Festiwal Literacki „Autorzy i książki” w Białymstoku. Tegorocznej edycji przewodzi motyw humoru

19 maja 2023

Od 23 do 27 maja Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku organizuje VII odsłonę Festiwalu Literackiego „Autorzy i książki”. Tegoroczna edycja odbywa się pod znakiem humoru. W programie znalazły się spektakle, warsztaty, koncert i spotkania z autorami.

„Niezmiennie głównym celem wydarzenia jest promocja czytelnictwa, rozbudzenie zainteresowania literaturą i kulturą, a także zaszczepienie w świadomości użytkowników, niezależnie od wieku, obrazu biblioteki jako atrakcyjnej, przyjaznej przestrzeni, sprzyjającej rozwijaniu pasji i wiedzy oraz kształtowaniu świadomości” – informują organizatorzy.

W tym roku na miłośników literatury czeka w Białymstoku pięć dni pełnych atrakcji. Festiwal odbywa się pod hasłem „na wesoło”, na cześć potężnego komediopisarza, Aleksandra Fredry.

Podczas wydarzenia będzie można spotkać się z tak cenionymi autorami, jak prof. Jerzy Bralczyk, Martin Ryšavý, Mariusz Szczygieł czy Dariusz Jakubowski, którzy opowiedzą o swojej twórczości i sekretach dobrego dowcipu. Przewidziano dyskusje o kulturze czeskiej, kampie i humorze.

Nie zabraknie też muzyki, poezji i teatru. Uczestnicy festiwalu będą mogli obejrzeć spektakl „Don Kiszot” na podstawie powieści Cervantesa, a także komedią „Mąż i żona” Fredry. W planach jest również performatywne czytanie „Fredro i kobiety” w interpretacji Katarzyny Siergiej i Anny Gajewskiej oraz spektakl muzyczny „Fredro/konteksty” w wykonaniu Dariusza Jakubowskiego.

Festiwal odbywa się w Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego przy ul. Marii Curie-Skłodowskiej 14A w Białymstoku. Wstęp na wydarzenia jest bezpłatny.

Poniżej możecie zapoznać się z programem festiwalu:

23 maja (wtorek), godz. 17:00 – Spotkanie autorskie Agnieszki Wolny-Hamkało z czeskim pisarzem Martinem Ryšavým na temat powieści „Wracz”, tłumaczenie – Anna Wanik

Martin Ryšavý (ur. 1967 rok) – absolwent biologii na Uniwersytecie Karola w Pradze oraz scenopisarstwa na Wydziale Filmowym i Telewizyjnym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze (FAMU), obecnie wykłada tam scenopisarstwo. Nakręcił ponad dziesięć filmów dokumentalnych, m.in. „Afoňka už nechce past soby” (2004, nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Jihlavie), „Malupien” (2008), „Slepý Gulliver” (2017), autor scenariuszy m.in. do filmu „Lesní chodci” (2003) Ivana Vojnára oraz „Aljona” (2008) Jaroslava Brabeca. Przychylność krytyki literackiej i sympatię czytelników przyniosła mu dwutomowa powieść „Cesty na Sibiř” (2008), a podtrzymał „Vrač” (2011). Obie książki uhonorowano najważniejszą nagrodą literacką w Czechach – Magnesia Litera. Poza działalnością literacką, pedagogiczną i filmową Martin Ryšavý spełnia się muzycznie – jest wokalistą zespołu Bouchací šrouby.

23 maja (wtorek), godz. 19:00 – Spotkanie autorskie z Mariuszem Szczygłem i opowieść o Czechach pt. „Kultura czeska i moja laska nebeska”

Mariusz Szczygieł – reporter, absolwent Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego. Pracę zaczął zaraz po maturze w tygodniku „Na przełaj”. Od 1990 roku pracuje w „Gazecie Wyborczej”, od roku 2004 jest redaktorem „Dużego Formatu”. W latach 1995-2001 prowadził talk-show „Na każdy temat” w TV Polsat. Wydał m.in. następujące książki: „Niedziela, która zdarzyła się w środę” (1996), „Gottland” (2006), „20 lat nowej Polski w reportażach według Mariusza Szczygła” (2009), „Kaprysik. Damskie historie” (2010), „Zrób sobie raj” (2010), „Laska nebeska” (2012), „Nie ma” (2018) i „Fakty muszą zatańczyć” (2022). Książka „Gottland”, poświęcona Czechom, została przełożona na 10 języków. Za tom reportaży „Nie ma” otrzymał Nagrodę Literacką Nike. Razem z Wojciechem Tochmanem i Pawłem Goźlińskim założył Instytut Reportażu, prowadzi wydawnictwo Dowody.

