Wyniki badań: ceny książek napisanych przez kobiety dużo niższe od tych, których autorami byli mężczyźni
Naukowcy przeanalizowali dane na temat ponad 2 milionów książek, które ukazały się w latach 2002-2012 w Ameryce Północnej. Wyniki tak szeroko zakrojonego badania okazały się zaskakujące. Otóż książki napisane przez kobiety sprzedawane są po dużo niższych cenach niż te, pod którymi podpisali się mężczyźni.
Socjolożka Dana Beth Weinberg i matematyk Adam Kapelner z Queens College-CUNY wyliczyli, że statystycznie rzecz biorąc książki autorek mają ceny o 45% niższe niż książki autorów. Za tak znaczące nierówności odpowiadają trzy główne czynniki.
Po pierwsze chodzi o dyskryminację alokacyjną, która ma miejsce wtedy, gdy mężczyźni i kobiety zajmują różne gałęzie branży, o odmiennych zasadach wynagrodzeń i nagród. Na rynku książki może to się tyczyć na przykład gatunków literackich ? redaktorzy w tradycyjnych wydawnictwach wykazują czasem preferencje do klasyfikowania dzieł mężczyzn jako literatury pięknej, a dzieł kobiecych jako romansów. Sytuacje odwrotne nie pasują im do stereotypu płci, dlatego odrzucają takie „niewygodne” książki lub proponują ich autorom lub autorkom alternatywne klasyfikacje.
Drugi czynnik wynika wprost z pierwszego. Gatunki, w których kobiety częściej się realizują pisarsko, jak romanse i literatura obyczajowa, traktowane są z dużo mniejszym prestiżem. Takie książki rzadziej ukazują się w twardej oprawie, mniej inwestuje się w promocję i dystrybucję, a ich cena jest niższa.
I wreszcie czynnik trzeci ? nawet jeśli uwzględni się powyższe dwie kwestie, wciąż da się zauważyć 9-procentową różnicę w cenach książek w podziale na płeć, widoczną w obrębie tego samego gatunku i formatu książek. Ktoś mógłby powiedzieć, że niższe ceny moją zachęcać do kupna i przyczynić się do wyższej sprzedaży, ale różnica między płciami sugeruje, że wydawcy uważają książki autorek za publikacje o mniejszej wartości rynkowej niż te napisane przez mężczyzn, dlatego potrzebna jest niższa cena, aby zachęcić tę samą grupę odbiorców do zakupu.
Co ciekawe, te nierówności płciowe, choć na mniejszą skalę, widoczne są również na rynku niezależnym, gdzie króluje self-publishing. Tu różnica cen wynosi jedynie 7% i po części wynika z faktu, że w tym modelu sprzedażowym autorzy sami ustalają ceny swoich książek, ale też trzeba pamiętać, że widełki cenowe są dużo mniejsze, a więc swoboda decyzji nie pozwala na taki rozstrzał. Popularniejsze są też inne gatunki literackie.
Ceny książek oczywiście nie odzwierciedlają dokładnie zarobków pisarzy i pisarek. Tu decydującą rolę odgrywają zaliczki (o ile zostały wręczone), stawki opłat licencyjnych i liczba sprzedanych egzemplarzy. Zdaniem badaczy pokazują jednak, że na rynku książki obecne są te same mechanizmy dyskryminacji, co w innych gałęziach gospodarki.
Wyniki badania opublikowano w czasopiśmie naukowym „PLOS ONE”.
[am,aw]
TweetKategoria: newsy
