Wybrane zapowiedzi Czarnego na pierwsze półrocze 2022 roku

5 stycznia 2022

Wydawnictwo Czarne zapowiada, że w 2022 roku na pewno nie zwolni tempa, a w każdej z publikowanych serii znajdą się nowe świetne pozycje. „Sygnalizujemy zwrot Czarnego w stronę prozy. Jesteśmy przekonani, że jak nigdy potrzebujemy spotkania z nieznającą granic wyobraźnią, a opisywanie wewnętrznych krajobrazów jest istotnym elementem opowieści o otaczającym nas świecie” – zapowiadają przedstawiciele oficyny. Poniżej znajdziecie wybrane zapowiedzi na pierwsze półrocze 2022 roku.

Annie Ernaux „Lata”, tłum. Magdalena Budzińska, Krzysztof Jarosz, poza serią – premiera: 12 stycznia

Kandydatka do literackiej Nagrody Nobla, jedna z najważniejszych francuskich pisarek, jej autobiograficzne „Lata” po raz pierwszy ukazują się po polsku. „Czy byłabym szczęśliwsza, mając inne życie?” – zdaje się stale pytać Ernaux, prowadząc nas przez kolejne dekady swej biografii, które w mistrzowskim laboratorium jej prozy stają się zarazem biografią całego pokolenia. Od czasów niedostatku po lata kapitalistycznego przesytu. Od powojennej młodości, kiedy rytm życia w małym normandzkim miasteczku wyznaczały święta religijne, po dorosłość, kiedy z nabożną gorliwością czytało się Simone de Beauvoir. Od wstydu wychowania w robotniczej rodzinie po wstydliwe przyjemności klasy średniej. A wszystko to na tle wielkiej historii, której motywem przewodnim było wyzwolenie. Wyzwolenie polityczne, wyzwolenie seksualne, wyzwolenie z klasowych ograniczeń.

Ernaux mierzy się z zagadnieniami rewolucji obyczajowej, postępującego konsumpcjonizmu i sekularyzacji, przywołuje przełomowe momenty dla historii Francji i Europy. „Chciałaby te liczne obrazy siebie, rozdzielone, niezsynchronizowane, połączyć nicią opowieści o swojej egzystencji od narodzin w czasie II wojny światowej aż do dzisiaj. O istnieniu poszczególnym, lecz jednocześnie wtopionym w historię pokolenia” – pisze. Choć Ernaux boleśnie odsłania własne korzenie, udaje się jej zachować dystans, a dzięki brawurowej formie literackiej i wielkiej pisarskiej odwadze oddaje czytelnikom dzieło wybitne i kompletne – opowieść o sobie, konkretnej kobiecie, i o całej generacji, o każdym z nas.

Woody Guthrie „To jest wasz kraj, to jest mój kraj”, tłum. Tomasz S. Gałązka, seria Amerykańska – premiera 19 stycznia

Ojciec folkowych pieśniarzy, kronikarz klasy pracującej, naczelny hobo Ameryki. Woody Guthrie to jedna z najciekawszych postaci w historii muzyki, a jego piosenki uczyniły z niego rzecznika ubogich pracowników i bezrobotnych biedaków. Guthrie wędrował przez Stany i rozmawiał z mieszkańcami tego kraju jak równy z równym, a zasłyszane historie przekuwał w protest songi, które ukształtowały kolejne pokolenia zaangażowanych twórców.

„To jest wasz kraj, to jest mój kraj” ukazał się po raz pierwszy w 1943 roku. Guthrie opisuje w tej książce swoje losy, zaczynając od dzieciństwa na równinach Oklahomy, przez lata spędzone w drodze, w pociągach towarowych i na tylnych siedzeniach autostopu, aż po Nowy Jork i próby dotarcia do większej publiczności. Śpiewał o trudzie, zwykłym życiu i ciężkiej pracy, a także o pięknie Stanów Zjednoczonych, które obserwował z otwartych drzwi wagonów, pędząc przez kraj od oceanu do oceanu. A wszystko to na tle najważniejszych wydarzeń amerykańskiej historii – czasów prohibicji, wielkich burz pyłowych, odkrywania złóż ropy i ataku na Pearl Harbor.

„To jest wasz kraj, to jest mój kraj” to porywająca autobiograficzna podróż przez życie największego barda Ameryki i poruszająca wyprawa do korzeni współczesnych Stanów Zjednoczonych. Do kraju, który był jego krajem. Przedpremierowy fragment książki.

