„Gra w klasy” na ulicach Paryża – odwiedzamy 9 miejsc z najsłynniejszej powieści Julia Cortázara

26 sierpnia 2014

Julio_Cortazar_9_ulic
W ramach obchodów rocznicy urodzin Julia Cortázara zapraszamy na spacer po Paryżu z głównym bohaterem najsłynniejszej powieści pisarza – Horacio Oliveirą z „Gry w klasy”. Oliveira w swej kanadyjce snuł się dniami i nocami po ulicach miasta. Wykłócał się z konsjerżami, myślał o Madze, zachodził na koncerty, na które nikt inny nie chciał zachodzić, w mieszkaniach przyjaciół palił papierosy i popijał mate. Oto 9 miejsc, które odwiedzimy razem z nim.

1. Rue de Seine

Julio_Cortazar_9_ulic_1

„Tyle razy, gdy szedłem przez rue de Seine…”. Ulica znajdująca się w 6. dzielnicy Paryża należącej do Dzielnicy Łacińskiej. Tędy wielokrotnie spacerował Oliveira. Tu mieszkali niegdyś Charles Baudelaire (pod numerem 27 i 57) i Adam Mickiewicz.

2. Pont des Arts

Julio_Cortazar_9_ulic_2

Most dla pieszych łączący Institut de France z Luwrem. To tu Oliveira po raz pierwszy zobaczył Magę. „Jej szczupła sylwetka od razu rysowała się na Pont des Arts, czasem przechodząca z jednej strony na drugą, czasem oparta o żelazną barierę, pochylona nad wodą”. Tym mostem wielokrotnie przechodzili – on, ona, oni.

3. Rue de Verneuil

Julio_Cortazar_9_ulic_3

Ulica znajdująca się w 7. dzielnicy. Przy tej ulicy znajdowała (mieściła się) się mała księgarenka, „gdzie pochylony staruszek wypełnia tysiące fiszek do kartoteki i wie wszystko, co można wiedzieć o historiografii”. Oliveira mówi w powieści do Magi: „Chodziłaś tam bawić się z kotem, a stary pozwalał ci i o nic nie pytał, zadowolony, że od czasu do czasu podasz mu jakąś książkę z wyższej półki. A ty grzałaś się przy jego piecyku o długiej, czarnej rurze i nie chciałaś, żebym wiedział, że chodzisz tam, aby usiąść koło pieca”. Przy rue de Verneuil mieszkali m.in. Alexis de Tocqueville i Serge Gainsbourg. Pod numerem 53. mieści się Centre national du livre (Narodowe Centrum Książki).

4. Rue Madame

Julio_Cortazar_9_ulic_4

Ulica w 6. dzielnicy Paryża. Tu pod numerem 32 mieścił się dom Morellego. Morelli to myśliciel, literacki guru grupy paryskich przyjaciół. Rozmawiają o nim, czytają jego książki, a pewnego dnia Oliveira jest świadkiem potrącenia go przez samochód i tak dowiaduje się, że Morelli mieszka w Paryżu. Horacio i Etienne odwiedzają pisarza w szpitalu i dostają klucz do jego domu. Tam czeka na nich stos kartek, notatek, zeszytów, zapisków – są to przemyślenia Morellego, z którymi stykamy się m.in. czytając trzecią część książki „Z różnych stron (Rozdziały, bez których można się obejść)”. Tam, posługując się Morellim, swym teoretyczno-literackim alter ego, Cortázar zawarł swoje przemyślenia na temat powieści, pisarstwa, literatury.

5. Rue de la Tombe Issoire

Julio_Cortazar_9_ulic_5

Ulica znajdująca się w 14. dzielnicy. Przy niej mieściła się kamienica, w której mieszkał Horacio Oliveira. Przy tej ulicy mieszkał też m.in. Henry Miller.

„Wszystko działo się w kuchni na rue de la Tombe d’Issoire, jeszcze zanim przeniosłem się do Magi. Chciało mi się jeść, więc złapałem ten chleb, żeby sobie ukroić. I wtedy usłyszałem, że chleb płacze. No pewnie, że sen mara, Bóg wiara, ale kiedy zatopiłem w nim nóż – to chleb zapłakał. Zwyczajny francuski chleb, i płacze. No… Obudziłem się, więc wcale się nie dowiedziałem, jak się to miało skończyć, ale mam wrażenie, że jak się budziłem, to nóż jeszcze tkwił w chlebie”.

(Podczas mojego spaceru tą ulicą na jednym z dachów zobaczyłam kota. Cortázar uwielbiał koty, sam był właścicielem Teodora W. Adorno. Pomyślałam, że to musiało być to okno.)

6. Rue Monge

Julio_Cortazar_9_ulic_6

Ulica znajdująca się w 5. dzielnicy Paryża wchodzącej w skład Dzielnicy Łacińskiej. Tu w trakcie dziania się „Gry w klasy” przeprowadziła się Maga.

7. Rue Valette

Julio_Cortazar_9_ulic_7

Ta ulica również położona jest w 5. dzielnicy. To tutaj był hotel, do którego trafili Oliveira i Maga. „Pierwszy raz to był hotel na rue Valette, spacerowali bez celu zatrzymując się po starych bramach: gorzki jest poobiedni deszcz i trzeba było coś wymyślić przeciw temu lodowatemu kurzowi, przeciw płaszczom pachnącym gumą. Maga przytuliła się do Oliveiry, spojrzeli po sobie, HOTEL, stara za brudnym kontuarem powitała ich ze zrozumieniem, cóż innego można było robić w taką pogodę? Kulała, strach było patrzeć, jak zatrzymywała się na każdym stopniu, ażeby podciągnąć chorą nogę, znacznie grubszą od tamtej zdrowej, jak powtarzała ten manewr przez cztery piętra. Pachniało mydłem toaletowym, zupą, na dywan w przejściu ktoś wylał jakiś niebieski płyn, który rozlał się w formę skrzydeł. W pokoju były dwa okna, czerwone firanki pocerowane i pełne łat, do miejsca, gdzie stało pokryte żółtą kapą łóżko, wilgotne światło przenikało niby anioł”.

8. Rue Dauphine

Julio_Cortazar_9_ulic_8

Ulica w 6. dzielnicy. Przy Rue Dauphine mieszkała Pola. Jej pokój Cortázar opisał w następujący sposób: „Jeżeli kilka luźno rzuconych zdań mogło mu dać pojęcie o tym, z czym się spotka, rzeczywistość przekroczyła oczekiwania. Każda rzecz na miejscu i miejsce dla każdej rzeczy. Historia sztuki współczesnej skromnie przedstawiona za pomocą pocztówek: Klee, Poliakoff, Picasso (już z pewną dobrotliwą wyrozumiałością), Menassier, Fautrier. Zawieszone artystycznie, prawidłowo wyliczone odległości. W tak małej skali nie razi nawet Dawid sprzed Signorii. Butelka pernod i koniak. Łóżko przykryte meksykańskim ponchem”.

9. Pod mostem nad rzeką…

Julio_Cortazar_9_ulic_9

…siedzi Oliveira z kloszardką Emmanuèle. W książce most nie został zlokalizowany. Wiemy jedynie, że był usytuowany nad Sekwaną. Mógł to więc być na przykład most na powyższym zdjęciu, ten akurat znajduje się w okolicach Notre Dame.

Zebrała i opracowała: Anna Wyrwik

fot. Anselo/DeviantArt

Tematy: , , ,

Kategoria: zestawienia