Anna Bikont i Sergiusz Kowalski laureatami 9. edycji Nagrody Kapuścińskiego za Reportaż Literacki

21 maja 2018

Anna Bikont otrzymała Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2017 za książkę „Sendlerowa. W ukryciu”, a Sergiusz Kowalski został nagrodzony za najlepszy przekład ? tłumaczenie książki „Miasto cierni. Największy obóz dla uchodźców” Bena Rawlence?a. Oba tytuły opublikowało Wydawnictwo Czarne. Najważniejsze w Polsce wyróżnienie dla literatury faktu wręczono w niedzielę, 20 maja, w Warszawie.

Jury pod przewodnictwem prof. Piotra Mitznera, w którym zasiadły także pisarka i reporterka Magdalena Grochowska, krytyczka literacka i dziennikarka Dorota Danielewicz, reportażystka radiowa i krytyczka literacka Katarzyna Nowak oraz tłumacz, scenarzysta i reżyser filmów dokumentalnych Mariusz Kalinowski, jednogłośnie nagrodziło Annę Bikont za „poszukiwanie prawdy, dotykanie spraw najtrudniejszych i prawd niewygodnych, podjęcie próby ocalenia biografii Ireny Sendlerowej od manipulacji i zakłamania”.

„W tym przypadku nie da się wygłosić efektownej laudacji, bo jest to książka, która nie dąży do efektu, a nawet co i rusz, jeśli tak można powiedzieć, sama sobie podstawia nogę. Jej zasadą jest nieufność” ? mówił przewodniczący jury Piotr Mitzner w laudacji zatytułowanej „Książka do naprawiania świata”.

Anna Bikont z wykształcenia jest psycholożką. Pracowała w podziemnym „Tygodniku Mazowsze” od pierwszego do ostatniego numeru (1982-89). Współtworzyła „Gazetę Wyborczą”, z którą związana jest do dzisiaj. Jej książka „My z Jedwabnego” otrzymała m.in. nagrodę historyczną „Polityki” oraz European Book Prize. Wydanie amerykańskie znalazło się na liście stu najważniejszych książek 2016 r. według „New York Timesa” i zdobyło National Jewish Book Award. Wraz z Joanną Szczęsną napisała „Pamiątkowe rupiecie. Biografię Wisławy Szymborskiej” i wyróżnioną Wielką Nagrodą Fundacji Kultury książkę „Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu”. Wydana przez Czarne „Sendlerowa” w 2019 roku ukaże się po hebrajsku. Znalazła się też wśród książek nominowanych do tegorocznej Nagrody Nike.

W finale dziewiątej edycji konkursu oprócz zwycięskiej „Sendlerowej” Anny Bikont znalazły się jeszcze dwa reportaże polskich autorów: „Petersburg. Miasto snu” Joanny Czeczott i „Mała zbrodnia. Polskie obozy koncentracyjne” Marka Łuszczyny, oraz „A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945 roku. Dzieje mojej rodziny” szwajcarskiego dziennikarza Sachy Batthyanyego w tłumaczeniu Emilii Bielickiej oraz „Miasto cierni. Największy obóz dla uchodźców” Brytyjczyka Bena Rawlence?a w przekładzie Sergiusza Kowalskiego.

Nagrodę za najlepszy przekład reportażu w tym roku otrzymał Sergiusz Kowalski, socjolog, publicysta i tłumacz. Jego tłumaczenie zostało wyróżnione przez Studenckie Jury z Uniwersytetu Wrocławskiego nagrodą za „umiejętność łączenia precyzji faktograficznej z rozmachem narracyjnym, a także za bezstronność i wrażliwość”. Zdaniem jury „sprawny, giętki, efektywny” przekład książki „Miasto cierni” Bena Rawlence?a o gigantycznym kenijskim obozie Dadaab dla uchodźców z Somalii „jest równie bolesny i dramatyczny” jak oryginał.

Anna Bikont otrzymała nagrodę w wysokości 50 tysięcy złotych, a Sergiusz Kowalski ? 15 tysięcy złotych.

Nagroda im. Ryszarda Kapuścińskiego od 2010 roku docenia najlepsze reportaże książkowe opublikowane w Polsce i po polsku między 1 stycznia a 31 grudnia poprzedniego roku. Jej laureatami zostali dotychczas: Jean Hatzfeld za „Strategię antylop” i tłumacz Jacek Giszczak (2010); Swietłana Aleksijewicz za książkę „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” i tłumacz Jerzy Czech (2011), Liao Yiwu za „Prowadzącego umarłych” i tłumacze Agnieszka Pokojska i Wen Huang (2012); Ed Vulliamy za „Ameksykę” i tłumaczka Janusz Ochab (2013); Elisabeth Asbrink za książkę „W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa” i tłumaczka Irena Kowadło-Przedmojska (2014); Swietłana Aleksijewicz za książkę „Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka” w tłumaczeniu Jerzego Czecha oraz Michał Olszewski za „Najlepsze buty na świecie”, a także tłumacz Mariusz Kalinowski za przekład „Krótkiego przystanku w drodze z Auschwitz” Görana Rosenberga (2015), Paweł P. Reszka za „Diabeł i tabliczka czekolady” (2016), Rana Dasgupta za „Delhi” (2017) i tłumaczka tej książki Barbara Kopeć-Umiastowska oraz tłumacze: Marta Szafrańska-Brandt za przekład „Głodu” Martína Caparrósa i Janusz Ochab za przekład książki „Wojna umarła, niech żyje wojna. Bośniackie rozrachunki” Eda Vulliamy’ego. Tegoroczna gala wręczenia Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego odbyła się w Muzeum Historii Żydów Polskich Polin.