„Nim stałyśmy się wasze” Lisy Wingate ? powieść inspirowana autentycznym procederem handlu dziećmi w USA
Ta historia wstrząsnęła Stanami Zjednoczonymi. Georgia Tann (na zdj.), znana działaczka społeczna, znajoma Eleanor Roosevelt, przez trzydzieści lat uprowadzała dzieci z biednych rodzin i sprzedawała je bogatym parom. Na podstawie świadectw jej ofiar pisarka Lisa Wingate stworzyła przejmującą opowieść o cierpieniu, niesprawiedliwości, ale również miłości i nadziei. „Nim stałyśmy się wasze” znajdziecie już w polskich księgarniach dzięki wydawnictwu Papierowy Księżyc.
Śledztwo w sprawie wieloletniej działalności Georgii Tann i prowadzonego przez nią stowarzyszenia Dom dla Dzieci Tennessee wszczęto dopiero we wrześniu 1950 roku, dosłownie na kilka dni przed jej śmiercią. Okazało się, że wpływowa kobieta, która zdaniem wielu poświęciła życie potrzebującym, w rzeczywistości bez powodu zabierała dzieci rodzicom i sprzedawała bogatym parom, często nieświadomym okoliczności, w jakich „sieroty” trafiały do ośrodka. Celem Tann były szczególnie samotne matki, biedni rodzice, kobiety na oddziałach psychiatrycznych oraz osoby poszukujące pomocy w ramach opieki społecznej lub położniczej. Matkom, które dopiero urodziły, mówiono, że dzieciom trzeba tymczasowo zapewnić pomoc medyczną, często też informowano po prostu, że zmarły podczas porodu. Tann wywierała naciski, stosowała groźby prawne, a gdy popyt wzrósł, uciekała się nawet do porwań. Ogólnie rzecz biorąc, jeśli byłeś biedny i mieszkałeś, przebywałeś lub zatrzymałeś się w tamtych czasach w pobliżu Memphis, musiałeś liczyć się z tym, że twoje dzieci są zagrożone.
Tann traktowała podopiecznych jak towar, przetrzymując ich w nieludzkich warunkach. Maleństwa, które nie chciały się uspokoić, pozostawiano na śmierć głodową. Nie brakowało również przemocy fizycznej, wykorzystywania seksualnego, a nawet morderstw. To głównie dzięki działalności kobiety w latach trzydziestych Memphis miało najwyższy wskaźnik umieralności niemowląt w całym kraju.
Reklamy oferujące adopcję, jakie często można było znaleźć w gazetach z Memphis.
Prawdziwa historia Georgii Tann i jej stowarzyszenia stała się dla Lisy Wingate źródłem inspiracji do napisania powieści „Nim stałyśmy się wasze”. Akcja książki zaczyna się upalnego lata 1939 roku. Nastoletnia Rill Foss żyje z czworgiem rodzeństwa i kochającymi rodzicami na barce mieszkalnej na Missisipi. Po wybuchu Wielkiego Kryzysu rzeka stała się bowiem domem dla wielu niezamożnych rodzin. Gdy pewnej burzliwej nocy dorośli pilnie udają się do szpitala, nic nie zwiastuje nadchodzących wydarzeń. Jednak już następnego ranka do drzwi barki pukają uzbrojeni ludzie, by przekazać młodych Fossów pod opiekę stowarzyszenia Dom dla Dzieci Tennessee. Rill jeszcze nie wie, że wraz z rodzeństwem trafia do potężnej organizacji prowadzonej przez Georgię Tann, która niejedną rodzinę rozdzieliła na zawsze? Po wielu latach na ślad sprawy trafia ambitna prokurator stanowa, Avery Stafford.
„Nim stałyśmy się wasze” to przejmująca powieść o sile rodzinnej miłości w obliczu ludzkiego okrucieństwa. Lisa Wingate w niezwykle przekonujący i wiarygodny sposób przedstawia działanie stowarzyszenia, które do lat pięćdziesiątych XX wieku handlowało amerykańskimi dziećmi. Autorka nie ogranicza się jednak do przedstawienia faktografii, lecz tworzy czuły obraz osobistego dramatu, który przeżywała zapewne każda z rodzin dotknięta działalnością Georgii Tann.
Aby jak najlepiej oddać historie uprowadzonych dzieci i ich rodziców, Lisa Wingate zgłębiła liczne historie ofiar Georgii Tann dostępne w raportach, artykułach prasowych i nagraniach telewizyjnych. Jak zaznacza sama autorka: „Za historią Rill stoją prawdziwe przeżycia ofiar. [?] Wedle szacunków pod kierownictwem Georgii Tann nawet pięćset dzieci mogło po prostu zniknąć. Kolejne tysiące podopiecznych rozpłynęły się w procesie płatnych adopcji, który zakładał zmianę imion, daty i świadectw urodzenia, byle tylko uniemożliwić biologicznym rodzinom odnalezienie własnego potomstwa”.
Powieść „Nim stałyśmy się wasze” przez ponad rok nie schodziła z listy bestsellerów „New York Timesa”. Na fali popularności autorka opublikowała też w osobnym tomie autentyczne historie ludzi, którzy przeżyli adopcyjne piekło Tann. My tymczasem polecamy lekturę powieści, która właśnie ukazała się w Polsce nakładem wydawnictwa Papierowy Księżyc.
[am]
fot. Preservation and Special Collections Department, University Libraries, University of Memphis
źródło: mat. prasowe
Kategoria: premiery i zapowiedzi
