Inaczej, a jednak tak samo

15 grudnia 2014

dymnaElżbieta Baniewicz „Dymna”, wyd. Marginesy
Ocena: brak1

Minęło 13 lat od wydania pierwszej biografii Anny Dymnej autorstwa Elżbiety Baniewicz. Obecnie ponownie trafiła w ręce czytelników uzupełniona o wspaniałe fotografie i kolejne lata z życia aktorki. Wprawdzie książka posiada oszczędny tytuł „Dymna”, jednak los jej bohaterki bogaty był w wiele doświadczeń, nie tylko jako aktorki, ale i jako człowieka o niebywałym harcie ducha.

Biografia jest gatunkiem, w którym stykają się dwie historie: pierwsza to losy bohatera książki, druga ? interpretacja i dobór materiałów dokonany przez autora. Idealny zapis biograficzny cechuje jak największy obiektywizm względem faktów i rzetelne przebadanie źródeł. Dużo trudności zawsze przysparza wybór informacji, dokumentów czy fotografii, które znajdą się w ostatecznej wersji książki, ale trzeba mieć świadomość, że wszystko to, co trafi do publikacji, zostaje przepuszczone przez filtr biografa, a często także przechodzi autoryzację i cenzurę dokonaną przez samego bohatera książki.

Elżbieta Baniewicz, zdawać by się mogło, miała ułatwione zadanie ze względu na ścisłą współpracę z Anną Dymną, a mimo wszystko stworzyła zbiór faktów i refleksji, w których nie wiadomo czyjego głosu słuchamy, bohatera czy autora, bo z pewnością nie biografa. Narrator bowiem wykazuje się natrętną wszechwiedzą na temat stanu rzeczywistości, przedstawia jedyną słuszną prawdę, niestety tylko ze swojej perspektywy, wielokrotnie tłumaczy oczywistości, komentuje fakty, które obronią się same i nie wymagają dodatkowych wyjaśnień, wydaje prywatne opinie, które nie powinny mieć miejsca w biografii i niewiele mają wspólnego z faktografią na temat Anny Dymnej. Niestety obiektywne w tej książce wydaje się być tyko kalendarium, co nie oznacza, że książkę należy spisać na straty.

Tym, co przede wszystkim rzuca się w oczy, jest minimalistyczna okładka prezentująca zdjęcie przepięknej młodej dziewczyny. Książka wydana została w bardzo staranny sposób, należy w tym miejscu pochwalić za pokaźny zbiór archiwalnych fotografii i dokumentów. Fani aktorki z całą pewnością docenią możliwość obejrzenia świadectwa dojrzałości, notatek, rysunków, zdjęć z prywatnych albumów. Nieocenione również będzie zestawienie informacji na temat zagranych ról, przygotowań i relacji ze spektakli. Przede wszystkim zaś istotna jest aktualizacja biografii Dymnej, poprawiona, wzbogacona merytorycznie i uzupełniona o ostatnie lata. Jednak dużo większą wartością dla szukających prawdziwej Anny Dymnej odznacza się książka „Warto mimo wszystko”, wywiad rzeka z 2006 roku, który przeprowadził z aktorką Wojciech Szczawiński. Publikacja ta zyskuje ze względu na autentyczność wypowiedzi i czyste, niezabarwione zbędnym, odautorskim komentarzem odczucia i wspomnienia bohaterki.

Milena Buszkiewicz

1Nie poddajemy ocenie książek, które ukazały się pod naszym patronatem.

Tematy: , , , , , , ,

Kategoria: recenzje