Znamy dane z raportu GUS. Przeciętny Polak wydał w 2021 roku na książki niecałe 28 złotych
27,84 złotego to kwota, którą statystycznie jedna osoba w Polsce przeznaczyła w ciągu całego 2021 roku na zakup książek i innych wydawnictw. Tak wynika z danych zebranych w najnowszym raporcie Głównego Urzędu Statystycznego.
Kwota 27,84 złotego nie obejmuje podręczników szkolnych i innych publikacji przeznaczonych do nauki. I choć wydaje się niewielka, to w porównaniu z 2020 rokiem wzrosła o 2,40 złotego (z 25,44 zł), czyli o ok. 9,4%. Trzeba jednak uwzględnić również inflację, która wyniosła w 2021 roku 5,1%.
Raport zwraca uwagę, że przeciętne roczne wydatki na zakup artykułów i usług kulturalnych w 2021 roku wyniosły 340,44 złotego (wobec 306,84 zł w 2020 roku) na jedną osobę w gospodarstwie domowym i zwiększyły się o 33,60 złotego (czyli o 11%) w porównaniu z rokiem poprzednim. Oznacza to, że książki stanowią w tych wydatkach zaledwie niewielki ułamek (8,2%), a ich udział nawet nieznacznie zmalał w stosunku do 2020 roku (kiedy wynosił 8,3%).
Trzeba jednak pamiętać, że wcześniej wydatki na książki stanowiły jeszcze mniejszą część kwoty przeznaczanej na kulturę – w 2019 roku było to 6,6%. Pandemia koronawirusa spowodowała, że w 2020 roku Polacy ograniczyli wyjścia do teatrów, kin i na koncerty, na czym zyskał m.in. sektor wydawniczy. W 2021 roku dostęp do oferty kulturalnej był nadal ograniczony, stąd stosunkowo stabilna pozycja książek w wydatkach. Przekonamy się, jak sytuacja będzie wyglądać w przyszłorocznym raporcie.
W 2021 roku, podobnie jak w latach poprzednich, najwyższe wydatki związane były z korzystaniem z mediów, szczególnie elektronicznych. Opłaty za abonament radiowy i telewizyjny oraz telewizję cyfrową i kablową (nie wliczając pakietów usług telekomunikacyjnych) wyniosły przeciętnie 113,52 złotego na jedną osobę i stanowiły ponad 33,3% rocznych wydatków na kulturę w gospodarstwach domowych.
Zróżnicowanie w wydatkach na książki między miastem a wsią
Autorzy raportu informują, że nadal można zaobserwować zróżnicowanie między miastem a wsią. Przeciętne roczne wydatki na zakup artykułów i usług kulturalnych na jedną osobę w gospodarstwie domowym w 2021 roku wyniosły w miastach 407,52 złotego (358,20 zł w 2020 roku), a na wsi 235,20 złotego (226,32 zł w 2020 roku).
W przypadku książek i innych wydawnictw w miastach wydawano na nie przeciętnie 38,16 złotego (co stanowi 9,4% wydatków na kulturę jednej osoby w gospodarstwach domowych), natomiast na wsi – 11,76 złotego (czyli zaledwie 5% wydatków na kulturę). W porównaniu rok do roku kwota w mieście wzrosła o 4,08 złotego (z 34,08 zł), natomiast na wsi nie zmieniła się wcale.
Więcej tytułów na rynku wydawniczym
GUS podaje, że na rynku wydawniczym w 2021 roku zwiększyła się liczba opublikowanych tytułów – łącznie ukazało się 33 957 książek i broszur o charakterze nieperiodycznym. W porównaniu z rokiem 2020 odnotowano wzrost o 11,7% (z 30 391). Więcej (o 12,3%) było również wydań pierwszych – 31 092 tytułów (w 2020 roku: 27 694 tytułów), które stanowiły 91,6% wszystkich pozycji.
Najwięcej opublikowanych książek to wydawnictwa popularne (33,6%) oraz literatura piękna (30,4%) i naukowa (24,7%). Pozostałą część stanowiły podręczniki dla szkół wyższych, podręczniki szkolne oraz wydawnictwa zawodowe.
Według klasyfikacji tematycznej UNESCO najliczniejszą część wydanych tytułów książek i broszur zaliczono do działów: „Teksty literackie” (10 321 tytułów, czyli 30,4% wszystkich pozycji wydanych w 2021 roku), „Historia. Biografie” (2705, 8,0%), „Religia. Teologia” (2484, 7,3%), „Prawo. Administracja publiczna. Pomoc i opieka socjalna. Ubezpieczenia” (1989, 5,9%), „Polityka. Ekonomia” (1756, 5,2%), „Szkolnictwo. Dokształcanie nauczycieli. Czas wolny” (1571, 4,6%), „Inżynieria. Technika. Przemysł. Handel i rzemiosło” (1451, 4,3%), „Sztuki plastyczne. Grafika. Fotografia” (1421, 4,2%), „Nauki medyczne. Zdrowie publiczne” (1349, 4,0%), „Filozofia. Psychologia” (1019, 3,0%) oraz „Historia literatury i krytyka literacka” (880, 2,6%).
W 2021 roku najbardziej aktywni w Polsce byli wydawcy z województw: mazowieckiego (12 687 tytułów, 37,4% ogółu), małopolskiego (4497, 13,2%), wielkopolskiego (2770, 8,2%) oraz śląskiego (2565, 7,6%). Łącznie opublikowano tam 68,2% ogółu tytułów. Liczba książek i broszur, które ukazały się w oficynach tylko w trzech miastach – w Warszawie, Krakowie i Poznaniu – stanowiła blisko połowę (49,7%) wszystkich publikacji nieperiodycznych wypuszczonych w 2021 roku w Polsce (53,6% w 2020 roku).
[am]
TweetKategoria: newsy
