W wieku 88 lat zmarł japoński noblista Kenzaburō Ōe
W piątek 3 marca we wczesnych godzinach porannych w wieku 88 lat zmarł japoński pisarz Kenzaburō Ōe, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 1994 roku. Jak poinformował w poniedziałek 13 marca jego wydawca, oficyna Kodansha, śmierć nastąpiła w wyniku starości, a rodzinny pogrzeb już się odbył.
Kenzaburō Ōe urodził się 31 stycznia 1935 roku w wiosce Ōse (obecnie część miasta Uchiko) na wyspie Sikoku jako trzeci syn z siedmiorga dzieci. Jego młodość przypadła na lata wojny. Po nagłej śmierci ojca w 1944 roku wychowywaniem chłopca zajęła się matka, która kupowała mu książki takie jak „Przygody Hucka” Marka Twaina.
Zaczął publikować prozę jeszcze jako student. Wojenne wspomnienia z dzieciństwa znalazły odbicie w jednym z jego pierwszych utworów, opowiadaniu „Zdobycz” z 1957 roku. Przyniosło mu one rok później Nagrodę im. Akutagawy, najbardziej prestiżowe wyróżnienie literackie dla nowych autorów w Japonii, otwierające drogę do dalszej kariery.
W jego późniejszych książkach powraca motyw niepełnosprawnego dziecka. To wpływ osobistych doświadczeń. Syn pisarza, Hikari Ōe, urodził się bowiem ze zdeformowaną czaszką, co spowodowało upośledzenie. Ma on ograniczoną zdolność mówienia i czytania, co nie przeszkodziło mu zostać kompozytorem muzycznym, którego utwory były wykonywane i nagrywane na płytach.
Przykładem dzieła inspirowanego własnymi przeżyciami jako ojca jest opublikowana również w Polsce powieść „Osobiste doświadczenie” (wcześniej przetłumaczona pt. „Sprawa osobista”). Główny bohater zmaga się ze swoimi lękami i wątpliwościami wobec wychowywania niepełnosprawnego dziecka. Kenzaburō Ōe stawia w niej pytania o odpowiedzialność za drugiego człowieka, za własne dziecko. Nie stroniąc od szokujących opisów, przedstawia przemianę bohatera i jego stopniowe godzenie się z sytuacją,
Ōe był pacyfistą i znanym działaczem antynuklearnym. Wizyta w dochodzącej do siebie po dwudziestu latach od wojny Hiroszimie wywarła ogromny wpływ na jego życie i pisarstwo. Osobiste refleksje z tego pobytu zawarł w książce „Zapiski z Hiroszimy”, która ukaże się w sierpniu w Polsce nakładem Państwowego Instytutu Wydawniczego.
W 1994 roku pisarzowi przyznano literacką Nagrodę Nobla za „siłę i poezję w tworzeniu wyimaginowanego świata, w którym życie i mit składają się na poruszający obraz sytuacji człowieka we współczesnym świecie”. Kenzaburō Ōe był jednym z dwóch – obok Yasunariego Kawabaty – japońskich pisarzy, którzy zostali uhonorowani przez Akademię Szwedzką. Wprawdzie nagrodzony w 2017 roku Kazuo Ishiguro też urodził się w Japonii, ale od 5. roku życia mieszka w Wielkiej Brytanii i posiada obywatelstwo brytyjskie.
[am]
fot. Thesupermat/Wikimedia Commons
Kategoria: newsy
