Wybrano najlepsze biblioteki gminne w Polsce. Oto wyniki rankingu

20 listopada 2015

Instytut Książki i „Rzeczpospolita” po raz piąty ogłosiły wyniki konkursu na najlepiej prowadzone biblioteki gminne. Podczas gali, która odbyła się w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie, dyplomy wręczono przedstawicielom samorządów i bibliotek z pierwszej dziesiątki rankingu oraz liderom każdego z województw.

W rankingu zwyciężyła Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin, która także w zeszłym roku zajęła pierwsze miejsce i niezmiennie jest najlepsza w województwie kujawsko-pomorskim. Na drugim miejscu znalazła się Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach, która awansowała z miejsca czwartego, pozostając liderem w warmińsko-mazurskim. Na trzecim miejscu uplasowała się Biblioteka Publiczna Gminy Łomża z siedzibą w Podgórzu, awansując z miejsca piątego i utrzymując tytuł najlepszej biblioteki w województwie podlaskim.

Przygotowując ranking, organizatorzy rozesłali ponad 2300 ankiet do wszystkich gmin wiejskich i miejsko-wiejskich oraz małych miast mających mniej niż 15 tysięcy mieszkańców. Uzyskano blisko 800 odpowiedzi, które pozwoliły docenić te gminy, dla których dobrze działająca biblioteka jest najlepszym świadectwem dbałości samorządu o zapewnienie łatwego i bezpłatnego dostępu do kultury, wiedzy i nowych mediów.

Jak wynika z nadesłanych ankiet, aż 73 % bibliotek gminnych posiada filie. Ponad 50% placówek bibliotecznych jest przystosowanych dla osób niepełnosprawnych, przeważnie są to nowe biblioteki lub nowo powstałe filie. W prawie 60% placówek można skorzystać ze specjalistycznych zbiorów przeznaczonych dla osób niewidzących lub słabowidzących (np. książki z dużą czcionką lub książki mówione). Niemal we wszystkich bibliotekach zgłoszonych do rankingu można skorzystać z Internetu, a w ponad 80% także z Wi-Fi. Ponad 70% placówek deklaruje, że posiada własną stronę internetową.

W porównaniu do lat ubiegłych wzrosła dostępność księgozbioru w Internecie. Około 68% bibliotek deklaruje posiadanie katalogu internetowego. Obecnie 100% księgozbioru dostępnego on-line posiada już około 30% wziętych pod uwagę bibliotek. Średnio dostępne w Internecie jest ponad 50% księgozbioru.

Biblioteki to miejsca, w których nie tylko wypożycza się książki. W 45% z nich działają kluby i koła czytelnicze. Ponad 42% bibliotek organizuje czas wolny proponując np. koła teatralne, muzyczne, filmowe.

Biblioteki publiczne chętnie współpracują z różnymi organizacjami pozarządowymi. Aktywną współpracę w środowisku lokalnym deklaruje ponad 77% branych pod uwagę bibliotek. Coraz częściej nawiązują też współpracę z bibliotekami szkolnymi, organizując spotkania autorskie, akcje pro czytelnicze. Informuje o tym prawie 80% ankietowanych bibliotek.

Średni tygodniowy czas otwarcia biblioteki głównej wynosi 42 godziny, natomiast filie są otwarte 22 godziny w tygodniu. W bibliotece głównej na stanowiskach bibliotekarskich w przeliczeniu na etaty pracuje 2,7 osoby. Średnia powierzchnia głównej siedziby biblioteki wynosi 221 metrów kwadratowych, a filii – 61 mkw (dla porównania: w 2011 roku powierzchnia wynosiła odpowiednio 186 i 56 mkw).

Średnio na każde 1000 mieszkańców 142 jest czytelnikami biblioteki. Jedna osoba średnio wypożycza 20 książek rocznie. Średni księgozbiór biblioteki to ponad 38 tysięcy książek. Około 30% to książki nabyte po 2004 roku. W 2014 roku średnio do jednej biblioteki trafiło ponad 1060 nowych książek (w 2011 roku były to 952 pozycje).

Oto pełna lista laureatów Rankingu Bibliotek 2015:

I miejsce – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin im. Jakuba Wojciechowskiego
II miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach
III miejsce – Biblioteka Publiczna Gminy Łomża z siedzibą w Podgórzu
IV miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna w Polanicy Zdroju
V miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Morągu
VI miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna w Świeradowie Zdroju
VII miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna we Włodawie
VIII miejsce – Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Broniewskiego w Lubaczowie
IX miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Borowie
X miejsce – Gminna Biblioteka Publiczna w Firleju

Kategoria ? najlepsze w województwach:

woj. dolnośląskie
Miejska Biblioteka Publiczna w Polanicy Zdroju

woj. kujawsko-pomorskie
Miejska Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin im. Jakuba Wojciechowskiego

woj. lubelskie
Miejska Biblioteka Publiczna we Włodawie

woj. lubuskie
Międzyrzecki Ośrodek Kultury ? Biblioteka Publiczna

woj. łódzkie
Gminna Biblioteka Publiczna w Rząśni

woj. małopolskie
Biblioteka Publiczna w Tuchowie

woj. mazowieckie
Gminna Biblioteka Publiczna w Przasnyszu z/s w Bogatem

woj. opolskie
Miejska i Gminna Biblioteka Publiczna w Krapkowicach

woj. podkarpackie
Miejska Biblioteka Publiczna im. Władysława Broniewskiego w Lubaczowie

woj. podlaskie
Biblioteka Publiczna Gminy Łomża z/s w Podgórzu

woj. pomorskie
Miejska Biblioteka Publiczna w Człuchowie

woj. śląskie
Miejska Biblioteka Publiczna w Czechowicach-Dziedzicach

woj. świętokrzyskie
Gminna Biblioteka Publiczna w Krasocinie

woj. warmińsko-mazurskie
Gminna Biblioteka Publiczna w Świątkach

woj. wielkopolskie
Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Zduny

woj. zachodniopomorskie
Biblioteka Publiczna Gminy Biesiekierz

Celem organizatorów Rankingu Bibliotek jest rozpropagowanie najlepszych praktyk w prowadzeniu tego typu instytucji kulturalnych. Przyjęta metoda oceny bibliotek premiowała działania na rzecz jakości i komfortu obsługi czytelników, poziom czytelnictwa, liczbę kupowanych nowości i wydatki samorządu na utrzymanie placówki.

19 listopada ukazał się 4-kolumnowy dodatek do dziennika „Rzeczpospolita” – Ranking Bibliotek 2015 z listą najlepszych placówek.

Na zdjęciu poniżej zdobywcy I miejsca (Lidia Kowal, zastępczyni burmistrza Miasta i Gminy Barcin i Grażyna Szafraniak, dyrektorka Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Barcin) wraz z Grzegorzem Gaudenem, dyrektorem Instytutu Książki i Ewą Usowicz, zastępcą redaktora naczelnego dziennika „Rzeczpospolita”.