Maciej Falkowski „Armenia. Obieg zamknięty”, seria Sulina – premiera: 2 lutego

Nie tak daleko leży kraj, w którym ludzie od ponad trzech dekad żyją w lockdownie. To Armenia, która z powodu zamkniętych granic z Turcją i Azerbejdżanem, morderczego konfliktu o Górski Karabach, uzależnienia od Rosji, ekstremalnie trudnej sytuacji gospodarczej i postępującego rozkładu państwa jest izolowana na arenie międzynarodowej. Ale ormiańskie zamknięcie ma też silny wymiar mentalny. Między Ormianami a resztą świata istnieje nieprzekraczalna granica inności.

„Armenia. Obieg zamknięty” to próba przybliżenia skomplikowanej historii tego kraju i zrozumienia tożsamości Ormian. Maciej Falkowski, który przez wiele lat poznawał Armenię od środka, przywiózł ze swych podróży fascynujące opowieści o ormiańskiej przeszłości i teraźniejszości. Opowiada więc o stolicy i prowincji, o polityce i codziennym życiu, o stanowiącym kość niezgody z Azerbejdżanem Górskim Karabachu, ale przynosi też czytelnikom historie ze wschodniej Turcji, z Gruzji, Rosji, Bliskiego Wschodu, dawnych Kresów Wschodnich, Wenecji i wielu innych miejsc, do których los przez wieki rzucał Ormian. Jego książka jest jednak nie tylko opowieścią o Armenii i Ormianach, ale także o tym, jak bardzo historia może definiować współczesność. Tytułowy obieg zamknięty to bowiem również przyczynek do refleksji nad odpowiedzialnością elit za losy zwykłych ludzi, nad tym, jak ideologiczne wizje lub brutalne interesy tych pierwszych często na wiele dekad decydują o życiu tych drugich.

Jędrzej Pasierski „Gniazdo”, seria Ze Strachem – premiera: 9 lutego

Święta Bożego Narodzenia w Beskidzie Niskim. Ekscentryczny potomek starej rodziny nafciarskiej, Gabriel Koniarski, zaprasza bliskich na wigilię. Goście przybywają do świeżo wybudowanego ośrodka, z dala od cywilizacji, na szczycie góry. Szybko jednak pojawiają się niewygodne pytania. Dlaczego poprzedni goście hotelu zostali wyrzuceni w środku nocy? Dlaczego po przyjeździe rodziny Gabriel rozpoczyna zabawę w sąd? Wyjaśnienie tych zagadek musi znaleźć komisarz Nina Warwiłow, która jeszcze nie zdążyła się oswoić z Beskidem Niskim. Wkrótce świąteczne obchody przerywa zbrodnia, krąg podejrzanych jest zamknięty. Nina, osamotniona i bez wsparcia, musi odkryć, kto spośród zgromadzonych jest mordercą – zanim na szczycie góry pojawią się kolejne ofiary.

Ota Filip „Siodmy życiorys”, tłum. Jan Stachowski, seria Klasyka – premiera: 16 lutego

Ta powieść zapewne nigdy by nie powstała, gdyby historia nie dopadła Oty Filipa. W 1998 roku w niemieckiej telewizji wyemitowano dokument oskarżający pisarza o to, że na początku lat pięćdziesiątych, współpracując z bezpieką, przyczynił się do skazania i uwięzienia kilku swoich kolegów z wojska. Syn pisarza pod wpływem tej informacji załamał się i popełnił samobójstwo. Ten cios stał się dla Oty Filipa pretekstem do rozliczenia z przeszłością.

Urodzony w Śląskiej Ostrawie pisarz o czesko-niemieckim pochodzeniu rozliczył się nie tylko z wielką historią, ale także z sobą samym i najbliższą rodziną. „Siódmy życiorys” to wybitna powieść, ale przede wszystkim bezwzględnie szczera spowiedź z kilkunastu lat życia – „trzynaście decydujących dla mnie lat pomiędzy wiosną 1939 roku a październikiem 1952 roku, czyli od moich dziewięciu do dwudziestu dwu lat, kiedy w sercu Europy połamała mnie, przemieliła i w końcu wypluła na dalsze życie skurwiona historia, którą wtedy władali dwaj zbrodniarze – Hitler i Stalin”.

Anna Bikont „Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie”, seria Reportaż – premiera 23 lutego

Od maja 1947 do sierpnia 1948 roku Lejb Majzels, pracownik Centralnego Komitetu Żydów w Polsce, wyjeżdża w teren dwadzieścia osiem razy w poszukiwaniu pięćdziesięciorga dwojga dzieci, które przeżyły Zagładę i pozostają pod opieką Polaków. Każdy wyjazd skrupulatnie odnotowuje: o której wyjechał, o której dotarł, czy znalazł dziecko i za ile naród żydowski może je wykupić. Bo życie każdego żydowskiego dziecka ma cenę.

