29 sierpnia-4 września 2022 – najciekawsze premiery tygodnia poleca Booklips.pl

4 września 2022

Prezentujemy najciekawsze nowości książkowe, które ukazały się na polskim rynku księgarskim na przełomie sierpnia i września.

H.P. Lovecraft „Cień spoza czasu” | Opis wydawcy: Dziesięć opowiadań, które do dziś przerażają i zachwycają. Tytułowa opowieść tego zbioru, pisana na przełomie 1934 i 1935 roku, była ostatnim z wielkich tekstów Lovecrafta. Kosmiczna skala tego dzieła – jak pisał S.T. Joshi w biografii HPL-a (polski przekład Mateusza Kopacza) – stawia je na wysokim miejscu w dorobku mistrza nadnaturalnego horroru. Z kolei „Zeznanie Randolpha Cartera”, „Szczury w murach” i „Model Pickmana” należały do tych ulubionych przez samego autora. A spośród innych jakże proroczo brzmi treść historii „Gdy dna już wyschną mórz”…

Mark Twain „Utwory wybrane tomy 1-5” | Opis wydawcy: W serii Biblioteka Klasyków ukazuje się pięciotomowa edycja „Utworów wybranych” Marka Twaina, której lwią część stanowią krótkie i dłuższe prozy: opowiadania, bajki, skecze, felietony i humoreski. Dwa pierwsze tomy aspirują do miana najobszerniejszej polskiej edycji małych i większych utworów Twaina. Wiele z nich ma swoją polską premierę – w przekładach Macieja Świerkockiego i Hanny Pustuły-Lewickiej. Zebrano i wznowiono klasyczne tłumaczenia Antoniego Słonimskiego, Antoniego Marianowicza, Krystyny Tarnowskiej. Pod szyldem „Eposu rzeki Missisipi” wznowiono świetne przekłady Zbigniewa Batki przygód Tomka Sawyera i Hucka Finna oraz autobiograficzne „Życie na Missisipi”. Edycję wieńczą utwory, które można by nazwać fantastycznymi, wśród nich „Tajemniczy przybysz” i jego nieznany dotąd po polsku wariant oraz „Jankes na dworze króla Artura”. Całość została opatrzona posłowiem Jerzego Jarniewicza.

Beata Izdebska-Zybała „Anna i Jarosław Iwaszkiewiczowie. Sprawiedliwi wśród Narodów Świata” | Opis wydawcy: Beata Izdebska-Zybała opowiada o tym, jak Anna i Jarosław Iwaszkiewiczowie podczas drugiej wojny światowej, z narażeniem własnego życia i życia rodziny, pomagali ukrywać się żydowskim sąsiadom z podwarszawskiego Brwinowa, Milanówka i Podkowy Leśnej, oraz o pomocy udzielanej żydowskim przyjaciołom i znajomym z kręgów artystycznych i naukowych.

Iwaszkiewiczowie zostali pośmiertnie (w 1991 roku) uhonorowani przez izraelski Instytut Yad Vashem medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Sami za życia nie zabiegali o to wyróżnienie. Robili to, co uważali za powinność i co było imperatywem etycznym, co wynikało z poczucia przyzwoitości i powinności wobec drugiego człowieka.

O pomocy udzielanej Żydom podczas okupacji hitlerowskiej piszą biografowie pisarza. Wątki te pojawiają się również w licznych korespondencjach Iwaszkiewiczowskich – niemniej są to teksty rozproszone i dalece niepełne. Obecnie odeszli już i pomagający, i ci, którym udzielano pomocy. Stąd Beata Izdebska-Zybała uznała, że należy podjąć wysiłek zebrania świadectw i relacji na ten temat i przedstawić je w jednym opracowaniu. W książce znajduje się również aneks, w którym autorka zebrała i przedstawia fragmenty dzienników Anny i Jarosława oraz wspomnienia ich córki, Marii, poświęcone wydarzeniom związanym z ratowaniem Żydów. Autorka dokonała także wyboru zdjęć, które pokazują osoby ratowane przez Iwaszkiewiczów i związane z tymi działaniami dokumenty.

