Niepublikowane dotąd „Opowiadania” Zdzisława Beksińskiego już 6 maja w księgarniach
Do tej pory tylko wtajemniczeni wiedzieli, że Zdzisław Beksiński ? genialny malarz i fotograf ? zajmował się także literaturą. 6 maja nakładem wydawnictwa BOSZ światło dzienne ujrzy zbiór tekstów odnalezionych w jego archiwach. „Opowiadania” pozwalają spojrzeć na twórczość wizjonera z zupełnie nowej, literackiej perspektywy.
Zdzisław Beksiński działał na niemal każdym polu artystycznym: malarskim, graficznym, fotograficznym, rzeźbiarskim, wzorniczym, dźwiękowym. Dzięki niezwykle sugestywnym obrazom zyskał światową sławę. Stronił od uwagi mediów, co w połączeniu z pełną niepokoju i grozy tematyką jego dzieł sprawiło, że jeszcze za życia zyskał miano artysty tajemniczego. Mroczną sławę dopełniła jego tragiczna śmierć: twórca został zamordowany we własnym domu w 2005 roku, zostawiając po sobie gigantyczną spuściznę artystyczną. Jej częścią jest także twórczość literacka, do tej pory znana tylko najbliższym przyjaciołom.
W latach 1963-1965, nie zaprzestając działalności plastycznej, Beksiński próbował swoich sił w pisarstwie. Jak tłumaczył po latach, nie mógł się zdecydować, czy chce być malarzem, czy pisarzem. Epizod literacki był krótki i intensywny: w niespełna dwa lata powstało 40 opowiadań lub fragmentów, po czym sanocki artysta spakował wszystkie maszynopisy oraz rękopisy, by już nigdy do nich nie wrócić. Wybrał malarstwo, bo ono gwarantowało mu wolność artystyczną. „Praca literacka wiązała się przecież z cenzorskimi cięciami, 'dogadywaniem się’ z wydawcami, poddawaniem się ocenom krytyków, walką o przydział papieru i tym podobnymi problemami, zaś pisanie do szuflady nie miało sensu” – wyjaśnia we wstępie do książki Wiesław Banach, wyrażając żal, że Beksiński tak wcześnie porzucił swoje próby literackie.
Czym są „Opowiadania”? Co wnoszą do twórczości Beksińskiego, co mówią o nim samym? Niepublikowane wcześniej dzieła odsłaniają skomplikowaną naturę artysty. Twórca obnaża w nich swoje lęki i obsesje. Bywa brutalny. Wciąga czytelnika w niezwykłą, niekiedy mroczną rzeczywistość, do tej pory znaną z jego obrazów. Literacki świat Beksińskiego jest dziwacznym mechanizmem, pełnym spisków, niejasnych intencji i sennych pejzaży. Na kartach „Opowiadań” ludzie męczą się w nieudanych utopiach, światem rządzą bezlitośni władcy, a narrator cierpi na urojenia prześladowcze. Nieodłącznie towarzyszy mu poczucie zagrożenia.
„Opowiadania” ujawniają też dowcip, erudycję i błyskotliwość autora: jako pisarz Beksiński jest przewrotny, stosuje zaskakujące puenty i chętnie gra paradoksem. Flirtuje z sensacją i makabrą, osobiste wyznania swobodnie przeplata z rozważaniami filozoficznymi. Proza słynącego z bogactwa wyobraźni artysty jest efektem pracy ścisłego umysłu ? teksty, niczym jego obrazy, skonstruowane są z dbałością o najmniejszy detal.
Pierwszy wydany drukiem wybór opowiadań Beksińskiego zawiera 25 tekstów artysty ozdobionych szkicami i maszynopisami z kolekcji Muzeum Historycznego w Sanoku.
TweetKategoria: premiery i zapowiedzi
