniczka domu” (1954) początkowo nie mogła się ukazać ani w Stanach, gdzie w czasach McCarthy’ego artyści byli podwójnie na cenzurowanym, ani w Holandii, gdzie uznano ją za dzieło „bezwstydne, niepublikowalne”. W ostatnich latach odkrywana jest na nowo w Holandii i doczekała się licznych przekładów na języki obce.

Barbara Sadurska „Bajka, Bajeczka” | Opis wydawcy: Dystopia o świecie, w którym rządzi Kościół. Jakie masz grzechy? Czy są to grzechy śmiertelne? Czy trafisz za nie do piekła? Czy uratowałaś kogoś, kto nie chciał żyć? I czy boisz się potężnej armii Mocarstwa Watykańskiego?

W swojej najnowszej powieści Barbara Sadurska opisuje losy dorastającej dziewczynki i dorastającego razem z nią terroru. „Bajka, Bajeczka” łączy przenikliwą opowieść o rodzinie ze wstrząsającym political fiction. Na tle małych, codziennych lęków, niesmacznych obiadów, brzydkich ubrań i okrutnych kolegów wybucha Wielka Historia. Losy głównej bohaterki Balbiny splatają się z losami świata podzielonego na pół, świata ogarniętego wojną. Wokół bohaterki piętrzą się tajemnice, których lepiej nigdy nie poznać. Ale Balbina nie potrafi odwracać wzroku. Nawet gdy płonie jej dom. Jako dorosła kobieta usłyszy: „Jesteś śmiercią”. A przecież przemoc nie tkwi w niej, tylko w otaczającej ją rzeczywistości.

„Bajka, Bajeczka” to portret dzieciństwa jako czasu, w którym uczymy się zadawania i przyjmowania bólu, na zawsze żegnamy się z przyjaciółmi, wrogami i jesteśmy bardzo, bardzo samotni. To także zaskakująca dystopia o świecie, w którym rządzi Kościół. Barbara Sadurska prezentuje jeden z najbardziej przejmujących obrazów religijnego fanatyzmu i wynikających z niego konsekwencji, jakie znajdziemy w polskiej literaturze. Nauka chrześcijańskiej biologii jest obowiązkowa, ciało kobiet poddawane jest testom i torturom, dziewczynki boją się nawet kichnąć. Opresja puka do drzwi bohaterów i nie da się przed nią ukryć. Jesteśmy w alternatywnej wersji lat osiemdziesiątych XX wieku. A może wcale nie? Może jesteśmy w przyszłości? A może to wszystko dzieje się tu i teraz? Powieść Sadurskiej atakuje zmianami nastroju, zaciska się wokół szyi jak pętla. Przeraża i fascynuje jednocześnie. A my – jak mała Balbina – nie możemy przestać patrzeć.

Mike Johannsen „Podróż uczonego doktora Leonarda i jego przyszłej kochanki, przepięknej Alcesty, do Szwajcarii Słobodzkiej” | Opis wydawcy: „Podróż uczonego doktora Leonarda…” Mike’a Johannsena (1895-1937) jest brawurową księgą pejzażu, awangardową zabawą konwencjami i archetypami kulturowymi: od Don Kichota po kinematografię lat trzydziestych. W hymn ku czci ukraińskiej przyrody okolic Chersonia i Charkowa, autor wplótł dowcipną fabułę granicząca z purnonsensem.

„Stalinizm walczył z ukraińską literaturą nie z powodu jej słabości, ale siły. Ze strachu rozstrzelał całe pokolenie ukraińskich twórców, kula dosięgła także Mike’a Johannsena. Zbrodniarze nie zdołali jednak rozstrzelać jego twórczości, teraz wraca z całym swoim liryzmem, brawurą i absurdalną frazą. Proza charkowskiego literata kojarzy mi się z 'Trzema panami w łódce (nie licząc psa)’. W trakcie lektury towarzyszyły mi jednocześnie radość z dzieła, które Johannsen stworzył, i żal za rzeczami, które stworzyć by mógł” – pisze Zbigniew Rokita.