Beata Izdebska-Zybała pokazuje także miejsce Zagłady w poezji i prozie Jarosława Iwaszkiewicza, pisze o uwrażliwieniu pisarza na powojenne przejawy antysemityzmu w społeczeństwie polskim i w polityce władz PRL (marzec 1968). Jak pisze autorka, „pisarz głęboko ubolewał nad spodziewanymi moralnymi skutkami okupacji i niemieckiego bestialstwa wobec Żydów. Jego zdaniem najgłębszą raną [zadaną przez Niemców] było pogrzebanie ludzkiej wspólnoty i poczucia człowieczeństwa (…), głębokie upodlenie samej natury człowieka”.

Juan Emar „Wczoraj” | Opis wydawcy: Klasyk chilijskiej literatury po raz pierwszy po polsku. „Wczoraj” Juana Emara (1893-1964), pisarza podziwianego m.in. przez Pabla Nerudę, Roberta Bolaña, Alejandra Jodorowsky’ego i Cesara Airę, koresponduje z dziełami Kafki i Nabokova, zapowiadając narodziny realizmu magicznego.

W San Agustín de Tango – Macondo Emara – nigdy nie wiadomo, co się wydarzy ani kogo się spotka. Zwykła małżeńska przechadzka zaczyna się tu od makabrycznej egzekucji z użyciem gilotyny za snucie rozważań na temat intelektualnych przyjemności płynących z seksu. W zoo śpiewa małpi chór, a struś pożera lwa. Mężczyzna w trakcie sikania skacze na linie przez czas i ucieka, a może i nie, bo w surrealistycznym świecie Emara o pewność trudno.

Rosecrans Baldwin „Los Angeles. Miasto-państwo w siedmiu lekcjach” | Opis wydawcy: „LA w ogóle nie jest jak miasto, za bardzo się rozciąga” – mówi jedna z rozmówczyń Baldwina. Bo jak nazwać największy amerykański organizm polityczny niebędący stanem? Los Angeles to liczące osiemdziesiąt osiem miast „państwo narodowe” zamieszkiwane przez około jedenaście milionów ludzi mówiących w niemal dwustu językach. Czy LA można w ogóle zdefiniować?

Rosecrans Baldwin przez kilka lat pracował nad książką, w której stara się odpowiedzieć na pytanie urbanisty Douglasa Suismana: „Czy miasto może być miastem, wcale nim nie będąc?”. Odnosząc się zarówno do literatury, jak i własnych obserwacji i rozmów, rozwija koncepcję Los Angeles jako miasta-państwa, zestawiając Miasto Aniołów z antycznymi megalopolis.

„Los Angeles” to także znakomity reportaż o przestrzeni kontrastów, gdzie sąsiadują ze sobą centra ubóstwa i zamożne zamknięte osiedla, bezdomni i celebryci, apokaliptyczne pogorzeliska i bajeczne plaże, przeludnienie i samotność. Dzięki siedmiu lekcjom Baldwina możemy choć trochę zrozumieć miasto, które każdego dnia wymyśla siebie na nowo.

Gillen D’Arcy Wood „Kraina wiecznego zimna. Wyścig do poznania tajemnic ukrytych w lodach Antarktydy” | Opis wydawcy: Porywająca historia Białego Kontynentu, od wielkich odkryć XIX wieku po współczesne przełomy naukowe. Antarktyda, lodowe królestwo okalające biegun południowy, zajmuje ważne miejsce w ludzkiej wyobraźni. Przez wieki kusiła odkrywców, jednak jej surowy klimat i trudno dostępne wybrzeża długo odpierały ataki ludzi. Kraina wiecznego zimna opowiada historię pionierskich wypraw i zaciętej rywalizacji między francuską, amerykańską i brytyjską ekspedycją, by zdobyć i zbadać tę mroźną pustynię.

