Poznaliśmy program organizowanego przez Biuro Literackie w Kołobrzegu festiwalu TransPort Literacki

30 maja 2022

Światowe premiery książek, inauguracja „Nowego europejskiego kanonu literackiego” stworzonego przez międzynarodowe grono wydawców, przedstawicieli festiwali i instytucji literackich z dwudziestu jeden krajów, start projektu Fest Ukraine, który ma zapewnić uczestnictwo autorek i autorów z Ukrainy w najważniejszych wydarzeniach literackich na świecie, i wreszcie otwarcie na literaturę azjatycką – to wszystko stanie się możliwe za sprawą festiwalu TransPort Literacki 27. Festiwal – dawniej znany jako Fort, Port i Stacja Literatura – po 25 latach obecności na Dolnym Śląsku przenosi się do Kołobrzegu, gdzie odbędzie się po raz pierwszy między 22 a 25 września. Poznaliśmy szczegóły programu.

TransPort Literacki 27 to ponad 100 punktów programu, 70 gości z 11 krajów, 30 premier książkowych, 250 uczestniczek i uczestników pracowni (w ponad 20 grupach: czytelniczych, księgarskich, pisarskich i przekładowych), specjalne projekty i wydarzenia dla mieszkańców Kołobrzegu oraz nagroda literacka „Koło brzegu poezji i prozy” przyznawana przez uczniów i uczennice z lokalnych szkół. Organizowany od 1996 roku przez Biuro Literackie festiwal trafia na Pomorze Zachodnie, gdzie odbędzie się pod nową nazwą TransPort Literacki i hasłem „Myśl bez granic”. Jak informują organizatorzy, słowa klucze na tegoroczną edycję to: „transformacja”, „transmisja”, „transfuzja”, „transfer”, „transkrypcja” i „transgraniczność”.

Czego możemy spodziewać się w Kołobrzegu między 22 a 25 września? Już pierwszego dnia festiwalu odbędzie się światowa premiera książki Nicka Cave’a i Seana O’Hagana „Wiara, nadzieja i krwawa łaźnia” w przekładzie Tadeusza Sławka. To opowieść rozpięta między wiarą a zwątpieniem: o sztuce, muzyce, wolności, żałobie i miłości. Historia dramatycznej przemiany, jaka dokonała się wskutek osobistej tragedii jednego z najbardziej oryginalnych i utalentowanych artystów naszych czasów. Wydarzenie w Regionalnym Centrum Kultury przy Solnej 1, gdzie zaplanowano wszystkie główne imprezy, z potwierdzonym już udziałem Seana O’Hagana, poprowadzi Anna Gacek. Ukażą się także nowe wydanie „Pieśni torby na pawia” i premierowa „Rewolta w niebie” Nicka Cave’a przygotowana przez Filipa Łobodzińskiego.

W maju polscy czytelnicy poznają pierwsze książki z „Nowego europejskiego kanonu literackiego”. Na przygotowywaną przez Biuro Literackie przy współpracy z zagranicznymi wydawcami serię złoży się 21 książek napisanych przez 21 autorów z 21 europejskich języków. Twórcy wszystkich przygotowywanych pozycji odwiedzą Polskę i zostaną gośćmi festiwalu Biura Literackiego. W trakcie 27. edycji będą to: Bérengère Cornut (Francja), Najat El Hachmi (Katalonia), Claudiu Komartin (Rumunia), Hałyna Kruk (Ukraina), Aleš Šteger (Słowenia), Maja Urban (Chorwacja) i Marek Vadas (Słowacja). Wydarzenia z ich udziałem poprowadzą: Inga Iwasiów (proza), Grzegorz Jnakowicz (poezja) i Katarzyna Stoparczyk (literatura dla dzieci).

Festiwal w Kołobrzegu będzie już kolejną imprezą Biura Literackiego, na której pojawią się goście z Ukrainy. Spotkanie z Andrijem Bondarem, Hałyną Kruk, Serhijem Żadanem i Bohdanem Zadurą prowadzone przez Dariusza Bugalskiego zamknie główną część wydarzeń drugiego dnia tegorocznego festiwalu. TransPort odwiedzi także jedna z najważniejszych koreańskich autorek Kim Yideum. Cenioną na całym świecie „Histerię” tłumaczą: Lynn Suh, Ewa Suh i Katarzyna Szuster. Te pełne napięć, niespokojne, antyestablishmentowe teksty są jak podpalony lont. Teraz w końcu docierają do nas, by tym razem rozsadzić nasz system.

