Z pozdrowieniami od Wisławy Szymborskiej i Herty Müller. Wystawa kolaży noblistek

9 lipca 2014

11 lipca o godzinie 18.00 w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa odbędzie się wernisaż wystawy „Z pozdrowieniami od Wisławy Szymborskiej i Herty Müller”. Do końca sierpnia będzie można podziwiać tam wyklejanki i kolaże wykonane przez obie noblistki.

„Liryka to najdokładniejsze narzędzie, żeby samego siebie opukać i zmierzyć” – mawiał Günter Grass. To właśnie ona zainspirowała dwie wspaniałe noblistki – Wisławę Szymborską i Hertę Müller do stworzenia wyjątkowych kolaży, które zostaną zaprezentowane na wystawie w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa.

Wystawa wyklejanek Wisławy Szymborskiej została pokazana po raz pierwszy w lutym 2013 roku w krakowskiej Pracowni, w Pałacu pod Baranami, przy okazji obchodów pierwszej rocznicy śmierci poetki. W roku 2013 była pokazywana w Rzymie, Madrycie, Norymberdze, Kórniku, Makau. W 2014 będzie pokazywana w Krakowie, Sofii, Budapeszcie, na Sardynii oraz w Gdańsku. Z kolei kolaże Herty Müller dotychczas znane jedynie z publikacji książkowej, zostaną zaprezentowane w Polsce po raz pierwszy.

Gościem specjalnym wernisażu będzie Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej. Wieczór uświetni koncert poezji śpiewanej w wykonaniu Krystyny Stańko, która wykona przede wszystkim repertuar z albumu „Kropla słowa”, będącego – jak to określiła sama autorka – hołdem złożonym poetom, a znalazły się na nim również utwory skomponowane do poezji Szymborskiej. W ramach wystawy odbędą liczne wydarzenia towarzyszące: warsztaty edukacyjne, sympozjum naukowe, wieczór poetycki wraz z koncertem Natalii Grzebały oraz projekcje filmowe.

Wisława Szymborska (1923-2012) to jedna z najwybitniejszych i najbardziej znanych poetek polskich (jej wiersze tłumaczone były na ponad 40 języków), laureatka licznych nagród i wyróżnień, m.in. literackiej nagrody Nobla (1996) i Orderu Orła Białego (2011). A przy okazji tłumaczka, autorka zabawnych felietonów o książkach, kolekcjonerka starych pocztówek, miłośniczka zabaw literackich, twórczyni kolaży i organizatorka słynnych loteryjek, na których można było wygrać niebywałe kurioza. Od 1931 r. mieszkała w Krakowie, w latach 1945?1948 studiowała filologię polską i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutowała w marcu 1945 wierszem „Szukam słowa”, ogłoszonym w dodatku do „Dziennika Polskiego”. W latach 1953-1981 pracowała w krakowskim tygodniku „Życie Literackie”, gdzie prowadziła dział poezji i stałą rubrykę „Lektury nadobowiązkowe”. Wybór tych felietonów opublikowany został kilkakrotnie w formie książkowej.

„Wyklejanki są dziełem sztuki, to jasne. Są także sygnaturą Wisławy Szymborskiej. Warto jednak zwrócić uwagę na ich sens, chyba najważniejszy: są śladem przyjaźni i wezwaniem do przyjaźni” – pisał o wyklejankach Szymborskiej prof. Leonard Neuger.

Herta Müller (1953 – ) urodziła się w niemieckojęzycznym Ni?chidorf w Rumunii, w latach 1973-1976 studiowała na filologii niemieckiej i rumuńskiej w Timiszoarze. Jej pierwsza książka „Niziny” leżała przez cztery lata w wydawnictwie i została wydana tylko w formie ocenzurowanej w 1982 roku. W 1984 ukazała się w skróconej wersji w Niemczech. Herta Müller nie mogła już później publikować w Rumunii i była narażona na ciągłe przesłuchania, przeszukiwania domu i groźby ze strony Securitate. W 1987 przeprowadziła się do Niemiec. Odbyła profesurę gościnną na uniwersytetach w Anglii, Ameryce, Niemczech i Szwajcarii. Zdobyła uznanie na arenie międzynarodowej, o czym świadczą liczne przekłady oraz kilkadziesiąt nagród i odznaczeń, m.in. literacka nagroda Nobla (2009) oraz Wielki Krzyż Zasługi (Großes Verdienstkreuz) Republiki Federalnej Niemiec (2010).

„Praca nad kolażami jest zmysłowa i bardzo przypomina prawdziwe życie: przypadek, przez który spotykają się słowa, na kartce zmieści się tyle, na ile jej wielkość pozwala, nie można już zmienić tego, co raz zostało przyklejone” – pisała o swoich kolażach Herta Müller.

Wernisaż wystawy odbędzie się 11 lipca 2014 o godzinie 18.00 w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa przy ul. Szerokiej 34/35, 36, 37, Grobla I 1/2. Kuratorem wystawy jest Marta Wróblewska.