Kim byłby autor „Solaris”, gdyby nie był sobą? Słuchowisko „Lem. Alterbiografia” Marka Kochana w niedzielę na antenie Trójki

27 listopada 2021

W finale Roku Stanisława Lema radiowa Trójka przedstawi premierowe słuchowisko „Lem. Alterbiografia” autorstwa Marka Kochana. W obsadzie sztuki, która opowiada alternatywną wersję losów pisarza, występują Henryk Talar i Magdalena Górska. Emisja w niedzielę 28 listopada na antenie.

„Na świecie powinno być choćby kilku takich Quasi-Lemów, Anty-Lemów, Para-Lemów czy Proto-Lemów” – powiedział Stanisław Lem w wywiadzie-rzece „Tako rzecze Lem”. Kim byłyby te postacie, kim byłby autor „Solaris”, gdyby nie był sobą? „Słuchowisko 'Lem. Alterbiografia’ opowiada o tych innych możliwych Lemach. Kim mogliby być? Czy Stanisław Lem wolałby być którymś z nich, niż sobą?” – zastanawia się Marek Kochan – reżyser, scenarzysta i autor oprawy muzycznej słuchowiska.

Spektakl dźwiękowy rozgrywa się w czerwcu 1976 roku. Do domu przy ulicy Narwik w podkrakowskich Klinach, gdzie mieszka pisarz, przyjeżdża młoda kobieta, która wcześniej przysłała mu swoją książkę z prośbą o recenzję. Książki nie można jednak znaleźć, recenzji też. To początek historii, która mogłaby wydarzyć się naprawdę, tym bardziej, że tematem książki jest sam pisarz, Stanisław Lem.

W swym słuchowisku Marek Kochan proponuje alternatywną wersję pewnego rozdziału z biografii autora „Solaris”. Interesuje go pogranicze fikcji i realnych zdarzeń. Taki pograniczny charakter miały recenzje i wstępy Lema do nieistniejących książek. Poświęcił temu zaskakującemu i bardzo atrakcyjnemu konceptowi tomy: „Doskonała próżnia”, „Wielkość urojona. Prowokacje” oraz „Biblioteka XXI wieku”. Lem, tworząc te apokryfy, parodiował różne style literackie, grając z tekstami literackimi, bawił czytelników, ale zarazem pozostawał filozofem, przyglądając się wciąż naszej cywilizacji, wyobrażając sobie, do czego ludzkość w swoim pędzie może doprowadzić, analizując naturę wszechświata.

„Zdawaliśmy sobie sprawę, że zaproszenie Marka Kochana do zrealizowania oryginalnego słuchowiska w Roku Stanisława Lema, stanowi poważne wyzwanie. Zmierzenie się z jego gigantyczną twórczością i bogatą biografią w niewielkim formacie słuchowiska wydawało się bowiem prawie niemożliwe, ale autor naszej premiery podjął to ryzyko. Możemy jedynie ujawnić, że był przygotowany do tego zadania, gdyż pracuje nad powieścią, będącą rodzajem dialogu z autorem owych apokryfów” – informuje Barbara Marcinik.

Marek Kochan, autor i zarazem reżyser słuchowiska, wykłada na SWPS, tworzy we wszystkich niemal gatunkach literackich. Na Scenie Teatralnej Trójki prezentowana była jego sztuka „Trzej panowie jadą” w reżyserii Adama Wojtyszki. Na XIV Festiwalu Dwa Teatry w 2014 roku Kochan otrzymał nagrodę za oryginalny scenariusz tego słuchowiska. Od kilku lat sam reżyseruje swoje dramaty. W 2019 roku zrealizował dla Trójki „fantazję” historyczną „Prezydent Paderewski”. Jest to wizja alternatywnej wersji historii, opowiadająca o tym, co by było, gdyby światowej sławy artysta, dyplomata, patriota został prezydentem Polski. A tym razem, w swym premierowym spektaklu dźwiękowym, puścił cugle wyobraźni, by opowiedzieć na nowo fragment biografii Lema.

Premiera słuchowiska „Lem. Alterbiografia” na antenie Programu 3 Polskiego Radia w niedzielę, 28 listopada, o godz. 20:05.

[am]
Na zdjęciu: Twórcy spektaklu podczas nagrania w Studiu Polskiego Radia (fot. Polskie Radio).

Tematy: , , , ,

Kategoria: radio