„Czerwona jaskółka” – powieść Jasona Matthewsa w księgarniach, ekranizacja z Jennifer Lawrence w kinach

1 marca 2018


W piątek 2 marca do kin wchodzi ekranizacja powieści szpiegowskiej „Czerwona jaskółka” Jasona Matthewsa. W głównej roli w produkcji zobaczymy Jennifer Lawrence. W przededniu premiery do księgarń trafiło wznowienie książki w filmowej okładce.

Kiedy autor „Czerwonej jaskółki”, Jason Matthews, zakończył 33-letni staż w CIA, odkrył, iż leniwa emerytura mu nie wystarczy. Dysponując mnóstwem wolnego czasu, Matthews podjął nowe wyzwanie i zaczął pisać. „Była to wysoce eksperymentalna kariera. Musiałem wiele nadrobić” – mówi autor o dostosowywaniu się do życia po CIA. „Mogłem inwestować na giełdzie, łowić ryby albo chodzić na spacery. Pisanie stało się swoistą terapią”. Kolega po fachu Johna le Carrégo i Iana Fleminga zabrał się więc do pracy nad „Czerwoną jaskółką”.

Chociaż świat „Czerwonej jaskółki” był Matthewsowi znany, główna bohaterka jest wytworem fikcji. Po nieszczęśliwym wypadku Dominika Jegorowa porzuca karierę baleriny w Teatrze Bolszoj i wbrew swojej woli trafia do państwowej szkoły, w której uczy się tajników seksualnej manipulacji. „W przeciwieństwie do innych postaci książki, Dominika jest niemal całkowicie zmyślona” – mówi Matthews. „Żałuję, że nie poznałem kogoś takiego jak Dominika. Straciła obiecującą karierę w balecie i została zmuszona do nauki w Szkole Jaskółek”.

Jason Matthews

Nawet jeśli Matthews nigdy nie spotkał odpowiedniczki Dominiki w prawdziwym życiu pracując dla CIA, „łóżkowa” szkoła istotnie była elementem sowieckiego treningu szpiegowskiego. „W Związku Radzieckim istniał ośrodek, który uczył młode kobiety sztuki prowokacji i uwodzenia, umożliwiającej szantaż agentów obcego wywiadu” – wyjaśnia autor książki. „Szkoła Jaskółek, usytuowana w Kazaniu nad Wołgą przygotowywała młode kobiety do roli kurtyzan, choć oficjalnie nazywano je 'Jaskółkami'”.

Po ukończeniu szkolenia Dominika zaczyna rozpracowywać agenta CIA, Nate’a Nasha. Matthews tak opisuje nietypową relację Nate’a i Dominiki: „Naturalnie, zakochują się w sobie, co jest nie tylko zakazane, ale też niebezpieczne dla agenta. Ten romans, tak jak w przypadku Romea i Julii, nie może mieć szczęśliwego zakończenia”.

Po napisaniu powieści i zatwierdzeniu jej przez CIA (wszyscy byli agenci muszą dostarczać manuskrypty książek bazujących na ich osobistych doświadczeniach pod oględziny specjalnej komisji, która upewnia się, że nie ujawniono ważnych źródeł i metod działania) w 2013 roku odbyła się premiera. „Czerwona jaskółka” stała się dużym bestsellerem i położyła fundament pod całą trylogię: druga część serii nosi tytuł „Palace of Treason”, zaś ostatnia, właśnie wydana, to „The Kremlin’s Candidate”. Nic dziwnego, że szybko zainteresowało się nią Hollywood. Producenci Peter Chernin, Jenno Topping i David Ready bez zwlekania kupili prawa do książki, by móc zaadaptować ją na potrzeby kina. Stanowisko reżyserskie powierzyli Francisowi Lawrence’owi, który odpowiadał za realizację ostatnich trzech filmów z cyklu „Igrzyska śmierci”.

„Od razu zakochałem się w tej książce” – komentuje Lawrence. „Po prostu wydawało się, iż oferuje bardzo świeże spojrzenie na gatunek szpiegowski, a poza tym zakochałem się w postaci Dominiki Jegorowej, jej osobistej podróży i historii, w sercu której tkwi dylemat. Zawsze fascynowały mnie postaci samotne i odizolowane, a główną bohaterką tej powieści bez wątpienia jest całkowicie odizolowana, samotna dziewczyna. Po pięciu latach pracy nad trzema częściami 'Igrzysk śmierci’ cieszyła mnie też perspektywa zagłębienia się w zupełnie nowy świat z całkowicie odmienną atmosferą, przeznaczony dla innej widowni”.

Od razu po przeczytaniu książki Lawrence wiedział, że jednym z głównych celów będzie wierność kluczowym aspektom historii Matthewsa. „Nie da się ukryć, że książka przesycona jest seksualnością” – zauważa reżyser. „Nie brak w niej też przemocy. Ma w sobie swoistą odwagę, którą koniecznie chciałem oddać. Szczególną staranność przykładaliśmy do tego, żeby historia była przekonująca, a nie skandalizująca, żeby nie używać tanich chwytów. Nigdy nie chodziło nam o to, żeby nakręcić thriller erotyczny i kusić widzów w ten sposób, lecz żeby wydarzenia były organiczną częścią historii i dylematu głównej bohaterki, więc wszystko, co łączyło się z seksem, nagością i przemocą, budowaliśmy z dużym wyczuciem, pragnąc uzyskać właściwy ton”.

