Do miast, które prezentują na wystawie pierwsze wydanie najważniejszego dzieła Mikołaja Kopernika, dołącza Kraków

2 marca 2023

Po Wrocławiu i Toruniu najważniejsze dzieło Mikołaja Kopernika można zobaczyć w Krakowie. Od wtorku na wystawie w Muzeum Książąt Czartoryskich znalazło się pierwsze wydanie „De revolutionibus orbium coelestium”, czyli „O obrotach sfer niebieskich”.

Ekspozycję przygotowano z okazji 550. urodzin słynnego astronoma. Oprócz „De revolutionibus” zwiedzający mogą zobaczyć też inne dzieła i pamiątki Kopernika. „Wystawa upamiętnia Mikołaja Kopernika i jego dziedzictwo” – podkreślają organizatorzy.

Pierwsze wydanie „De revolutionibus orbium coelestium”, zawierające wykład teorii heliocentrycznej, zostało wydrukowane w Norymberdze w 1543 roku, kolejne w Bazylei w 1566 roku i w Amsterdamie w 1617 roku. Egzemplarz pierwodruku należał do księgozbioru ostatniego Jagiellona na tronie polskim, króla Zygmunta II Augusta.

Wśród cennych ksiąg, prezentowanych w Muzeum Czartoryskich, jest też „De lateribus et angulis triangulorum”, czyli „O bokach i kątach trójkątów”. Publikacja ukazała się w Wittenberdze w 1542 roku, by później stanowić fragment księgi pierwszej „De revolutionibus”.

Zasady kopernikowskiej teorii heliocentrycznej opisał Jerzy Joachim Retyk w broszurze znanej jako „Narratio prima”. Praca przybliżała treść „De revolutionibus” i cieszyła się dużą popularnością. Na wystawie prezentowany jest egzemplarz drugiego jej wydania, które ukazało się w Bazylei w 1541 roku.

Zwiedzający zobaczą również autografy listów Kopernika, pisane z Fromborka do biskupa Jana Dantyszka w latach 1536–1541. Najstarszym dokumentem, na którym widnieje autograf astronoma, jest akt z 5 kwietnia 1512 roku, dotyczący zaprzysiężenia kapituły warmińskiej przy wyborze biskupa warmińskiego po śmierci Łukasza Watzenrodego.

Wystawa potrwa do 7 maja i wpisuje się w program obchodów jubileuszu 550. rocznicy urodzin Kopernika.

Kopernik urodził się w Toruniu w 1473 roku, a zmarł w 1543 roku we Fromborku. Studiował w Akademii Krakowskiej (dziś Uniwersytet Jagielloński). W tym czasie przyjął też prawdopodobnie święcenia kapłańskie. Naukę kontynuował na uniwersytetach włoskich.

Zasłynął jako ten, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”. Teorię heliocentryczną, zakładającą, że Słońce jest centrum Układu Słonecznego, a planety obiegają je, przedstawił w dziele „De revolutionibus orbium coelestium” („O obrotach sfer niebieskich”). Poza astronomią Kopernik zajmował się medycyną, prawem, ekonomią i pracą administracyjną, m.in. zakładając pod Olsztynem kolejne wsie i nadając chłopom ziemię. Był kanonikiem warmińskim.

[am]
fot. Muzeum Książąt Czartoryskich
źródło: Naukawpolsce.pap.pl

Tematy: , , ,

Kategoria: wydarzenia