Pierwszy polski pisarz, pierwsza polska książka ? pokaz „Kroniki” Wincentego Kadłubka w Warszawie

19 września 2016

kronika_kadlubka_pokaz1
W ramach prowadzonego przez Bibliotekę Narodową cyklu „Pierwsze/Najstarsze” prezentującego najstarsze teksty dokumentujące początki państwa polskiego 24 września w Pałacu Rzeczpospolitej w Warszawie wystawiona zostanie „Kronika Polski” Wincentego Kadłubka.

„Kronika Polski” to pierwsza, najstarsza książka napisana przez Polaka. Mistrz Wincenty, zwany Kadłubkiem, stworzył na przełomie wieków XII i XIII barwną, erudycyjną opowieść o dziejach naszego kraju i przeszedł do historii jako pierwszy twórca polskiej literatury.

Kronika nie jest suchym opisem wydarzeń – mistrz Wincenty nadał jej kształt błyskotliwego dialogu pomiędzy dwoma biskupami: gnieźnieńskim Janem i krakowskim Mateuszem. Epizody z polskiej historii opowiada Jan, a Mateusz komentuje je analogiami ze starożytności i Biblii.

Napisana po łacinie kronika jest dowodem erudycji autora ? prof. Brygida Kürbis we wstępie do wydanego w serii „Biblioteka Narodowa” polskiego przekładu dzieła nazwała ją europejskim pomnikiem umysłowości i uczoności dwunastowiecznego humanisty. Dzieło to jest także znakomitym świadectwem bogactwa i dojrzałości średniowiecznej polskiej myśli polityczno-prawnej w kontekście europejskim. Co ciekawe, na kartach tej drugiej (po dziele Anonima, zwanego Gallem), a pierwszej spisanej przez Polaka kroniki naszego kraju, Wincenty Kadłubek opisał nie tylko dokonania władców historycznych, ale także postaci legendarne: Kraka, Wandę, Popiela czy „całożercę” ? potwora znanego dziś jako smok wawelski.

Sam magister Wincenty to postać bardzo tajemnicza: jeden z najwybitniejszych intelektualistów swoich czasów, kształcony prawdopodobnie w Paryżu lub Bolonii. Przez 10 lat piastował godność biskupa krakowskiego, a później ? w nieznanych okolicznościach – zrezygnował z tej funkcji i ostatnie lata życia spędził w klasztorze cystersów w Jędrzejowie, gdzie umarł w roku 1223.

kronika_kadlubka_pokaz2

Rękopis Kroniki zobaczyć będzie można w sobotę 24 września w Pałacu Rzeczypospolitej (pl. Krasińskich 3/5, Warszawa) na specjalnym, jednodniowym pokazie z cyklu „Pierwsze/Najstarsze”. Wydarzeniu towarzyszy wykład prof. Henryka Samsonowicza („O mistrzu Wincentym zwanym Kadłubkiem i jego kronice” – godz. 15.00) i rozmowa Włodzimierza Kalickiego z prof. Jackiem Banaszkiewiczem („Wszystkie baśnie Wincentego Kadłubka, czyli o pochodzeniu najbardziej znanych polskich podań” – godz. 16.30) oraz możliwość zwiedzenia zamkniętego na co dzień Pałacu. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny.

Tym, którzy nie mają okazji pojawić się tego dnia w Warszawie, przypominamy, że „Kronikę Polski” Wincentego Kadłubka można oglądać online w Polonie, pośród ponad 1,5 mln innych obiektów ze zbiorów Narodowej Książnicy.

kronika_kadlubka_pokaz3

fot. Biblioteka Narodowa

Tematy: , , ,

Kategoria: wydarzenia