Siedemdziesiąt lat później Anna Bikont powtarza próbę ich odnalezienia. Podąża śladem zapisków pozostawionych w dwóch zeszytach – „Sprawozdaniach z podróży służbowych L. Majzelsa w sprawie poszukiwania dzieci znajdujących się w rękach Polaków”. Z niezwykłą dociekliwością szuka choćby najdrobniejszych informacji, które mogłyby doprowadzić do spotkania po latach. Dokonuje niemożliwego, jednocześnie stając przed kolejnym potężnym wyzwaniem – jak skłonić do wspomnień ludzi, którzy uciekli od przeszłości, niekiedy na koniec świata.

„Cena” to reporterskie śledztwo rzucające nowe światło na losy dzieci po Zagładzie. Prowadzone z przenikliwością znakomicie oddaje niepokojącą atmosferę powojnia i burzy pozornie oczywistą ocenę wyborów życiowych ocalałych.

Sara Marcus „Do przodu, dziewczyny! Prawdziwa historia rewolucji riot grrrl”, tłum. Andrzej Wojtasik, seria Amerykańska – premiera: 2 marca

Początek lat dziewięćdziesiątych nie był łatwy dla dorastających dziewcząt. Feministyczne hasła wydawały się przestarzałe i kojarzyły się z pokoleniem matek, a pop- i kontrkultura wciąż pełne były narcystycznych mężczyzn przekonanych o własnej nieomylności. Amerykańskie nastolatki powiedziały „dość!”. Chcąc zmienić skostniały układ sił, postanowiły rozsadzić system od środka. Tak narodził się punkowy ruch Riot Grrrl, który przez kilka lat z małej lokalnej inicjatywy urósł do rozmiarów subkultury i rozlał się na całe Stany.

Bikini Kill, Bratmobile, Heavens to Betsy i wiele innych dziewczyńskich zespołów grało w końcu tak, jak miały ochotę, sekretnie powielane ziny wypełniały skrzynki pocztowe nastolatek w całym kraju, a nieformalny sojusz kobiet rósł w siłę. I choć wspólnotowe działania ustały, a krąg buntowniczek zaczął trawić wewnętrzny konflikt, zaangażowane reprezentantki Riot Grrrl wciąż stanowią autorytet w sprawach związanych z równością, sprawiedliwością i feminizmem oraz inspirują kolejne pokolenia młodych kobiet do walki o własne miejsce i własny głos.

„Do przodu, dziewczyny!” to pasjonująca kronika kultowych lat dziewięćdziesiątych oraz niezwykła historia dziewczyńskiej rewolucji, której siła rozwaliła szowinistyczny mur dzielący od dekad alternatywną scenę.

Anna Sawińska „Przesłonięty uśmiech. Kobiety w Korei Południowej”, seria Reportaż – premiera 2 marca

Jihye mnóstwo czasu i pieniędzy poświęca na to, by dopasować się do kanonu koreańskiego piękna. Jiyoung wiele lat zajęło zrozumienie, że nie musi spełniać oczekiwań mężczyzn. Yoona trafiła w tryby brutalnego świata usług seksualnych. Eunju po dzieciństwie spędzonym na emigracji miała problem z dostosowaniem się do rygorystycznych wymogów rodzimej kultury. Singielka Haesoo realizuje się w branży producentów gier VR.

Anna Sawińska, która przez kilkanaście lat mieszkała w Seulu, poznała świat koreańskich kobiet od podszewki. To świat, który zmienia się zaskakująco powoli, jest pełen nierówności i szowinizmu, przemilczanej przemocy domowej i presji, by dostawać się do sztywnych struktur rodzinnych i społecznych. Bywa zaskakujący, z daleka wydaje się też bardzo odmienny od naszego.

Jednak – jak mówi autorka = na poziomie tego, co prawdziwie istotne, jest to książka o kobietach, bez względu na to, gdzie się urodziły i jakim językiem mówią.

Magdalena Idem „Manekim w peniuarze. Moda II RP”, poza serią – premiera: 9 marca

Na targach „Młodość – wdzięk – uroda” stowarzyszenie kosmetyczek demonstruje „wzorowy gabinet kosmetyczny”. Maja Berezowska rysuje projekty kreacji, które powstaną z polskich materiałów. Zula Pogorzelska przybywa na bal gwiazd w różowej krynolinie, Vera Bobrowska w sukni-haleczce, a Ina Benita cała w kwiatach. U Hersego pokazy mody odbywają się cztery razy w roku.

„Manekin w peniuarze” to pełna smakowitego szczegółu wyprawa w przeszłość i barwna opowieść o tym, skąd czerpano pomysły i na ile oryginalna była polska moda w międzywojniu. Autorka odkrywa, kto kształtował styl ówczesnych gwiazd oraz jak trendy z wybiegów i żurnali miały się do tego, co nosili obywatele II RP. Przywołuje nazwiska – dziś często już zapomniane – osób, od których zależało, co noszono w danym sezonie, ale też jak wyglądały wnętrza i styl życia. To w tym krótkim czasie między dwiema wielkimi wojnami pojawiły się zupełnie nowe fasony ubrań, a także nowatorskie podejście do prasy i reklamy. To również wówczas dostrzeżono wagę aktywności fizycznej, zdrowego żywienia i pielęgnacji. Czy zatem naprawdę nie było polskiej mody w dwudziestoleciu i rodzimą branżę stać było wyłącznie na kopiowanie Paryża?

