Za nami gala Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza”. Poznaliśmy laureatów za 2023 rok
Poznaliśmy laureatki i laureatów Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza” za rok 2023. Podczas gali, która odbyła się w piątek, 18 października, w Centrum św. Jana w Gdańsku po raz siódmy uhonorowano teksty literackie, reporterskie i badawcze, które tematyką lub osobą autorów związane są z Pomorzem.
Do konkursu zgłoszono ponad 400 książek, z których wybrano 9 publikacji nominowanych w dwóch kategoriach: „Literackiej Książki Roku” oraz „Pomorskiej Książki Roku”. W każdej edycji jury dokonuje również wyboru laureata lub laureatki Nagrody za Całokształt Twórczości. Podczas gali tradycyjnie przyznawane są również Kaszubska Nagroda Literacka oraz Nagroda Czytelników..
„Literacką Książką Roku” został wielowymiarowy portret jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci w powojennej historii Polski – „Urban. Biografia” Doroty Karaś i Marka Sterlingowa (wyd. Znak). Docierając do tysięcy stron archiwów i dokumentów, przeprowadzając setki godzin wywiadów, autorzy stopniowo odkrywają przed czytelnikami zagmatwane losy Jerzego Urbana. Nagrodzona książka to nie tylko historia głównego bohatera. To także spojrzenie na Polskę od czasów wojny po komunizm wraz z jego upadkiem i czasy współczesne.
„Pomorską Książką Roku” wybrano monografię „Słupsk 1945. Miasto Niemców, Sowietów i Polaków” profesora Wojciecha Skóry (wyd. Rys). To historia Słupska w 1945 roku, ukazana z perspektyw trzech różnych nacji. Autor książki, historyk i badacz, pochyla się nad zagadnieniem słupskiego „trójskoku historycznego” – okresu, w którym miasto przeszło spod władzy niemieckiej pod kontrolę sowiecką, by w końcu stać się polskie. Rekonstruuje historię, ukazując odrębne pamięci trzech nacji i wchodząc z nimi w polemikę. Jak podkreślają organizatorzy nagrody, profesor Skóra przekazuje czytelnikom godziny analiz, zaangażowania i dokładności w ocenie, tworząc fascynującą opowieść o Słupsku zrzucającym powojenne dekoracje i stopniowo budzącym się do nowego życia.
Nagrodę za całokształt pracy twórczej otrzymał Stanisław Rosiek, historyk literatury, wykładowca i założyciel wydawnictwa słowo/obraz terytoria. Debiutował w połowie lat 70. w „Litterariach”. Współredagował z Marią Janion trzy tomy z serii „Transgresje”, ze Stefanem Chwinem napisał docenioną przez Fundację im. Kościelskich książkę „Bez autorytetu”. Zajmował się badaniami nad kultem pośmiertnym Adama Mickiewicza oraz prozą Brunona Schulza. „W literaturze 'szuka przede wszystkim drugiego człowieka’. Profesor Stanisław Rosiek oddaje mu głos, który mocno wybrzmiewa w publikacjach wydawnictwa słowo/obraz terytoria. To miejsce niezwykle estetyczne i – niczym udane dzieło literackie – od początku spójne w narracji. Ceni ironię, która daje mu 'poczucie powagi i niepowagi istnienia’. Dystans do rzeczywistości, cecha ceniona przez literackich przyjaciół, towarzyszy profesorowi od lat – nie tylko w twórczości, ale także w odkrywaniu świata pozaliterackiego” – piszą organizatorzy nagrody.
Laureatem Kaszubskiej Nagrody Literackiej został Jerzy Stachurski. Wyróżnienie to przyznawane jest za wyjątkowe osiągnięcia literackie w języku kaszubskim, obejmujące także tłumaczenia na ten język dokonane w roku poprzedzającym przyznanie nagrody oraz za całościowy dorobek twórczy w tym języku. Jak podkreślono, działalność Stachurskiego trudno zamknąć w kilku słowach. To kompozytor, polsko- i kaszubskojęzyczny poeta oraz autor tekstów; pełnowymiarowy artysta, doskonały obserwator i pełen empatii pedagog.
Nagrodę Czytelników zdobył reportaż „Welewetka. Jak znikają Kaszuby” Stasi Budzisz (Wydawnictwo Poznańskie). Plebiscyt, w którym czytelnicy mogli oddać swój głos na ulubioną książkę spośród wszystkich nominowanych, trwał trzy tygodnie. „Welewetka” to wielowątkowa narracja o losach kaszubskiej mniejszości, która od lat boryka się z poszukiwaniem własnej tożsamości oraz nieufnością otoczenia. Autorka bada historyczne i kulturowe doświadczenia regionu, zachęcając do pogłębionej debaty na temat teraźniejszości i przyszłości Kaszub. Budzisz zagląda tam, „gdzie bolesne i wstydliwe”, sprawiając, że „Welewetka” pulsuje emocjami.
Pomorską Nagrodę Literacką w kategoriach „Literacka Książka Roku” i „Pomorska Książka Roku”, a także Nagrodę za Całokształt Twórczości oraz Kaszubską Nagrodę Literacką stanowi statuetka „Wiatr od morza” oraz nagroda pieniężna. Nagroda Czytelników ma charakter honorowy. Wyboru laureatów dokonało jury w składzie: Władysław Zawistowski (przewodniczący), prof. dr hab. Edmund Kizik, dr hab. Katarzyna Szalewska, prof. UG, dr Katarzyna Banucha oraz Dagny Kurdwanowska. Nagrody wręczył marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk.
[am]
fot. główna: Paweł Marcinko
Kategoria: newsy