Czytanie z dziećmi tradycyjnych książek bardziej wzmacnia więź niż wspólna lektura z tabletu
Jak wynika z nowego badania, czytanie dzieciom tradycyjnych książek wzmacnia więź maluchów z rodzicami bardziej niż posługiwanie się cyfrowymi materiałami na tabletach.
Wnioski z badania zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „JAMA Pediatrics”. Analizę opracował zespół z uniwersytetu w Michigan pod kierunkiem doktor Tiffany Munzer, specjalizującej się w pediatrii rozwojowej i behawioralnej. „Sądzę, że dzieciom i rodzicom dużo trudniej jest nawiązać nić porozumienia przy użyciu tabletu. Być może wynika to z jego przeznaczenia ? to urządzenie osobiste, rodziny nie są przyzwyczajone do tego, by korzystać z niego wspólnie” ? mówi doktor Munzer.
Aby przetestować różnice między czytaniem książek tradycyjnych a materiałów na tablecie, ekipa naukowców przeprowadziła eksperyment w trzech etapach na grupie 37 par składających się z dziecka między 24. a 36. miesiącem życia oraz jego rodzica. Każda sesja miała miejsce w laboratorium zaaranżowanym w ten sposób, by przypominało normalny pokój dzienny, z kanapami i pudełkiem zawierającym książki: jedną tradycyjną, a dwie w formie cyfrowej, wszystkie w zasięgu rąk dziecka. Badacze spisywali sposób zachowania dzieci i rodziców, łącznie z przyjmowanymi przez nich pozycjami. Na przykład zwracali uwagę na to, czy dziecko stara się zawładnąć książką i separować od niej rodzica, czy też może odrzuciło ją i zamknęło. Rodzice dodatkowo wypełniali też kwestionariusz dotyczący wieku, płci, rasy, poziomu wykształcenia, stanu cywilnego czy statusu materialnego. 81% badanych stanowiły matki, 89% uczestników było zamężnych/żonatych, a 76% ukończyło co najmniej cztery lata studiów.
Analiza nagrań pozwoliła ustalić, że kiedy rodzice czytali dzieciom z tabletów, maluchy ponad trzykrotnie częściej przyjmowały taką pozycję ciała, jakby czytały w samotności. Częściej też wykazywały tendencję, by próbować odbierać rodzicom urządzenie czy odpychać ich dłonie. Rodzice również zachowywali się inaczej, chcąc kontrolować niepożądane zachowania swoich pociech, tym samym dodatkowo osłabiając ich skłonność do współpracy. Zdaniem doktor Munzer, z tabletem w ręku rodzice nie posługują się językiem równie twórczo i sugestywnie, co podczas opowiadania pełnej zaangażowania historii na bazie tradycyjnej, drukowanej książki.
Jak zauważa doktor Barry Solomon, profesor pediatrii i ordynator oddziału pediatrii ogólnej w Johns Hopkins University School of Medicine, wyniki badania (w którym sam nie brał udziału) zgadzają się z wcześniej sformułowanymi wnioskami dotyczącymi wykorzystywania urządzeń cyfrowych przez małe dzieci.
„Wiemy z wcześniejszych eksperymentów, że dla dzieci posługiwanie się takim urządzeniem jest doświadczeniem indywidualnym, podczas gdy czytanie książek powinno być wspólną aktywnością. Dodatkowe efekty wizualne czy dźwiękowe tego nie ułatwiają, przykuwają uwagę dzieci, zmniejszając możliwość nawiązania kontaktu z rodzicem” ? tłumaczy. Dodaje też, że dialog oparty na komunikacie i reakcji zwrotnej jest konieczny dla rozwoju inteligencji kognitywnej dziecka, a posługiwanie się tabletem tego nie uwzględnia. Tymczasem sam widzi w swojej codziennej praktyce lekarskiej, że jeśli wręczyć rodzinie egzemplarz wydrukowanej książki, rodzice i dzieci angażują się w nią z radością i poczuciem wspólnoty.
Zgodnie z zaleceniem Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej czas spędzany przez dzieci przed ekranem powinien być starannie nadzorowany, zwłaszcza że w ciągu minionych 20 lat zwiększył się ponad dwukrotnie w przypadku dzieci poniżej drugiego roku życia. Przed ukończeniem 18. miesiąca dziecko należy chronić przed dostępem do urządzeń cyfrowych (wyjątek to rozmowy wideo), a później powinno oglądać tylko programy dobrej jakości i najlepiej w towarzystwie rodzica, który w razie potrzeby może coś przybliżyć czy wytłumaczyć. Rozsądne ograniczenia zakładają też wprowadzenie w domu miejsc całkowicie „wolnych od ekranów”.
[kch]
fot. Ben Mullins/Unsplash
źródło: Reuters, JAMA Pediatrics
Kategoria: newsy