Autor powieści, Jason Matthews, służył scenarzyście Justinowi Haythe’owi swoją wiedzą podczas całego procesu adaptacji. Notatki i uwagi pisarza na temat różnych wersji skryptu były bardzo szczegółowe i odnosiły się przede wszystkim do wierności i autentyczności wszystkich kwestii, ze szczególnym uwzględnieniem metod działania służb. „Wiele technicznych aspektów fabuły pochodziło z książki. Jeśli element był fikcyjny, Jason przez telefon doradzał nam w kwestiach technicznych lub przekazywał niezwykle pomocne uwagi po przeczytaniu scenariusza. Mieliśmy szczęście mogąc oprzeć się na początkowym etapie prac na jego fachowej wiedzy” – opowiada Haythe. „Niewiele wiem o Hollywood, lecz Francis jest znakomitym reżyserem, o imponującym portfolio. Włączał mnie do wszystkiego. Zachęcał do wyrażania opinii, a wiem, że nie zawsze tak jest przy adaptacjach filmowych, lecz on był życzliwy i otwarty na współpracę” – chwali reżysera Matthews.

W tytułowej roli w filmie zobaczymy Jennifer Lawrence, która pracowała z Francisem Lawrence’em (zbieżność nazwisk przypadkowa) na planie trzech filmów z serii „Igrzyska śmierci”. Aktorka dołączyła do obsady jako pierwsza, choć z uwagi na rozbierane sceny zastanawiała się nad występem długo. „Francis po raz pierwszy przedstawił mi tę historię podczas press touru do ostatniej części 'Igrzysk śmierci’. Właśnie czytał tę książkę i uważał, że jest materiałem na interesujący film. Jeśli chodzi o Dominikę to w pierwszej kolejności rozmawialiśmy o tym, że będzie to osoba i postać zupełnie inna niż wszystkie, które znałam. Od wczesnej młodości znalazła się w sytuacji, w której musiała walczyć o przetrwanie. Władze wykorzystywały jej ciało, od kiedy była młodą dziewczyną. Najpierw za sprawą baletu i faktu, że była gimnastyczką, opłacaną przez rząd, a potem gdy wbrew jej woli wcielono ją do programu Jaskółek. Kiedy po raz pierwszy przeczytałam scenariusz i omawialiśmy go, sceny ze Szkoły Jaskółek mnie przeraziły. To miał być pierwszy raz, kiedy, że tak powiem, musiałam zrzucić z siebie wszystko, ale po fakcie uważam, że jest w tym coś niezwykle uwalniającego” – mówi Jennifer Lawrence. „W filmie można też dostrzec moment, w którym moja bohaterka znajduje w sobie siłę, odwraca sytuację na niekorzyść ludzi, którzy próbowali ją kontrolować i ja tę siłę czułam. To było ekscytujące. Prawda jest taka, że Dominikę wyszkolono, żeby używała własnego ciała, a ona ostatecznie zwycięża używając umysłu”.

Głównej bohaterce na ekranie partneruje Joel Edgerton w roli agenta Nate’a Nasha. Z kolei Jeremy Irons gra Korcznyja, utytułowanego generała SVR, a Charlotte Rampling wciela się w Annę, zwaną przez uczennice Szkoły Jaskółek Matroną. Filmowy Wania, czyli stryj Dominiki – w tej roli Matthias Schoenaerts – różni się znacząco od książkowego. Jak wyjaśnia reżyser, w powieści jest znacznie starszy, ale postanowiono go odmłodzić. „Po części dlatego, że Dominikę i Wanię łączy nieco perwersyjna dynamika, są w podobnym wieku i gdyby nie fakt pokrewieństwa, mogliby być parą. Zawsze podobał mi się lekko niepokojący pomysł, w którym przystojny, młody stryj i Dominika mogą coś do siebie czuć. Osobiście uważam, że bratanica go pociąga. Według mnie Wania zawsze uważał Dominikę za swoją towarzyszkę, z którą łączą go wspólne cechy, po części decydujące o jej samodyscyplinie i sukcesach w wymagającym świecie baletu. Myślę też, że nie uszło to uwadze rodziców Dominiki, którzy się tym zaniepokoili i zaczęli ich nieco od siebie dystansować” – komentuje Francis Lawrence.

Film „Czerwona jaskółka” wchodzi na ekrany polskich kin 2 marca. Wznowienie powieści Jasona Matthewsa jest już dostępne w księgarniach dzięki wydawnictwu Świat Książki. Poniżej możecie zobaczyć zwiastun ekranizacji:

fot. Murray Close / TM / 2018 Twentieth Century Fox

Tematy: , , , , ,

Kategoria: film