„Czcij ojca swego” – premiera nowej powieści Eli Sidi
W czwartek 18 sierpnia rozpoczął się festiwal Literacki Sopot. Tegoroczna, piąta edycja imprezy poświęcona jest literaturze izraelskiej, a polscy wydawcy przygotowali z tej okazji kilka interesujących premier. W poniedziałek pisaliśmy o głośnej powieści „Żywopłot” autorstwa Dorit Rabinyan. Dziś czas przybliżyć drugi tytuł, który ukazał się podczas festiwalu – „Czcij ojca swego” autorstwa Eli Sidi.
„Czcij ojca swego” to historia nienawiści równie silnej jak wola przetrwania i pokrzepienia, jakie przychodzi z upływem czasu. Książka opowiada o rodzinie, w której dochodzi do tragedii ? nie do końca wyjaśnionej śmierci jednego z członków. Na kartach swej powieści Ela Sidi kreśli sugestywne emocjonalnie krajobrazy, których tłem jest rzeczywistość PRL-u ? widziana z perspektywy dziecka, lecz pozbawiona infantylizmu i sentymentalnego idealizowania.
W surowej scenerii Polski przełomu lat 70. i 80. XX wieku toczy się życie Ani. Dziewczynka traci matkę i wraz ze starszym o dwa lata bratem pozostaje pod opieką ojca-alkoholika, który wychowuje dzieci ciężką ręką. Ania doświadcza okrucieństwa ze strony najbliższego człowieka. Tylko dzięki dziecięcej mądrości i wrażliwość radzi sobie z trudami dojrzewania, budowania własnego świata, którego fundamentem staje się miłość i szacunek.
Zgodnie z zapowiedzią wydawcy powieść Eli Sidi intryguje przenikliwością i intensywnością emocji. Portret ofiary i jej oprawcy oraz skomplikowanych zależności między nimi autorka kreśli z iście reporterskim dystansem. Piętnuje przy tym obraz mocno wyidealizowanych rodzinnych relacji, które stają się synonimem złowrogiej, destrukcyjnej siły wdzierającej się za sprawą bezmyślności i podłości dorosłych do dziecięcego świata. Siły, która niszczy skumulowane w nim pokłady ufności, miłości i poczucia bezpieczeństwa.
„Czcij ojca swego” to powieść z gatunku tych, które są tak prawdziwe i mocne, że mogło je napisać tylko życie. Choć książka jest fikcją, zawiera wątki autobiograficzne. Ela Sidi sama w wieku siedmiu lat straciła matkę. „Pamiętam to uczucie osamotnienia, jakie wtedy mi towarzyszyło, i przekonanie, że w zasadzie coś ze mną jest nie tak, nie tylko ze mną, ale z całym światem. Bo nagle to, co jest najbardziej naturalne – że wszystkie dzieci mają swoich rodziców – ja tego nie miałam” – powiedziała Ela Sidi w rozmowie z Pawłem Sulikiem dla radia Tok FM. „Pamiętam, że przeżycia związane z tamtym okresem były strasznie bolesne, bo nagle poczułam się bardzo samotna. Czułam, że owszem, otacza mnie współczucie, ale nikt nie potrafi przeżyć tego, co ja przeżywam”.
Autorka konfrontuje czytelników z ciemną stroną ludzkiej natury. „Dla mnie ta książka demaskuje naiwność formułki 'weź się w garść, wszystko będzie dobrze’, 'postaraj się’, 'świat jest optymistyczny’. Owszem, świat czasami jest optymistyczny, owszem, czasami nam się udaje, ale czasami nam się nie udaje. I to, że czasami nam się nie udaje, że czasami jest źle, że jest smutno, to jest ważna część kondycji ludzkiej. Jesteśmy tylko ludźmi” – zauważyła w rozmowie z radiem Tok FM. „Mamy tendencje do odganiania przykrych i niewygodnych uczuć, żeby się oderwać od rzeczywistości. Czasami jednak, żeby lepiej przeżyć tę rzeczywistość, trzeba pogrążyć się w uczuciach, które są nieprzyjemne”. Autorka jednocześnie przypomina, że karta ludzkiego losu zawsze może się odwrócić. Jak mówi, istotne dla niej jest to, żeby ktoś, kto przeczyta tę książkę, wyniósł z niej coś pozytywnego, odnalazł w niej cząstkę swoich losów.
Ela Sidi to polska pisarka od 1991 roku mieszkająca w Izraelu. Jest tłumaczką dramatów Hanocha Levina z języka hebrajskiego, autorką bloga „Gojka z Izraela” i byłą korespondentka PAP uhonorowana w 2014 roku laurem „Grand Press”. Pracuje jako grafik komputerowy w izraelskim dzienniku „Ha?aretz”. Literacko zadebiutowała w 2010 roku powieścią „Biała cisza”. Jej głośny reportaż „Izrael oswojony” z 2013 roku, znalazł się na liście książek nominowanych do Nagrody im. Beaty Pawlak. Powieść „Czcij ojca swego” ukazała się nakładem wydawnictwa Smak Słowa.
TweetKategoria: premiery i zapowiedzi
