„Ponad światem” Paula Bowlesa po 48 latach w polskim przekładzie
W 48 lat po premierze polscy czytelnicy mają wreszcie okazję poznać powieść „Ponad światem” autorstwa jednego z najbardziej fascynujących twórców kultury amerykańskiej dwudziestego wieku, Paula Bowlesa. Książka ukaże się 27 sierpnia nakładem wydawnictwa Świat Książki.
Choć mało znany w Polsce, Bowles wymieniany jest jednym tchem obok beatników jako jeden z najważniejszych przedstawicieli amerykańskiej kontrkultury. Po wojnie wraz z żoną osiedlił się w Tangerze, gdzie odwiedzali go m.in. William S. Burroughs, Allen Ginsberg, Gore Vidal, Truman Capote, Mick Jagger, Jimi Hendrix i inni. Wtedy też skupił się na pisaniu powieści, zainspirowanych częstokroć jego własnymi podróżami. Najbardziej kojarzony jest dzięki debiutanckiemu dziełu „Pod osłoną nieba”, które zostało przeniesione na wielki ekran przez Bernarda Bertolucciego. Czas więc, abyśmy poznali kolejną ważną książkę Bowlesa, „Ponad światem”.
W tej mistrzowskiej psychodramie ? powieści, która z każdą stroną coraz bardziej intryguje, bo nigdy nie dzieje się tak, jakby się wydawało, że będzie ? jak w soczewce skupiają się wszystkie cechy pisarstwa Paula Bowlesa. Oto człowiek Zachodu, w tym wypadku para, w egzotycznej podróży, w świecie, którego nie zna i który mierzy własnym rozumieniem rzeczywistości, popada w niewytłumaczalne dla siebie tarapaty (trudno nie pomyśleć w tym miejscu o „Pod osłoną nieba”), prowadzące tyleż do zaskakujących zdarzeń, co wniosków.
„Nas raczej trudno nazwać turystami” ? mówi młoda pani Slade o sobie i swym starszym mężu, lekarzu. „Przemieszczamy się według własnego uznania, kiedy i dokąd przyjdzie nam ochota. To jedyny sposób. Zbiorowe podróże są upokarzające. Cały sens w tym, aby zachować swobodę”.
Z tą swobodą i właściwą swej klasie dezynwolturą państwo Slade udają się do jednego z krajów Ameryki Południowej. Osobliwym zbiegiem okoliczności, po pożarze hotelu, w którym mieszkali i w którym zginęła ich przygodna znajoma, poznają niejakiego Grove?a, miejscowego rezydenta, mieszkającego we wspaniałej willi ze swą kochanką, Luchitą. Państwo Slade przyjmują zaproszenie na kolację, będące początkiem dziwnych zdarzeń. Doktor Slade zostaje poproszony o złożenie wizyty pewnemu choremu, jego żona zostaje w rezydencji Grove?a. Oboje budzą się, rozdzieleni, po nie wiadomo jak długim czasie leżenia w malignie, udręczeni iście kafkowskimi wizjami i nie pamiętając, co właściwie zaszło?
O wirusie Newbolda, jakim Grove tłumaczy ich ataki, doktor Slade nigdy nie słyszał. Zatem co: choroba, czy czyjeś celowe działanie? Lecz jeśli celowe to dlaczego? Narkotyki, których tu nie brak, dosypane do drinków, a może i wstrzykiwane, gdy byli nieprzytomni, czy tutejsze ciśnienie i pogoda, prawdziwe wyzwanie dla nieprzyzwyczajonych? A może jeszcze co innego?
Od pytań, co się naprawdę stało ? a maligna państwa Slade jest ledwie początkiem zdarzeń ? Bowles niepostrzeżenie przechodzi do kwestii ważniejszych. Jak rozumieć teraźniejszość, nie wyjaśniając zdarzeń z przeszłości? Czy rzeczywiście jest tak, jak pani Slade „podejrzewała już od dawna, że bliskość pomiędzy ludźmi nie jest możliwa i można ją sobie tylko wyobrażać”? Kiedy jesteśmy prawdziwi? W tym, co nazywamy „życiem”, co kontrolujemy, czy pod wpływem choroby, substancji zmieniającej nasze ja, albo w przypadku nagle spadającego na nas wielkiego uczucia? Czym jest dotykające nas bez uprzedzenia dojmujące poczucie absolutnej samotności?
Fabuła jak z najlepszego thrillera i egzystencjalne pytania idą tu w parze z kapitalnie odmalowaną, egzotyczną rzeczywistością, pełną osobliwych zwierząt jak demoniczne ptaki urubu, namolne papugi i wyliniałe koty, oraz roślin o zdumiewających kształtach i pięknie. Wśród takiej odrealnionej, choć całkiem realnej rzeczywistości, nawet salonowe dialogi i uprzejmości, jakimi wymieniają się bohaterowie, brzmią jakoś złowieszczo?
„Ponad światem” to mistrzowska, niezapomniana powieść, na której polską premierę czekaliśmy niemal pół wieku. Książka ukaże się 27 sierpnia dzięki wydawnictwu Świat Książki.
Za sprawą Świata Książki polscy czytelnicy będą mieli okazję bliższego poznania twórczości Paula Bowlesa. W serii autorskiej ukaże się szereg najwybitniejszych dzieł pisarza, w większości niepublikowanych dotychczas w Polsce. Po wydanych w maju 2014 r. „Podróżach”, ukażą się kolejno: powieść „Ponad światem” (sierpień 2014), „Bez ustanku. Autobiografia” (październik 2014), powieść „Dom Pająka” (listopad 2014), „Dni. Dziennik z Tangeru” (luty 2015). Listę tytułów, które ukażą się w Polsce po raz pierwszy, dopełnią dwie powieści Bowlesa, publikowane w Polsce przed laty: „Pod osłoną nieba” (marzec 2015) i „No więc dobrze” (maj 2015).
TweetKategoria: premiery i zapowiedzi