24 maja (środa), godz. 14:30 – Warsztaty językowej kreacji z Anną Wanik (zapisy: dzialpromocji@ksiaznicapodlaska.pl, 85 67 67 241, ilość miejsc ograniczona)

Anna Wanik (ur. 1984) – absolwentka filozofii, bohemistka oraz tłumaczka literatury z języka czeskiego. Przełożyła zbiór esejów Tomáša Kulki „Sztuka a falsyfikat” (wyd. Galeria Miejska, 2014), zbiory opowiadań Marka Šindelki: „Zostańcie z nami” (wyd. Afera, 2016) i „Mapa Anny” (wyd. Afera, 2020), eksperymentalną książkę Ladislava Čumby „Wittgenstein: wiadomo, że…” (wyd. Iskry, 2019), powieść dla młodzieży „Transport poza wieczność” Františka Tichego (wyd. EMG, 2020) oraz powieści: „Wracz” Martina Ryšavego (wyd. Kolegium Europy Wschodniej, 2022) i „W szafie” Terezy Semotamovej (wyd. Książkowe Klimaty, 2022). Wielbicielka dolnośląskich lasów i gór.

24 maja (środa), godz. 17:00 – Spotkanie autorskie Dawida Matuesza z Niną Manel i Michałem Mytnikiem na temat kampu – szczególnego przypadku humoru literatury

Dawid Mateusz (ur. 1986) – autor debiutanckiej „Stacji wieży ciśnień” (2016), która otrzymała nagrodę im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy poetycki debiut roku, nagrodę literacką „Browar” oraz nominację do Nagrody Literackiej Gdynia. Współtworzy Krakowską Szkołę Poezji im. Aleksandra Fredry, w ramach której robi dużo rzeczy. Był redaktorem almanachu „Połów”, a także książek poetyckich. Tłumaczony na różne języki obce. Mieszka w Krakowie, gdzie ma nadzieje coś jeszcze kiedyś napisać.

Nina Manel – absolwentka neurokognitywistyki na warszawskiej SWPS. Interesuje się neuroplastycznością i neurobiologicznym podłożem różnic indywidualnych i zaburzeń rozwojowych.

Michał Mytnik (ur. 1997) – autor tekstów, animator wydarzeń kulturalnych, laureat wielu konkursów literackich oraz turniejów jednego wiersza, współtworzący Krakowską Szkołe Poezji im. A. Fredry. Pierwsze wiersze publikował w Stonerze Polskim. 31 maja 2021 roku w Biurze Literackim ukazał się jego debiutancki tom wierszy „hoodshit (griptape)”. Absolwent inżynierii chemicznej i procesowej PK oraz student Studiów Afrykańskich UJ.

24 maja (środa), godz. 19:00 – Spotkanie autorskie z prof. Jerzym Bralczykiem, prowadzenie – Krzysztof Szubzda

Prof. Jerzy Bralczyk – znany i lubiany językoznawca, specjalista od mowy polskiej. Jest autorem licznych prac z tej dziedziny oraz częstym gościem programów radiowych i telewizyjnych, gdzie wypowiada się na temat polskiego słownictwa, pochodzenia poszczególnych wyrazów, ich wymowy itp. Do najbardziej znanych i poczytnych książek jego autorstwa należą „Słowo o słowie”, która powstała na podstawie cyklu audycji radiowych z udziałem profesora Bralczyka oraz „Kiełbasa i sznurek” napisana wspólnie z Michałem Ogórkiem. Od 2001 do 2007 roku prowadził cotygodniowy program „Mówi się” w TVP Polonia. Właśnie do tego programu nawiązuje tytuł książki „Mówi się. Porady językowe profesora Bralczyka”. Za liczne zasługi dotyczące badań nad mową polską oraz popularyzację zagadnień dotyczących naszego ojczystego języka był wielokrotnie nagradzany wysokimi odznaczeniami państwowymi, które przyznawały mu zarówno władze PRL, jak i III Rzeczypospolitej. W 1988 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi, a dziesięć lat później odznaczony został Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Krzysztof Szubzda – aktor kabaretowy, satyryk, konferansjer, prawnik, pisarz, dziennikarz.

25 maja (czwartek), godz. 10:00 – Spektakl muzyczny dla dzieci „Dziwne kłopotki Kasi” w wykonaniu Teatru The M.A.S.K.

The M.A.S.K. – teatr założony przez Mateusza Sacharzewskiego. Do teatru należą ludzie od najmłodszych lat (7 lat) do znacznie starszych (30+). Teatr podróżuje po całej Polsce i poza nią. Nagradzany na wielu festiwalach, występuje wszędzie tam gdzie jest potrzeba wystąpienia.

25 maja (czwartek), godz. 19:00 – Koncert przebojów kabaretowych w wykonaniu projektu muzycznego Zimne Dranie

Zimne Dranie – zespół powstał wiosną 2011 roku. Nazwę zaczerpnięto z piosenki Henryka Warsa „Już taki jestem zimny drań”. Grupa muzyków zainspirowana twórczością kompozytorów i reżyserów lat 20. i 30. XX wieku postanowiła stworzyć program z piosenkami tego okresu. Skład: Maciej Nerkowski (śpiew), Max Fedorov (fortepian), Wojciech Bronakowski (perkusja), Piotr Chociej (kontrabas/gitara basowa).