Jacek Podsiało „Człowiek, który odjechał”, poza serią – premiera: 9 marca

Tomik poezji Jacka Podsiadły z fotografiami Andrzeja Kramarza.

Lamorna Ash „Skryte, jasne, słone. Rybackie miasteczko w Kornwalii”. tłum. Kaja Gucio, seria Sulina – premiera: 16 marca

W prologu do powieści „Ulica Nadbrzeżna” John Steinbeck pisze, jak trudne, niemal niemożliwe jest przekształcenie krajobrazu i ludzi w literaturę. Lamornie Ash, której imię pochodzi od nazwy jednej z kornwalijskich zatok i której matka urodziła się w Kornwalii, udaje się to doskonale. Młoda autorka przeprowadza się do rybackiego Newlyn i wrasta w lokalną tkankę, wnikliwie obserwując mieszkańców i uważnie słuchając ich opowieści. Wypływa na morze, patroszy ryby, bierze udział w aukcjach po połowach i upija się z rybakami w pubach. Te codzienne rytuały są dla niej pretekstem do głębszych rozważań o istocie człowieczeństwa i upływającym czasie. Sięgając do wielkiej literatury – Sebalda, Bishop, Woolf czy Conrada – zestawia mit z rzeczywistością i odkrywa przy tym własną tęsknotę za byciem częścią zżytej społeczności.

„Skryte, jasne, słone” to piękna opowieść o poszukiwaniu korzeni i refleksyjna podróż do miejsca, którego fundamentem jest natura, a spoiwem wspólnota.

Mariusz Surosz „Ach, te Czeszki!” – premiera: 16 marca

Wznowienie reportażu o ośmiu czeskich kobietach. Biografie są punktem wyjścia do opowieści o historii Czechosłowacji.

Andrzej Muszyński „Dom ojców”, poza serią – premiera: 23 marca

Osobista opowieść o życiu autora w okolicach Ojcowskiego Parku Narodowego. Dużo tu o tym, jak kupił ziemię i zaczął ją uprawiać, o skałach, wspinaczce, a przede wszystkim – o praludziach. Okazuje się, że jaskinie Ojcowskiego Parku zamieszkiwali kilkanaście tysięcy lat neandertalczycy, gdzieś dalej znaleziono z kolei ślady innego gatunku człowieka. Muszyński rekonstruuje śledztwa archeologiczne, sypia w jaskiniach i chodzi po pustyni czy puszczach, żeby poczuć się jak nasi praprzodkowie, którym chce oddać hołd.

Krzysztof Tomasik „Poli Raksy twarz”, poza serią – premiera: 30 marca

Biografia Poli Raksy, legendarnej aktorki.

Melissa Broder „Mleko i głód” – premiera: maj

Zaskakująca i zjadliwie zabawna powieść o młodej amerykańskiej Żydówce, Rachel – neurotycznej, skupionej na toksycznych relacjach z matką, walczącej z licznymi obsesjami i zaburzeniami. To książka o różnych typach głodu, a także historia seksualnego, religijnego (i kulinarnego) przebudzenia młodej kobiety, pełna nawiązań do aktualnych wydarzeń politycznych i społecznych.

Damon Galgut „The Promise” – premiera czerwiec

Premiera polskiego przekładu powieści nagrodzonej Bookerem. „The Promise” (z ang. „Obietnica”) to porywająca saga opowiadająca o upadku białej, południowoafrykańskiej rodziny na przestrzeni ponad czterech dekad. Na farmie pod Pretorią Swartowie zbierają się na pogrzebie matki. Młodsze pokolenie, Anton i Amor, nienawidzi wszystkiego, co reprezentuje rodzina – nie tylko tego, jak potraktowano czarnoskórą Salome, która pracowała dla nich przez całe życie. Zgodnie z obietnica kobieta miała otrzymać własny dom i kawałek ziemi, jednak przez lata nikt nie wywiązuje się z danego słowa. Z każdą mijającą dekadą rodzina znów się spotyka i pojawia się pytanie: czy można uciec przed skutkami złamanej obietnicy?

Lucia Berlin „Krótka instrukcja dla pań sprzątających”

Książka amerykańskiej pisarki słynącej z krótkich form literackich. W przygotowaniu jest ekranizacja opowiadań w reżyserii Pedra Almodovara.

Tematy: non-fiction, proza światowa