Wreszcie poznamy treść listów T.S. Eliota do jego muzy i powierniczki Emily Hale

2 stycznia 2020


2 stycznia 2020 roku Biblioteka Uniwersytetu w Princeton udostępniła badaczom, naukowcom i studentom możliwość zapoznania się z listami, które laureat Nagrody Nobla T.S. Eliot napisał do swojej wieloletniej przyjaciółki, muzy i powierniczki Emily Hale.

Jak powiedział Joshua Kotin, profesor nadzwyczajny języka angielskiego w Princeton, udostępnienie listów już wzbudza duże emocje, zarówno wśród literaturoznawców, jak i studentów uczelni. Ich treść może bowiem rzucić światło na życie uczuciowe noblisty, jego religijne nawrócenie na anglikanizm i decyzje wydawnicze podejmowane podczas pracy w oficynie Faber & Faber, które miały znaczący wpływ na kulturę brytyjską.

T.S. Eliot i Emily Hale poznali się w 1912 roku w Cambridge w stanie Massachusetts (USA), ale ich przyjaźń zadzierzgnęła się dopiero w 1927 roku, gdy Eliot mieszkał już w Anglii, a Hale uczyła dramatu na amerykańskich uniwersytetach. Wymieniali listy przez ponad ćwierć wieku, od 1930 do 1956 roku.

Bardzo niewielka część tej korespondencji, którą udało się wcześniej poznać biografom, wskazuje, że noblista pisał do przyjaciółki swobodnie o swoich upodobaniach, kolegach i koleżankach po piórze i przeczytanych lekturach. Emily Hale uchodziła za jego powiernicę i muzę. Niektórzy zastanawiają się, czy ich relacja nie miała przypadkiem również charakteru romantycznego. Spekulacje na ten temat stanowią nawet jeden z elementów fabuły powieści „Archiwista” Marthy Cooley. T.S. Eliot być ponoć głęboko zawstydzony swoim małżeństwem z pierwszą żoną, Vivienne Haigh-Wood, dlatego biografów interesuje, czy kiedykolwiek rozważał małżeństwo z Hale.

Korespondencja musiała mieć bardzo osobisty charakter, ponieważ pisarz przed śmiercią spalił wszystkie listy otrzymane od przyjaciółki. Tego samego najwyraźniej oczekiwał od niej. Emily Hale jednak nie spełniła jego sugestii. W 1956 roku ? prawdopodobnie po konsultacji z Eliotem ? przekazała wszystkie 1131 otrzymanych od niego listów Bibliotece Uniwersytetu w Princeton z zastrzeżeniem, że ich treści nie może zostać nikomu ujawniona i udostępniona aż do upływu pięćdziesięciu lat od śmierci obojga korespondentów (licząc od daty zgonu osoby, która umrze później). Eliot zmarł w 1965 roku, Hale odeszła cztery lata po nim. Pięćdziesięcioletni okres minął dokładnie 12 października 2019 roku. Wtedy to otwarto czternaście zapieczętowanych skrzyń, a przechowywane w nich dokumenty zaczęto katalogować i digitalizować.

Listy Eliota były pisane na maszynie i datowane. Prawie połowa z nich wciąż złożona jest w kopertach. Z uwagi na to, że twórczość Eliota objęta jest prawem autorskim do 2036 roku, treść korespondencji nie może zostać udostępniona online. Badacze, naukowcy i studenci mogą jednak zgłaszać chęć zapoznania się z kolekcją. Ich wnioski będą rozpatrywane według kolejności zgłoszeń. Wiadomo już, że przynajmniej część korespondencji stanowić będzie podstawę książki „Eliot Among the Women” (z ang. „Eliot pośród kobiet”), którą biografka noblisty, Lyndall Gordon, zapowiada na 2022 rok.

[am]
fot. Ashley Gamarello/Princeton University Library

Tematy: , ,

Kategoria: newsy