Wiersze dla wszystkich. Rusza 10. edycja Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius

10 maja 2025

We wtorek 13 maja rozpocznie się jubileuszowa edycja jednego z największych festiwali poetyckich w Polsce – Silesius. We Wrocławiu odbędzie się w sumie ponad trzydzieści wydarzeń. Organizatorzy zadbali o ich różnorodność, dzięki czemu program może zainteresować zarówno osoby zaangażowane w życie poetyckie, jak i te, które na co dzień nie mają z nim kontaktu.

Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius od pierwszej edycji chce pokazywać ważne zjawiska na polskiej i zagranicznej scenie poetyckiej, ale też przekonywać, że ta odmiana literatury może być dostępna i interesująca dla wszystkich.

Spotkania z poetami, a także rozmowy o poezji są oczywiście rdzeniem programu. Wśród gości znaleźli się między innymi Ewa Lipska, laureatka Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za całokształt pracy twórczej z 2019 roku, Urszula Honek i Krzysztof Siwczyk, którzy opowiedzą o swoich książkach prozatorskich, nowe książki z wierszami zaprezentują natomiast: Konrad Góra, Ewa Jarocka, Maria Kwiecień, Małgorzata Lebda, Bianka Rolando, Robert Rybicki, Zu Witkowska czy Aga Zano. Premierę będą mieć „Wiersze” – tom zbierający twórczość poetycką Stanisława Barańczaka, który ukazuje się w serii Biblioteka Narodowa.

Jak co roku nie zabraknie spotkań poświęconych poezji zagranicznej: do Wrocławia przyjedzie szwedzka poetka Marit Kapla (której „Osebol” na polski przełożyła Justyna Czechowska), białoruski poeta Andrej Chadanowicz i poetka Taciana Niadbaj opowiedzą o tworzeniu na przymusowej emigracji, zaprezentowane zostaną „Wiersze i sny” czeskiego surrealisty Jindřicha Štyrský’ego (w przekładzie Anny Wanik), „Dekreacja” kanadyjskiej poetki i eseistki Anne Carson (tłum. Maciej Topolski) i pierwszy polski wybór poezji palestyńskiego klasyka Mahmuda Darwisza (tłum. Hanna Jankowska). Ostatniego dnia na Festiwalu Silesius pojawią się akcenty ukraińskie – o serii Biblioteka Poezji Ukrainy Wydawnictwa Pogranicze porozmawiają m.in. poetka Kateryna Michalicyna i jej tłumacz Jakub Pszoniak.

Hasło tegorocznej edycji festiwalu to „Gdzie są rymy?”. Ma ono w przewrotny sposób nawiązywać do odejścia współczesnej poezji od rozpoznawalnych „klasycznych” form, stąd w programie znajdą się debaty o tym, jak o poezji pisać (i kto pisać o niej może) czy jak poezja ma się do slamu (a slam do poezji). A o bycie poetką w Polsce Joannę Oparek, Barbarę Klicką i Ilonę Witkowską pytać będzie Ola Kołodziejek.

(fot. Max Pflegel/Wrocławski Dom Literatury)

Podczas tegorocznej edycji festiwalu Silesius będzie też sporo okazji, by doświadczyć poezji w inny sposób. Po raz drugi organizatorzy zapraszają na czytanie sensoryczne, podczas którego słuchacze zakładają opaski na oczy i skupiają się wyłącznie na dźwięku. W tym roku, 14 maja, swoje nowe wiersze przeczyta (z muzyką w tle) Jacek Podsiadło, dwukrotny laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Natomiast 18 maja w otwartej przestrzeni Przejścia Garncarskiego odbędzie się czytanie wierszy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej – w wyborze i wykonaniu gości festiwalowych. Akompaniować im będzie ceniony improwizator Mikołaj Trzaska.

Muzyka będzie wyjątkowo mocno obecna podczas tegorocznej edycji Silesiusa. W ramach festiwalowej przygrywki organizatorzy zapraszają 11 maja na koncert Poetica Electronica, podczas którego studenci Akademii Muzycznej we Wrocławiu premierowo wykonają utwory na postawie tekstów autorów publikujących w Wydawnictwie Warstwy. W weekend zamykający festiwal odbędzie się koncert kwartetu Ślina specjalizującego się w muzyce improwizowanej oraz występ ukraińskiej formacji Wymyrajuci Wydy (Gatunki Zagrożone) – temu koncertowi towarzyszyć będzie zbiórka środków na zakup drona zwiadowczego, który przekazany zostanie armii ukraińskiej.

Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius tworzy także przestrzeń dla osób piszących poezję – również tych przed debiutem – do prezentacji i rozmów o swoich tekstach. Od 14 do 16 maja w Księgarni Tajne Komplety odbywać się będą dyżury poetyckie, podczas których uznane i nagradzane poetki – Urszula Honek, Barbara Klicka i Małgorzata Lebda – zaproszą chętnych do indywidualnych rozmów i konsultacji. Okazją do publicznej prezentacji własnej twórczości tradycyjnie będzie Turniej jednego wiersza im. Rafała Wojaczka, którego 35. odsłona zaplanowana jest na 16 maja. Turniej to także okazja do zdobycia nagród (2 tysiące złotych do podziału między laureatów, a także książki ufundowane przez Wydawnictwo Warstwy). Natomiast osoby chcące spróbować swoich sił w pisaniu o poezji organizatorzy zapraszają do udziału w Pracowni Młodych, czyli warsztatach z krytyki literackiej, które poprowadzi Jakub Skurtys z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Już od 2020 roku większość wydarzeń Festiwalu Silesius jest transmitowana na żywo – tak będzie również tym razem (transmisje dostępne będą na Facebookowych profilach: Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius, Wrocławski Dom Literatury i Wrocław Miasto Literatury). Dzięki temu spotkania, debaty i czytania dostępne są dla osób z całej Polski, a około 20 procent odbiorców transmisji to osoby mieszkające poza naszym krajem. Spotkania poprzednich edycji dostępne są na kanale Wrocławskiego Domu Literatury na YouTubie, wiele z nich można także odsłuchać w formie podcastów na kanale Radio Proza.

Pełny program 10. Międzynarodowego Festiwalu Poezji Silesius znaleźć można tutaj. Organizatorem festiwalu jest Wrocławski Dom Literatury. Impreza odbywa się pod patronatem Booklips.pl.