Marcin Bałczewski, Grzegorz Weigt „Przygody Stacha i Janka: Krwawy lotos” | Opis wydawcy: Częstym gościem w Ameryce Południowej był marynarz, poszukiwacz przygód i awanturnik o romantycznej duszy, Corto Maltese. Dobre wiatry nie raz przywiały w te strony także wielkiego podróżnika, reportera Tintina wraz z kapitanem Baryłką. Tam też popłynęliśmy z naszymi bohaterami: Staszkiem i Jankiem w części pierwszej ich przygód zatytułowanej „Skarb Amazonki”.

Tym razem marynarze Stach i Janek odwiedzają równie egzotyczne Chiny. Podobnie jak onegdaj, wspomniani wyżej podróżnicy: Corto Maltese i Tintin; oni również trafili do Państwa Środka. Odwołujemy się do tych wspaniałych, klasycznych postaci zrodzonych w wyobraźni najlepszych twórców komiksu, nie z pychy, zamiaru dorównania. To bohaterowie niedoścignieni, ale równocześnie komiksy z ich przygodami inspirują i zapraszają do własnych wypraw. Co dzisiaj czynimy… a właściwie robią to wspomniani Staszek i Janek, po raz drugi. Czy ostatni?

David Rubin „Ogień” | Opis wydawcy: Światowej sławy architekt Aleksander Yorba staje przed najważniejszym zadaniem swego życia. Ba, być może w historii ludzkości. Yorba może dokonać czegoś, co na zawsze utrwali jego imię w ludzkiej pamięci. Ale Yorba to człowiek z krwi i kości z wadami i przywarami ludzi wielkich. Jest egoistą, narcyzem…

David Rubin stworzył komiks, bardzo osobisty, rozliczeniowy. Komiks, który w 2022 roku był wydarzeniem na hiszpańskim rynku księgarskim. Rozmach „Ognia” robi piorunujące wrażenie! Science-fiction najwyższej próby. Ale takie, gdzie nie statki kosmiczne, lecz człowiek stoi w centrum opowieści. Jego dylematy, rozterki, dylematy, błędy i sukcesy. Porywające! Nie pozostawiające czytelnika obojętnym wobec postaw i wyborów Aleksandra Yorby.

Marcel Proust „Uwięziona” | Opis wydawcy: Czytelnicy zaznajomieni z poprzednim tomem cyklu „W poszukiwaniu utraconego czasu”, czyli z „Sodomą i Gomorą”, z pewnością dziwili się nierównowadze między obiema „stronami”: zajmujący całą (choć krótką) pierwszą część tomu esej o Sodomie przelewa się na część drugą, pozostawiając Gomorze stosunkowo niewiele miejsca. Jej czas bowiem nadchodzi dopiero teraz. Tytuł „Uwięziona” pojawia się zresztą w Proustowskich zapiskach naprzemiennie z innym: „Sodoma i Gomora III” (obejmującym skądinąd również kolejny tom).

W owych zapiskach znajdziemy też planowane tytuły trzech rozdziałów „Uwięzionej”, będące jej zwięzłym i trafnym streszczeniem: „Wspólne życie z Albertyną”, „Verdurinowie poróżnieni z panem de Charlusem” – i jeszcze jeden, którego tu nie podamy, żeby nie psuć przyjemności z lektury. Powiemy za to, że to właśnie w „Uwięzionej” bohater doznaje artystycznego objawienia, słuchając septetu Vinteuila, to tutaj rozprawia o sukniach od Fortuny’ego, o Wenecji i Dostojewskim, i to tutaj pojawia się imię „Marcel”. Przede wszystkim jednak – patrzy na śpiącą Albertynę, więzi ją, a tym samym samego siebie, i oddaje się swojej największej pasji: zazdrości. Tekst niniejszego tomu opiera się na nowej edycji powieści, uwzględniającej Proustowskie poprawki i potknięcia usuwane przez pierwszych wydawców. Podajemy go, oczywiście, w nowym przekładzie.

