13 tysięcy książek z kolekcji znanego architekta trafiło do Biblioteki Politechniki Krakowskiej. Część z nich można obejrzeć na wystawie
Po śmierci cenionego architekta Bohdana Paczowskiego do zbiorów Biblioteki Politechniki Krakowskiej trafiła kolekcja jego książek licząca blisko 13 tysięcy woluminów. Od wtorku 12 października w Czytelni Profesorskiej, znajdującej się w pawilonie biblioteki, można oglądać część tych niezwykłych zbiorów.
Urodzony w 1930 roku Bohdan Paczowski był uznanym na świecie architektem oraz publicystą i fotografem, mieszkającym przez wiele lat w Luksemburgu. Studiował na Politechnice Krakowskiej i Politechnice Mediolańskiej. Swoje pracownie architektoniczne prowadził w Mediolanie, Paryżu i Luksemburgu. Do jego najważniejszych projektów architektonicznych zalicza się powiększenie siedziby Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej czy nowy terminal lotniska Findel. W grudniu 2009 roku wygrał konkurs na projekt Muzeum Historii Polski w Warszawie. Paczowski był autorem kilku monografii oraz wielu artykułów i esejów. Architekt i jego żona, pisarka i eseistka Maria Paczowska (1932-2019), związani byli ze środowiskiem paryskiej „Kultury”. Utrzymywali kontakty z najważniejszymi osobami z kręgów artystycznych i literackich. Przyjaźnili się m.in. z Witoldem Gombrowiczem i jego żoną Ritą.
Po śmierci Bohdana Paczowskiego jego żona podjęła starania, by ich księgozbiór w całości trafił do odpowiedniej instytucji. Ze względu na związki Bohdana Paczowskiego z Politechniką Krakowską wybór padł na bibliotekę tej uczelni. W 2017 roku pracownicy książnicy otrzymali zaproszenie do rodzinnego domu Paczowskich w Luksemburgu. W czasie pobytu dokonali szczegółowego przeglądu księgozbioru i sporządzili raport. Na jego podstawie zdecydowano o przyjęciu darowizny. W roku 2018 podjęto czynności prawne, natomiast po śmierci Marii Paczowskiej w 2019 roku przeprowadzono działania organizacyjno-logistyczne, w wyniku których księgozbiór został przewieziony do Krakowa.
Kolekcja liczy 12 950 woluminów (z wyłączeniem czasopism i map). Największy dział tematyczny księgozbioru dotyczy sztuki, w tym architektury, urbanistyki, malarstwa i fotografii. Uzupełniają go równie bogate zbiory z zakresu literatury obcej, literatury polskiej, filozofii i religii oraz historii. Nie brak również słowników (językowych i tematycznych) oraz encyklopedii. Dopełnieniem całości są książki z dziedziny polityki i socjologii. Swoje miejsce w księgozbiorze – z racji zamiłowania Bohdana Paczowskiego do muzyki klasycznej – miały również druki muzyczne i nutowe. Zbiór zawiera też spuściznę Paczowskich, a więc artykuły i książki autorstwa Bohdana Paczowskiego, materiały dotyczące jego działalności architektonicznej, eseistycznej i wydawniczej, korespondencję, wycinki prasowe. Osobne miejsce zajmują książki z autografami wielu wybitnych twórców.
„Zbiór Paczowskich stanowi nieocenione źródło wiedzy i inspiracji głównie dla studentów kierunków architektonicznych oraz dla kadry naukowej, architektów, urbanistów, projektantów oraz osób zainteresowanych sztuką klasyczną i nowoczesną” – mówi mgr Agnieszka Górska z Biblioteki Politechniki Krakowskiej. „Osoby korzystające z księgozbioru może zainteresować fakt, że na wielu egzemplarzach znajdują się dedykacje znanych i cenionych osób. Jest to dodatkowy element podnoszący wartość kolekcji i wpływający na jej unikatowość. Dedykacje te ukazują odbiorcy, jak szerokie kontakty, nie tylko zawodowe, ale i prywatne posiadali właściciele księgozbioru. W książkach można znaleźć wpisy m.in. od: Kazimierza Brandysa, Józefa Czapskiego, Rity Gombrowicz, Julii Hartwig, Zbigniewa Herberta, Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Wojciecha Karpińskiego, Sławomira Mrożka, Wisławy Szymborskiej, Andrzeja Wajdy czy Adama Zagajewskiego” – wylicza Górska.
Obecnie księgozbiór Bohdana i Marii Paczowskich jest sukcesywnie katalogowany. W pierwszej kolejności opracowano i przygotowano do udostępnienia publikacje z zakresu sztuki, architektury i urbanistyki oraz fotografii. Jest to zbiór liczący ok. 3,6 tysiąca pozycji. Jak informuje Biblioteka Politechniki Krakowskiej, ta część księgozbioru jest niezwykle okazała i różnorodna, przedstawia bowiem wszechstronny warsztat pracy architekta, odzwierciedla zainteresowania jego właścicieli. Znaleźć tu można bogato ilustrowane albumy z dziełami najwybitniejszych artystów klasycznych, np. Rembrandta, Leonarda da Vinci, Claude’a Moneta, Paula Cézanne’a. Spośród współczesnych malarzy i fotografików warto wymienić Leonor Fini, Francisa Bacona, Lee Lozano, Davida Hockney’a, Pabla Picassa, Marka Rothko, Jerzego Nowosielskiego, Augusta Sandera czy Nobuyoshi Araki’ego. W zbiorze tym znajdują się również liczne katalogi wystaw organizowanych w renomowanych galeriach sztuki oraz muzeach na świecie, albumy architektury zabytkowej i nowoczesnej oraz opracowania teoretyczne.
Dyrektor biblioteki, Marek Górski, zachęca do korzystania z otrzymanego księgozbioru. „Książki z kolekcji Paczowskich można w prosty sposób wyszukać w katalogu komputerowym, ponieważ każdy egzemplarz jest opatrzony uwagą: 'Kolekcja Bohdana i Marii Paczowskich. Dar dla Biblioteki Politechniki Krakowskiej’. Dodatkowo, na każdej książce pochodzącej z omawianej kolekcji umieszczono dedykowaną pieczątkę” – informuje.
Wystawa „Bohdan Paczowski. Księgozbiór architekta” w Bibliotece Politechniki Krakowskiej obejmuje ok. 3,6 tysiąca książek, które dotychczas zostały skatalogowane. Większość znajduje się na przesuwanych regałach. Natomiast publikacje z autografami umieszczono w gablotach. Wystawę można oglądać do 30 listopada.
[am]
fot. Agnieszka Górska
Kategoria: wydarzenia