Na tym festiwalu autorzy nie będą występować w klubie, kawiarni czy na plenerowej scenie, lecz zaangażowani zostaną w rozbudowane wydarzenia, ze scenografią, oprawą wideo, muzyką graną na żywo, ze scenariuszami pisanymi tygodniami. Wszystko po to, by zapewnić książkom należną uwagę i czytanie, które pozostanie w pamięci na długie lata. Taka będzie „Muzyka słowa” z czytaniami z premierowych tomów poetyckich, prozatorskich i przekładowych z udziałem: Anny Adamowicz, Krzysztofa Chronowskiego, Jacka Dehnela, Tomka Gromadki, Katarzyny Jakubiak, Marii Krzywdy, Jakuba Kornhausera, Marcina Mokrego, Jakuba Pszoniaka, Julka Rosińskiego, Karoliny Sałdeckiego, Przemysława Suchaneckiego oraz Huberta Zemlera, który przygotowuje muzyczną oprawę tegorocznej edycji.

Tradycyjnie od blisko dwudziestu lat podczas festiwalu Biura poznajemy też najciekawsze głosy debiutanckie. W tym roku to aż 12 poetek i poetów, prozaiczek i prozaików: Iwona Bassa, Aleksandra Byrska, Barbara Frączyk, Bartosz Horyza, Zofia Kiljańska, Szymon Kowalski, Mirek Kulisz, Patryk Kulpa, Patrick Leftwich, Ola Lewandowska, Marta Lipowicz i Alicja Sawicka. Na festiwalu przeszłość miesza się płynnie z teraźniejszością i niejednokrotnie wybiega w przyszłość. Pierwsza kołobrzeska edycja to aż cztery takie punkty w programie. Obchodzić będziemy 100. urodziny Mirona Białoszewskiego oraz Philipa Larkina. Kolejne wspominki upłyną pod znakiem „Meskaliny i muzyki” Henriego Michaux.

Specjalną oprawę będzie mieć także 200. rocznica wydania „Ballad i romansów” Adama Mickiewicza, którą podkreśla projekt „Romantyczność 2022” ze współczesnymi tekstami odwołującymi się do tradycji autora „Dziadów” albo też wojującymi z nią. Wydarzenie z udziałem blisko trzydzieściorga autorek i autorów – tych uznanych i tych, którzy spróbują swoich sił w konkursie (trwa on jeszcze do końca maja) – odbędzie się w festiwalową sobotę o godzinie 12:00. Kuratorem tego projektu jest Piotr Śliwiński. Wszystko też ma swój początek i koniec. Prolog festiwalu to esej o znaczeniu słowa „trans”, który w towarzystwie Bogdana Mizerskiego i Huberta Zemlera wykona profesor Tadeusz Sławek. Każdy dzień zakończą zaś „Rozmowy na koniec”, tradycyjnie już prowadzone przez Jakuba Skurtysa i Antoninę Tostek.

By wziąć czynny udział w festiwalu, wystarczy wziąć udział w zajęciach warsztatowych dla czytelników, tłumaczy i księgarzy, które poprowadzą: Miłosz Biedrzycki, Dariusz Bugalski, Anna Gacek, Inga Iwasiów, Elżbieta Łapczyńska, Filip Łobodziński, Natalia Malek, Małgorzata Narożna, Katarzyna Stoparczyk, Piotr Śliwiński, Aleš Šteger, Marek Vadas, Dorota Wodecka i Bohdan Zadura. Szczegółowe informacje o pracowniach, do których trwa jeszcze nabór, znajdują się na stronie festiwalowej. Swój finał będą mieć także projekty wydawnicze (wśród prowadzących m.in. Roman Honet, Dawid Mateusz i Joanna Mueller) oraz pracownie otwarte. Momentem wytchnienia ma być „Rozruch wyobraźni”: poranne spacery, gimnastyka na plaży, jazda na rowerze i inne aktywności.

Zdaniem profesora Tadeusza Sławka, który współtworzy tegoroczny manifest programowy, Festiwale Biura Literackiego to wydarzenia wyjątkowe. „Zawdzięczają to udziałowi znakomitych nazwisk, premierom nowych książek. Niepostrzeżenie zacierają się tutaj role i wszyscy 'uczą się’ od siebie nawzajem. Jak nazwać taką wspólnotę? Nie znajduję lepszego słowa niż 'wrażliwość’. W pewnym sensie festiwal w takiej formule jest dramatycznie 'nie na czasie’ – któż dzisiaj w sferze publicznej praktykuje bowiem 'wrażliwość’, gdy liczy się jedynie bezwzględna i programowo niewrażliwa 'skuteczność’ – i jednocześnie nic bardziej nie jest naszemu czasowi potrzebne jak to, co dzieje się na festiwalu Biura: bez troskliwej i uważnej rozmowy, bez ważenia słowa, 'naszego czasu’ nie da się uzdrowić” – mówi Tadeusz Sławek.

Szczegółowe informacje na temat wydarzenia znaleźć można na stronie festiwalu.

[am]

Tematy: , , , , ,

Kategoria: wydarzenia