Zbiór opowiadań współczesnych polskich autorów wydany pod legendarnym szyldem Penguin Classic
Anglojęzyczni czytelnicy mają możliwość poznać współczesne polskie opowiadania. Penguin Classic, ceniony imprint brytyjsko-amerykańskiego konglomeratu wydawniczego Penguin Random House, opublikował antologię „The Penguin Book of Polish Short Stories”.
Książka zawiera 39 opowiadań powstałych w latach 1925-2023. Wśród utworów znaleźć można m.in. „Pannę Winczewską” Marii Dąbrowskiej, opartą na doświadczeniach autorki z zakładania biblioteki dla żołnierzy w Cytadeli Warszawskiej, czy „W cieniu Brooklynu” Stanisława Dygata, humorystyczną opowieść o zazdrości młodego mężczyzny o to, co uważa za sukces ojca u kobiet. Są też opowiadania współczesne, jak „Zielone dzieci” Olgi Tokarczuk, czyli rozgrywająca się w XVII wieku historia o osobistym lekarzu króla Jana Kazimierza, który podczas podróży trafia na dwójkę dzieci o zielonym kolorze skóry i włosów, czy „Na gapę do raju” Michała Witkowskiego, którego bohaterem jest pisarz wracający z Międzyzdrojów do Wrocławia, obserwujący grupkę młodzieńców z prowincji jadących do miasta z nadzieję na poznanie dziewczyn.
W książce znalazły się też opowiadania Stanisława Lema, Sławomira Mrożka, Witolda Gombrowicza, Jarosława Iwaszkiewicza, Marka Hłaski, Kazimierza Orłosia, Marka Nowakowskiego, Józefa Hena, Julii Fiedorczuk, Małgorzaty Rejmer, Pawła Huellego, Jacka Dehnela oraz wielu innych cenionych pisarzy. Jeden z utworów – „Wyspy” Doroty Masłowskiej – został napisany specjalnie do tej antologii. Wyboru tekstów dokonała tłumaczka Antonia Lloyd-Jones. Jak wyjawiła, dokonując selekcji, konsultowała się z polskimi krytykami literackimi, innymi tłumaczami, pisarzami, naukowcami, wydawcami i bibliotekarzami.
„Polska literatura, a zwłaszcza beletrystyka, nie jest zbyt dobrze znana czytelnikom anglojęzycznym, pomimo trzech Nagród Nobla w dziedzinie literatury, przyznanych od 1980 roku. Nobel Olgi Tokarczuk w 2018 roku poprawił tę sytuację, ale jest jeszcze wiele do odkrycia” – pisze we wstępie Antonia Lloyd-Jones. „Poproszono mnie o skompilowanie tej antologii, ponieważ tłumaczę polską literaturę od 35 lat. Ale nie przeprowadziłam akademickiego studium polskich opowiadań, po prostu wiem, co lubię czytać” – dodała.
„Opowiadanie nie jest najpopularniejszym gatunkiem w Polsce, która jest krajem poetów i powieściopisarzy; i generalnie wydawcy wolą powieści od zbiorów opowiadań, które trudno im promować, chyba że autor jest już uznanym powieściopisarzem. Ale ostatnio polska literatura wydała wiele dobrych zbiorów opowiadań” – przyznała Lloyd-Jones.
Przedmowę do książki zgodziła się napisać Olga Tokarczuk. „Napisanie solidnego opowiadania wymaga dyscypliny, jasnego myślenia i samokontroli. Aby napisać opowiadanie, musisz odrzucić wszystko, co zbędne, na rzecz precyzyjnego przesłania i wyraźnej głównej myśli, powściągając wszelki nadmiar: słów, obrazów lub pokusy, aby wprowadzić zbyt wiele od siebie. Oznacza to ciągłe zadawanie sobie pytania: 'Jaki ma sens to, co próbuję przekazać?’ i wytrwałe poszukiwanie najdoskonalszej możliwej formy ekspresji. W dobrych rękach sama treść opowiadania może nakreślić i zdefiniować jego formę. Opowiadanie jest haiku fikcji; to skoncentrowany duch narracji” – zauważyła Tokarczuk.
„Opowiadania są czasami niesłusznie uważane za mniej wyrafinowaną formę literatury. Zazwyczaj czekamy, aż nasz ulubiony pisarz 'w końcu’ napisze powieść. W porównaniu z ciężarem powieści, opowiadanie wydaje się czymś lekkim, niepozornym, niczym innym jak literackim drobiazgiem. Ale to nieprawda. Te małe utwory mają olśniewającą siłę, a ich moc polega na tym, że potrafią nas zaszokować i zmienić połączenia synaptyczne w naszych mózgach” – dodała noblistka.
Antonia Lloyd-Jones ma nadzieję, że antologia zainspiruje anglojęzycznych czytelników do zgłębiania dostępnej już w przekładzie twórczości autorów, których opowiadania znalazły się w książce, a tłumaczy zmotywuje do poszukiwań nieznanych lub rzadko tłumaczonych polskich pisarzy.
Penguin Classic od 90 lat przybliża czytelnikom klasyczne dzieła literackie, które krytycy literaccy uważają za ważną część zachodniego kanonu.
Ilustrację z okładki antologii stworzył Jakub Kamiński:
[am]
TweetKategoria: newsy
