Zestaw najlepszych książek 2022 roku. Poznaliśmy nominacje do 16. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy

27 kwietnia 2023

Jury Nagrody Literackiej m.st. Warszawy wybrało 15 najlepszych polskich książek 2022 roku i przyznało im nominacje w pięciu kategoriach. Laureatów i laureatki poznamy 17 czerwca podczas uroczystej gali.

To już 16. edycja Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, która w obecnej formie przyznawana jest od 2008 roku, ale jej korzenie sięgają 20-lecia międzywojennego. Podczas finałowej gali miasto Warszawa przyzna nagrody w pięciu kategoriach: „proza”, „poezja”, „literatura dziecięca” (tekst i ilustracje), ”książka o tematyce warszawskiej” oraz – po raz drugi w historii – „komiks i powieść graficzna”. Tego dnia dowiemy się również, komu przypadnie tytuł warszawskiego twórcy lub twórczyni, któremu towarzyszy nagroda pieniężna w wysokości 100 tysięcy złotych. Pozostali laureaci otrzymają po 30 tysięcy złotych, a nominowani po 10 tysięcy.

Jak co roku finałowa piętnastka została wybrana spośród propozycji nadesłanych przez czytelników oraz przedstawicieli wydawnictw, księgarń i bibliotek. Organizatorzy informują, że ten rok znów przyniósł rekord – zgłoszonych zostało 859 tytułów, w tym: 336 powieści, 247 tomów poezji, 196 książek dla dzieci, 51 publikacji o tematyce warszawskiej oraz 33 w kategorii „komiks i powieść graficzna”. Niełatwego wyboru nominowanych dokonało jury w składzie: Justyna Sobolewska, Maciej Jakubowiak, Jarosław Klejnocki, Anna Kramek-Klicka, Piotr Sadzik, Agnieszka Sowińska oraz Karolina Szymaniak.

Pierwszą książką nominowaną w kategorii „proza” jest „Ten się śmieje, kto ma zęby” Zyty Rudzkiej. Jak uzasadnia jury, „Rudzka w swojej powieści wywraca na nice polską tradycję literatury żałobnej i zarządza swoje porządki w zdaniu”. Drugi nominowany tytuł to „Bella, ciao” Piotra Siemiona. Według jury autor „dokonuje rzeczy właściwie niemożliwej: tworzy wciągającą, zbudowaną z rzemieślniczą precyzją powieść o II wojnie światowej, omijając wszystkie koleiny polskiej literatury wojennej”. Tę kategorię zamyka debiut Małgorzaty Żarów „Zaklinanie węży w gorące wieczory”. „Dawno nie było w polskiej literaturze takiej bohaterki, potrafiącej odwracać padające na nią spojrzenia, silnej, ale przecież na swój sposób pokręconej” – ocenia kapituła nagrody.

W kategorii „poezja” nominowano tom „Pustko” Macieja Bobuli, które jury opisuje jako „precyzyjnie skonstruowaną zasadzkę, która siłę czerpie z dezorientowania czytelniczych oczekiwań”. Kolejnym wyróżnionym tomem poetyckim jest „Pocałunek na placu Wolnica” Darka Foksa będący „dziedzictwem międzywojennych awangard, dających tu o sobie znać licznymi sygnałami, od konstruktywizmu po futuryzm”. Trzecia nominacja trafia do Kamili Janiak za książkę „miłość”. „To zapis obcości w sytuacji szpitalno-porodowej, wyobcowania z ciała, z całego życia” – czytamy w uzasadnieniu jury.

Listę nominacji w kategorii „literatura dziecięca” otwierają „Wojny” napisane przez Bogusława Janiszewskiego i zilustrowane przez Maxa Skorwidera. Jak wyjaśnia jury: „autorzy z dużą wnikliwością i poczuciem humoru przybliżają i odsłaniają młodemu czytelnikowi nie tylko sam problem wojen, ale i rządzące nimi mechanizmy”. Druga nominowana książka to „Antosia w bezkresie” Marcina Szczygielskiego, czyli „opowieść bez martyrologii, opowieść o potrzebie życia, o przyjaźni”. Ostatni tytuł w tej kategorii to „Dwa słowa” Anny Taraski, która stworzyła tekst, oraz Dominiki Czerniak-Chojnackiej odpowiedzialnej za ilustracje. „Książka jest pełna humoru językowego, ale zadaje poważne pytania o naturę słów i naszego językowego bytowania” – podkreśla jury.

