W wieku 89 lat zmarł noblista Mario Vargas Llosa

14 kwietnia 2025

Peruwiański pisarz Mario Vargas Llosa, laureat literackiej Nagrody Nobla z 2010 roku i gigant literatury iberoamerykańskiej, zmarł w niedzielę, 13 kwietnia, w wieku 89 lat. Wiadomość przekazał w mediach społecznościowych jego syn.

„Z głębokim smutkiem informujemy, że nasz ojciec, Mario Vargas Llosa, zmarł dziś spokojnie w Limie, otoczony rodziną” – głosi oświadczenie podpisane przez dzieci noblisty, Álvara, Gonzala i Morganę, opublikowane w niedzielę na profilu Álvara Vargasa Llosy na platformie X. W komunikacie dodano, że szczątki pisarza zostaną skremowane i że nie będzie żadnej publicznej ceremonii.

„Jego odejście zasmuci krewnych, przyjaciół i czytelników na całym świecie, ale mamy nadzieję, że tak jak my znajdą pocieszenie w fakcie, że miał długie, pełne przygód i owocne życie, i pozostawił po sobie dorobek, który go przetrwa” – dodało rodzeństwo.

Urodzony w 1936 roku w Arequipie (Peru), jako jedyne dziecko Ernesta Vargasa Maldonada oraz Dory Llosy Urety, Mario już w młodym wieku zaczął pisać opowiadania i poezje. Zaniepokojony tym ojciec wysłał 14-latka do szkoły kadetów, licząc, że wojskowe życie zmieni zainteresowania syna. Tymczasem zebrane tam doświadczenia posłużyły mu do napisania pierwszej powieści, zatytułowanej „Miasto i psy”. Przedstawiona na jej kartach historia śmierci jednego z kadetów i późniejszego tuszowania sprawy wywołała oburzenie peruwiańskich wojskowych, którzy mieli publicznie spalić tysiąc egzemplarzy książki na dziedzińcu szkoły.

Kolejne powieści, m.in. „Rozmowa w katedrze”, „Ciotka Julia i skryba” czy „Wojna końca świata”, ugruntowały jego literacką pozycję. Mario Vargas Llosa znalazł się w epicentrum boomu na prozę iberoamerykańską obok takich pisarzy, jak Julio Cortázar, Carlos Fuentes i Gabriel García Márquez.

Wraz ze wzrostem popularności Vargas Llosa coraz bardziej angażował się w politykę. W 1987 roku przewodził protestom przeciwko planom nacjonalizacji peruwiańskiego systemu finansowego. Założył wtedy partię Movimiento Libertad i kandydował na prezydenta Peru w 1990 roku. Został pokonany w drugiej turze przez Alberto Fujimoriego i opuścił kraj w ciągu kilku godzin, by zamieszkać w Madrycie.

Kiedy w 2010 roku zadzwoniono do niego z Akademii Szwedzkiej z informacją o Noblu, Vargas Llosa początkowo myślał, że to żart. Jak później powiedział w rozmowie z „Guardianem”, nagroda była „bajką przez tydzień”, ale „koszmarem przez rok”. Uwaga opinii publicznej sprawiła, że ​​ledwo był w stanie pisać. „Nie wyobrażacie sobie presji związanej z udzielaniem wywiadów, jeżdżeniem na targi książki” – mówił.

Mario Vargas Llosa pisał do prasy od 15. roku życia. Swój ostatni felieton opublikował 17 grudnia 2023 roku, co oznaczało jego oficjalne przejście na emeryturę. Jego ostatnią powieścią była „To dla pani ta cisza” z 2024 roku. „Chociaż jestem optymistą, nie sądzę, żebym żył wystarczająco długo, by pracować nad kolejną powieścią, zwłaszcza że napisanie jednej zajmuje mi trzy lub cztery lata” – mówił w 2023 roku.

[am]
fot. Hreinn Gudlaugsson/Wikimedia Commons

Tematy: , , ,

Kategoria: newsy

«
»