Zbigniew Dmitroca „Lekcje (nie)obecności” | Opis wydawcy: Verba volant, scripta manent… Tą łacińską sentencją można śmiało oddać sens tego niezwykłego i wciągającego przez wagę opowieści dziennika egzystencjalnego. I choć daleko autorowi do stworzenia formy na wzór antycznych kronik, przypowieści, moralitetów czy listów moralnych, niniejsze historie mają w sobie coś z owych antycznych dzieł, gdzie mieszanina prywatnych rozmów i historii przeplata się z fikcją literacką. Fikcją, która jednak w przypadku „Lekcji (nie)obecności” nigdy nie pojawia się w wyniku chęci wpisania dzieła w określone z góry ramy konkretnego gatunku. Wynika raczej z mimowolnego ruchu pamięci, która w pragnieniu poszukiwania sensu egzystencji, zanurzając się w przeszłość wymyka się jasnym nakazom gramatyki, regułom gatunkowym i języka.

Owe wspomnienia o ludziach, których się spotkało, z którymi się żyło, niekiedy szło ramię w ramię w jednym szeregu, są czymś na kształt znanych nam wszystkim starożytnych żywotów świętych, żywotów sławnych ludzi czy żywotów równoległych, z tym, że autor pozbawia swe historie jakiegokolwiek patosu i wzniosłości, wchodząc w rolę opowiadacza, kronikarza a czasem apologety ludzi „niesławnych” i „nieświętych”, nigdy moralisty czy krytyka, zawsze obserwatora, który z ironią i komizmem oddaje sens tych współczesnych żywotów.

Jonathan Hickman, Nick Dragotta, Frank Martin „Na wschód od zachodu: Apokalipsa – Rok trzeci” | Opis wydawcy: Zrozumienie przychodzi tuż przed końcem. Proroctwo się wypełnia. Świat staje w płomieniach, a Wybrani i ich armie ścierają się w walce o dominację. Mimo to zwycięzcy – prawi i nieprawi – nie zawsze wychodzą z konfliktu obronną ręką, otoczeni jedynie zgliszczami i opływającymi krwią owocami swoich decyzji. Tymczasem gdzieś na prerii Śmierć po raz ostatni stawia czoła Jeźdźcom Apokalipsy, a młody Babilon zaczyna widzieć świat takim, jakim jest, i w końcu odnajduje coś więcej niż własne przeznaczenie. Czy nowe zastąpi stare, czy może jednak świat czeka całkowita zagłada?

„Na wschód od zachodu: Apokalipsa – Rok trzeci” to ekscytujący, choć krwawy finał opowieści stanowiącej mozaikę gatunków: fantastycznonaukowego westernu, politycznego technothrillera i wreszcie horroru sięgającego po motywy ze starożytnych wierzeń. Jej autorem jest Jonathan Hickman („X-Men”, „Avengers”, „Fantastyczna Czwórka”), uznany za jednego z najbardziej pomysłowych scenarzystów komiksowych ostatniego dziesięciolecia.

Pat Mills, Olivier Ledroit „Requiem. Rycerz wampir tomy 1-2:Odrodzenie / Danse Macabre” | Opis wydawcy: Po śmierci, Heinrich, niemiecki żołnierz z czasów II wojny światowej, spodziewa się odnaleźć spokój, a nie chaos Odrodzenia – miejsca, gdzie czas płynie w przeciwnym kierunku. Powróciwszy do istnienia w nowym świecie jako wampir, członek rządzącej elity, zostaje poddany szkoleniu, a następnie pasowany na rycerza o nowym imieniu: Requiem. Staje się w ten sposób pionkiem w kosmicznej wojnie, toczącej się między bogami tego uniwersum. „Requiem” to opowieść o niezwykłym konflikcie, do którego kluczem jest być może sam bohater…

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: premiery i zapowiedzi