Dziś Antarktyda stawia nam nowe wyzwania. Naukowcy szukają ukrytych w lodzie i na dnie morskim śladów przeszłości oraz monitorują wpływ globalnego ocieplenia na polarną czapę lodową, grożącą zatopieniem miast położonych na wybrzeżach całego świata. Gillen D’Arcy Wood przedstawia rolę Antarktydy w tektonicznych dziejach Ziemi, zmianach klimatycznych i ewolucji gatunków, przeplatając doświadczenia współczesnych odkrywców z dramatycznymi historiami odkryć wiktoriańskich prekursorów.

Durs Grünbein „Powroty z księżyca” | Opis wydawcy: Durs Grünbein (ur. w 1962 w Dreźnie) to jeden z najwybitniejszych poetów języka niemieckiego, eseista i tłumacz. Tom w znakomitym przekładzie Andrzeja Kopackiego to jego pierwszy tak duży wybór wierszy w Polsce. W atmosferę tej poezji wprowadza esej tłumacza pod tytułem „Kosze pełne wszystkiego”. Zawartość poetyckich koszy Grünbeina budzi podziw; są tam „zony szarości” – bo Drezno, rodzinne miasto poety zawsze wydawało się z perspektywy barwnego zachodniego świata szare, są starogreckie stylizacje i antyczne mity odczytywane na własny sposób, bo Grünbein tworzy własną mitologię.

Poeta w równym stopniu wyczulony jest na głosy różnych epok, jak i na żywy współczesny język. Swoje wiersze tka zarówno z mowy potocznej, cytatów czy językowych strzępów, jak i głębokich antycznych metafor. Potęga własnego, oryginalnego języka połączona z gęstością myśli czyni z Grünbeina poetę wyjątkowego, który przemawia do czytelnika niezwykle silnie, poprzez własną, głęboko filozoficzną prawdę liryczną.

Durs Grünbein jest laureatem wielu prestiżowych nagród, między innymi otrzymał Nagrodę szwedzkiego miasta Västeras im. Tomasa Tranströmera, Nagrodę Literacką Miasta Gdańska „Europejski Poeta Wolności” i Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta.

Robert Ostaszewski „Tysiąc ciętych róż” | Opis wydawcy: Na policyjnej emeryturze podkomisarz Rowicki prowadzi śledztwa na własnych zasadach. Do byłego gliny zgłasza się młoda Ukrainka. Uważa, że policjanci nie szukają jej zaginionej przyjaciółki. Oni z kolei są przekonani, że za zniknięciem Tatiany stoi po prostu zamożny sponsor. Rowicki też by pewnie tak pomyślał, ale nie jest obojętny na urok Oksany. Przyjmuje zlecenie i zostaje zmuszony do stoczenia walki z najbardziej odrażającym przestępczym procederem. Tym trudniejszej, że teraz tropy prowadzą w głąb jego przeszłości.

Laurence Harlé, Michel Blanc-Dumont „Cartland – Tom 3” | Opis wydawcy: Lata 60. XIX wieku. Dziki Zachód nie staje się wprawdzie widownią wielkich bitew wojny secesyjnej, ale echa krwawego konfliktu docierają także i tu. Jonathan Cartland, samotny traper po ciężkich doświadczeniach, próbuje wieść życie mieszkańca otwartych przestrzeni, imając się różnych zajęć. Jednak funkcja przewodnika myśliwskiego dla niemieckiego hrabiego i jego pięknej żony wikła go w konflikt z indiańskim plemieniem Czejenów, na których ziemiach hrabia stawia strzelisty zamek – warownię rodem z powieści grozy. Naruszenie odwiecznego spokoju świętej ziemi Indian budzi gniew strzegących jej demonów…

Trzeci tom wydania zbiorczego przygód malowniczego trapera zawiera trzy epizody klasycznej już francuskiej komiksowej serii westernowej. Scenariusze Laurence Harle i tutaj łączą etnograficzny koloryt życia amerykańskich Indian i białych pionierów z elementami opowieści grozy, a rysunek Michela Blanc-Dumonta osiąga tu klasyczną czystość i perfekcję. Historie te to: „Ocaleni z cienia”, „Świetliste dziecko” i „Znaki diabła”.

Tematy: , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: premiery i zapowiedzi