Wyniki rankingu najlepszych bibliotek gminnych w Polsce 2016 roku!

29 listopada 2016

ranking-bibliotek-2016-barcin2
W 2016 roku po raz szósty Instytut Książki i „Rzeczpospolita” nagradzają najlepiej prowadzone biblioteki gminne w Polsce. Laureatką rankingu ponownie została Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin. Tuż za nią uplasowały się placówki we Włodawie i w Polanicy Zdroju.

Podczas gali nagrodzono przedstawicieli samorządów i bibliotek z pierwszej dziesiątki rankingu oraz liderów każdego z województw. Docenieni zostali ci, dla których dobrze działająca biblioteka gminna jest najlepszym świadectwem dbałości samorządu o zapewnienie łatwego i bezpłatnego dostępu do kultury, wiedzy i nowych mediów.

Przygotowując ranking, rozesłano ponad 2300 ankiet do wszystkich gmin wiejskich i miejsko-wiejskich oraz miast (z wykluczeniem miast na prawach powiatu). Uzyskano blisko 800 odpowiedzi. Wśród bibliotek, które nadesłały ankiety, aż 72% posiada filie. Prawie 55% placówek jest przystosowanych dla osób niepełnosprawnych (przeważnie są to nowe biblioteki lub powstające oddziały). W ponad 66% placówek znajdują się zbiory dla osób niewidzących lub słabowidzących np. książki z dużą czcionką czy mówione. Niemal we wszystkich bibliotekach można skorzystać z Internetu, a w ponad 80% także z WI-FI. 77% bibliotek deklaruje, że ma swoją stronę internetową.

ranking-bibliotek-2016-barcin3

Znacznie lepiej niż w ubiegłym roku jest z dostępnością księgozbioru w Internecie. Aż 73% bibliotek deklaruje posiadanie katalogu internetowego. 100% księgozbioru dostępnego on-line posiada już 37% wziętych pod uwagę bibliotek. Średnio dostępne w Internecie jest ponad 61% księgozbioru.

Biblioteki to nie tylko wypożyczalnie książek. W ponad 50% z nich działają kluby i koła czytelnicze. Prawie 45% bibliotek organizuje inne koła np. teatralne, muzyczne, filmowe. Biblioteki chętnie współpracują z różnymi organizacjami pozarządowymi – aktywną współpracę deklaruje ponad 78% placówek. Nawiązują także współpracę z bibliotekami szkolnymi, organizując spotkania autorskie czy akcje pro czytelnicze. O takim fakcie informuje prawie 85% bibliotek.

ranking-bibliotek-2016-barcin4

Średni tygodniowy czas otwarcia biblioteki głównej wynosi 43 godziny, filie są otwarte 25 godzin w tygodniu. Biblioteki główne są otwarte godzinę dłużej a filie – 3 godziny. W bibliotece głównej na stanowisku bibliotekarskim w przeliczeniu na etaty pracuje 3,6 osoby. Średnia powierzchnia biblioteki wynosi ponad 270 metrów kwadratowych. A filii – około 68 metrów kwadratowych. Średnio na każde 1000 mieszkańców 144 jest czytelnikami biblioteki. Jedna osoba średnio wypożycza 19 książek rocznie. Średni księgozbiór biblioteki to ponad 43 tysiące książek. Około 31 procent to książki nabyte po 2005 roku. W 2015 roku średnio do jednej biblioteki trafiło prawie 1240 nowych książek.

Od momentu, kiedy opublikowano pierwszy ranking, nastąpił wzrost większości wskaźników. Średnia powierzchnia biblioteki w 2011 roku wynosiła ponad 180 metrów kwadratowych (obecnie 270), a filii 56 mkw (obecnie 68). Biblioteki zatrudniały mniej osób na etatach – 3,08 w bibliotece głównej i 1,5 w filach, obecnie – odpowiednio 3,6 oraz 1,6. O godzinę wzrósł średni tygodniowy czas otwarcia biblioteki głównej. Filie są otwarte o 3 godziny dłużej niż przed sześcioma laty. Średnie dotacje dla biblioteki były na podobnym poziomie co teraz i oscylowały w granicach 1% budżetu gminny.

ranking-bibliotek-2016-barcin5

Sześć lat temu ponad 50% placówek bibliotecznych było przystosowanych dla osób niepełnosprawnych ? obecnie wskaźnik ten wynosi 55%. Z 60% do 66% wzrósł także wskaźnik placówek w których znajdują się zbiory dla osób niewidzących lub słabowidzących np. książki z dużą czcionką czy mówione. Obecnie średni księgozbiór biblioteki to ponad 43 tysiące książek, w 2011 roku było to prawie 40 tysięcy. W 2011 roku średnio do jednej biblioteki trafiło 860 nowych książek, obecnie – prawie 1240.

Nie wszystkie jednak wskaźniki zmierzają w dobrym kierunku. Od 2011 roku zmalała liczba filii bibliotek (sześć lat temu 80% placówek posiadało oddziały, obecnie już tylko 72%). Zmalała też ilość czytelników. W 2011 roku średnio na każde 1000 mieszkańców 149 korzystało z biblioteki (w 2015 roku ? 144). Jedna osoba średnio wypożyczała 20 książek rocznie, a obecnie – 19. Liczby te znajdują odzwierciedlenie w ostatnich wynikach badania czytelnictwa wśród Polaków, gdzie również odnotowano wyraźny spadek zainteresowania literaturą.

Oto pełna lista laureatów Rankingu Bibliotek 2016:

I miejsce – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin
II miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna we Włodawie
III miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna w Polanicy Zdrój
IV miejsce – Biblioteka Publiczna Gminy Łomża z/s w Podgórzu
V miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach
VI miejsce – Biblioteka Publiczna Gminy Biesiekierz
VII miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Sulmierzycach
VIII miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Krasocinie
IX miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Bestwinie
X miejsce – Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Sianów

Kategoria ? najlepsze w województwach:

woj. dolnośląskie
Miejska Biblioteka Publiczna w Polanicy Zdrój

woj. kujawsko-pomorskie
Miejska Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin

woj. lubelskie
Miejska Biblioteka Publiczna we Włodawie

woj. lubuskie
Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Trzciel

woj. łódzkie
Gminna Biblioteka Publiczna w Sulmierzycach

woj. małopolskie
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Brzesku

woj. mazowieckie
Gminna Biblioteka Publiczna w Przyłęku

woj. opolskie
Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Krapkowicach

woj. podkarpackie
Miejska Biblioteka Publiczna w Lubaczowie

woj. podlaskie
Biblioteka Publiczna Gminy Łomża z/s w Podgórzu

woj. pomorskie
Miejska Biblioteka Publiczna w Człuchowie