26 maja (piątek), godz. 17:00 – Spektakl „Don Kichote” w wykonaniu „Teatru Kaprys”

Teatr Kaprys jest amatorską grupą istniejącą od 20 lat, obecnie funkcjonującą przy I Liceum Ogólnokształcącym w Łapach. Grupa ma na swoim koncie wiele premier oraz nagród na festiwalach teatrów amatorskich w całym kraju. Występowali również w Niemczech oraz na Białorusi. Obecnie zespół funkcjonuje w trzech grupach, realizując spektakle oparte na tekstach klasycznych oraz autorskie projekty sceniczne. Reżyserem i opiekunem teatru jest Adam Karasiewicz, który za swoją działalność w 2012 roku otrzymał Nagrodę Marszałka Województwa Podlaskiego.

Spektakl „Don Kiszot” to przedstawienie będące własną próbą spojrzenia na historię najsłynniejszego z błędnych rycerzy, którego losy wyszły spod pióra Cervantesa. Teatr Kaprys próbuje tą opowieścią bawić i… wzruszać, gdyż dzieło hiszpańskiego pisarza to tekst ponadczasowy i wciąż aktualny, bo przecież każdemu z nas zdarza się bywać niekiedy także błędnym rycerzem…

26 maja (piątek), godz. 19:00 – Spektakl „Mąż i żona” w wykonaniu Teatru Nie z Tej Kulisy

Komedia „Mąż i żona” Aleksandra Fredry do dziś uchodzi za jedną z najlepszych w dorobku pisarza. Reżyserem spektaklu jest Piotr Wawer, kostiumy zaprojektowała: Agnieszka Sasim. Obsada: Elwira – Iwona Turek, Justysia – Ewelina Napora, hrabia Alfred – Marcin Turek oraz hrabia Wacław – Tomasz Mitrowski.

27 maja (sobota), godz. 17:00 – Performatywne czytanie „Fredro i kobiety” w interpretacji Katarzyny Siergiej i Anny Gajewskiej

Katarzyna Siergiej – aktorka Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. Pełnomocnik dziekana do spraw kierunków Akademii Teatralnej w Warszawie Filii w Białymstoku, Prowadzi zajęcia ze studentami kierunku aktorskiego z zakresu zadań aktorskich oraz scen dialogowych prozą.

Anna Gajewska – aktorka teatralna, telewizyjna i dubbingowa. W 1999 roku ukończyła studia w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Zadebiutowała w Teatrze Dramatycznym m.st. Warszawy rolą Heleny w przedstawieniu w reżyserii Piotra Cieślaka pt. „Wszystko dobre, co się dobrze kończy”.

27 maja (sobota), godz. 18:30, Galeria Parter – Finisaż wystawy prac Małgorzaty Lazarek „Humor z zeszytów szkolnych” – grafiki ilustrujące zabawne teksty z wypracowań szkolnych

Małgorzata Lazarek (ur. 1960) jest jedną z nielicznych kobiet, artystek, które zajmują się rysunkiem satyrycznym. Absolwentka katowickiego wydziału grafiki Akademii Sztuk Pięknych. Uprawia grafikę projektową, malarstwo i rysunek. Jej prace publikowały m.in. „Gazeta Wyborcza”, „Twój Styl”, „Filipinka” oraz „Newsweek”. Jest wielokrotną laureatką Międzynarodowej Wystawy „Satyrykon”. Swoje prace pokazywała również w Niemczech, Belgii, Francji i na Węgrzech.

27 maja (sobota), godz. 19:00 – Spektakl muzyczny „Fredro/konteksty” w wykonaniu Dariusza Jakubowskiego

Dariusz Jakubowski – aktor, absolwent PWST w Warszawie. Od 1984 roku aktor warszawskiego Teatru Studio. Występował na prestiżowych festiwalach teatralnych w całej Europie, a także w Izraelu, Australii, Japonii, na Tajwanie i w Singapurze. Popularność przyniosły mu role w serialach „Ekstradycja”, „Wiedzmin”, „Na dobre i na złe”. Brał udział także w serialach dokumentalnych Bogusława Wołoszańskiego, między innymi w „Tajemnicy twierdzy szyfrów”. Regularnie występuje na scenach teatralnych i festiwalach muzycznych, prezentując swoje autorskie spektakle. Aktor działa w obronie praw zwierząt. Angażuje się w akcje na rzecz lepszego ich traktowania, np. „Zerwijmy łańcuchy”.

VII edycja Festiwalu Literackiego „Autorzy i książki” odbywa się pod patronatem Booklips.pl.