„W środku jesteśmy baśnią” – premiera zbioru publicznych wystąpień i wywiadów Wiesława Myśliwskiego

22 marca 2022

Wydawnictwo Znak wypuszcza publikację, którą w swoich zbiorach powinni mieć wszyscy wielbiciele twórczości Wiesława Myśliwskiego. „W środku jesteśmy baśnią” to zbiór publicznych wystąpień pisarza, jak i wybranych przez niego najważniejszych wywiadów. Za redakcję książki odpowiadają Wojciech Bonowicz i Jerzy Illg.

„W środku jesteśmy baśnią” ukazuje się z okazji 90. urodzin Wiesława Myśliwskiego, które przypadają 25 marca. Dzięki tekstom zebranym w książce mamy jedyną okazję dowiedzieć się więcej o dzieciństwie i młodości pisarza, o początkach jego literackiej kariery i pracy na etacie redaktora, o długim i szczęśliwym małżeństwie i o tym, dlaczego pisarz nie powinien się śpieszyć. „W środku jesteśmy baśnią” – twierdzi Myśliwski, a my, dzięki tej książce, możemy poznać przynajmniej cząstkę baśni, jaką jest on sam.

Jak mówi Wojciech Bonowicz, który wspólnie z Jerzym Illgiem zajął się redakcją tomu, pomysł na tę publikację dojrzewał długo. Panowie początkowo chcieli namówić Myśliwskiego na wywiad rzekę, pisarz jednak bardzo się wzbraniał przed tą propozycją. „Miałem nawet taki pomysł, żeby to nie były rozmowy biograficzne, tylko skupione wokół pewnych pojęć, np. historii czy języka. To mu się w pewnym momencie nawet spodobało, ale zwyciężyła jednak niechęć do samej formy. Cieszę się więc, że zgodził się przynajmniej na to: żeby zrobić książkę, która zawiera jego najważniejsze wystąpienia, a także wybrane wywiady z nim” – mówi Bonowicz.

Premiera „Ucha igielnego”, Wiesław Myśliwski z Wojciechem Bonowiczem w Sandomierzu, 2019 rok.

Myśliwski zaangażował się w pracę nad „W środku jesteśmy baśnią”. Nie tylko brał udział w wyborze materiałów, które znalazły się w książce, ale również zdarzało mu się dokonywać pewnych zmian w tekstach.

„Wiesław wspólnie z Wacią (małżonką – przyp. red.) dokonali pierwszej selekcji. My z Jurkiem przejrzeliśmy to, co nam dali, i zaproponowaliśmy kilka zmian. Tak powstał kanon, z którego Wiesław ostatecznie wybrał to, co uznał za najważniejsze. Tak więc jest to pomysł wspólny, ale wykonanie jednak autorskie, choć mam poczucie, żeśmy się trochę dołożyli, bo niektóre wywiady pewnie by mu umknęły. Była dyskusja, jak dalece dokonywać skrótów. W wywiadach nieuchronnie bowiem pojawiają się powtórzenia: jak człowiek raz sformułował dobrze jakąś myśl, to po co miałby w tym sformułowaniu coś zmieniać? Uznaliśmy, że należy ograniczyć skreślenia, dokonywać ich tylko tam, gdzie powtórzenia są najbardziej rażące. Zdarzało się też, że w niektórych miejscach Wiesław coś dopisywał” – relacjonuje Wojciech Bonowicz.

Małgorzata Szejnert, Jerzy Illg i Wiesław Myśliwski w Mięćmierzu, 2012 rok.

Myśliwski znany jest z tego, że nie przepada za udzielaniem wywiadów. Choć prywatnie jest gawędziarzem, to w rozmowach z dziennikarzami i krytykami bywa dużo bardziej powściągliwy. Dlatego w ocenie Bonowicza autor „Traktatu o łuskaniu fasoli” traktuje publikowaną właśnie książkę jako jedyną wypowiedź na temat swojego życia i pisarstwa, jaką chce pozostawić swoim czytelnikom.

„Bronił się przed autokomentarzem, przed opowiadaniem o sobie, a jednak przez lata trochę się tego uzbierało. To jest jego powściągliwa, ale jednak bogata autobiografia. A równocześnie Jurek Illg słusznie pisze we wstępie, że to pisarska summa Myśliwskiego. Ta książka zbiera to, co zrobił, co przemyślał. Przywołuje różne momenty życia, i te dramatyczne, i te, które mogą się wydawać mało efektowne, a jednak zdecydowały o tym, kim jest Wiesław Myśliwski i dlaczego pisze tak, jak pisze. Czytelniczki i czytelnicy powinni być zadowoleni, bo pierwszy raz mogą się tak bardzo do niego zbliżyć” – zauważa Bonowicz.

„Myśliwski pozostaje we współczesnej literaturze zjawiskiem wyjątkowym i zasługującym na najwyższą uwagę. Jego powieści, pisane bez pośpiechu, ignorujące literackie mody i rynkowe targowisko próżności, to w rzeczy samej pełne mądrości i dojrzałej wiedzy o życiu traktaty, przypowieści czy – jak pisano – filozoficzne eseje, które nie przestają równocześnie być fascynującymi narracjami, zachęcającymi do lektury wielokrotnej. Dla wszystkich, którzy chcieliby się dowiedzieć jak najwięcej o autorze 'Ucha Igielnego’, o jego życiu, pisarstwie, istocie procesu twórczego i o tym, jaką rolę odgrywa w nim muzyka, o ważnych dla niego autorach, przemyśleniach filozoficznych, a także o roli pamięci, pojmowaniu ludzkiego losu, relacji między przypadkiem a przeznaczeniem, poetyką chaosu a żelazną logiką konstrukcji dzieła – zbiór ten jest lekturą obowiązkową, prawdziwą pisarską summą” – zachęca Jerzy Illg.

Książkę „W środku jesteśmy baśnią” publikuje Wydawnictwo Znak.