Pierwszym tytułem nominowanym w kategorii „książka o tematyce warszawskiej” jest „Hoża, moja ulica” Pawła Kłudkiewicza, czyli „portret ulicy położonej w centrum Warszawy, zbudowany z różnych tropów – historycznych, literackich, architektonicznych, typograficznych oraz osobistych”. Kolejna nominacja trafiła do Kingi Nettmann-Multanowskiej za „Warszawa rysuje Skopje”. W uzasadnieniu czytamy, że „to piękna, nieoczywista opowieść o splecionych losach dwóch europejskich stolic i wspólnocie, która narodziła się z bólu po utraconych miastach, tęsknocie po tym, co zostało pogrzebane w ruinach, i tym wszystkim, co narodziło się ze współpracy warszawiaków i skopijczyków”. Ostatni nominowany tytuł to „Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie” Konrada Niemiry. Według jury to „pasjonujący i świetnie udokumentowany portret jednego z najbardziej tajemniczych warszawskich artystów: Jana Piotra Norblina. Autor pewnym krokiem prowadzi czytelniczki i czytelników po zabłoconych ulicach osiemnastowiecznej stolicy i odbrązawia biografię swojego bohatera”.

Pierwszą publikacją nominowaną w kategorii „komiks i powieść graficzna” jest „Opowiedzieć ciszę” Karoliny Jeske. Jurorzy wyróżnili ją za „znalezienie przekonującej tekstowo-graficznej formy na uchwycenie doświadczenia osób głuchych”. Kolejny nominowany tytuł to „Incel” Jana Mazura. Według oceny jury „w tych biało-czarnych kadrach, opowiedzianych kilkoma kreskami, rozgrywa się opowieść o rozpaczliwej, zrezygnowanej samotności, z której, być może, nie ma wyjścia”. Ostatnia z wyróżnionych książek to cyberpunkowy komiks „Rege” Daniela Odiji i Wojciecha Stefańca będący „wyrazistym głosem w dyskusjach toczonych w cieniu wojny, katastrofy naturalnej i wzrastających w siłę autorytaryzmów”.

W dniach 25-28 maja podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie na Placu Defilad – na scenie głównej oraz na stoisku miasta stołecznego Warszawy – odbędą się spotkania towarzyszące Nagrodzie Literackiej m.st. Warszawy. Laureatów poznamy 17 czerwca.

Lista nominowanych do 16. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy:

Proza

Zyta Rudzka „Ten się śmieje kto ma zęby”, wyd. W.A.B.
Piotr Siemion „Bella, ciao”, wyd. Filtry
Małgorzata Żarów „Zaklinanie węży w gorące wieczory”, wyd. Czarne

Poezja

Maciej Bobula „Pustko”, wyd. Warstwy
Darek Foks „Pocałunek na placu Wolnica”, Dom Literatury w Łodzi
Kamila Janiak „miłość”, wyd. WBPiCAK w Poznaniu

Literatura dziecięca
Bogusław Janiszewski (tekst) i Max Skorwider (ilustracje) „Wojny”, wyd. Albus
Marcin Szczygielski „Antosia w bezkresie”, wyd. Instytut Wydawniczy Latarnik
Anna Taraska (tekst) i Dominika Czerniak-Chojnacka (ilustracje) „Dwa słowa”, wyd. Dwie Siostry

Książka o tematyce warszawskiej

Paweł Kłudkiewicz „Hoża, moja ulica”, wyd. Schulewicz Publisher
Kinga Nettmann-Multanowska „Warszawa rysuje Skopje”, wyd. Fundacja Centrum Architektury
Konrad Niemira „Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie”, wyd. Fundacja Terytoria Książki

Komiks i powieść graficzna

Karolina Jeske (tekst i ilustracje) „Opowiedzieć ciszę”, wyd. Linia
Jan Mazur (tekst i ilustracje) „Incel”, wyd. Kultura Gniewu
Daniel Odija (tekst) i Wojciech Stefaniec (ilustracje) „Rege”, wyd. Timof Comics

[am]

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy