Tolkien nie dostał Nobla za kiepską prozę

7 stycznia 2012


Odkryto, że zgłoszoną przed 50 laty nominację J. R. R. Tolkiena do Nagrody Nobla odrzucono, ponieważ zdaniem jury sposób prowadzenia narracji w trylogii „Władca pierścieni” nie był najwyższej jakości.

Odkrycia dokonał szwedzki dziennikarz Andreas Ekström, przeglądając niedawno odtajnione dokumenty w noblowskiej bibliotece. „Robię to trochę z osobistego a trochę z dziennikarskiego przyzwyczajenia od pięciu lat – powiedział – i to był pierwszy raz, kiedy zobaczyłem nazwisko Tolkiena wśród kandydatów”.

Obecnie lista propozycji obejmuje około 300 nazwisk, pół wieku temu było ich zaledwie 50. Ale nie każdy może zgłaszać sugestię z nazwiskiem. Szwedzka Akademia zezwala na to jedynie niektórym uczonym, byłym zwycięzcom oraz wybranym autorytetom.

W 1961 Tolkien został nominowany przez swojego przyjaciela C. S. Lewisa (autora „Opowieści z Narnii”). Szybko jednak odrzucono tą propozycję z krótkim acz dość cierpkim komentarzem Andersa Österlinga, najważniejszego wówczas krytyka literackiego w komitecie, mówiącym, że trylogia „Władca Pierścieni” w żaden sposób nie dorównuje najwyższej jakości opowieści (dokładne angielskie sformułowanie: „has not in any way measured up to storytelling of the highest quality”).

Dokumenty wykazują, że oprócz Tolkiena odrzucono również Grahama Greena (autor m.in. „Sedna sprawy”), Karen Blixen („Pożegnanie z Afryką”), Roberta Frosta czy Johna Steinbecka (otrzymał nagrodę rok później).

Laureatem Nagrody Nobla za 1961 rok został jugosłowiański pisarz Ivo Andrić.

Obrady komitetu najbardziej prestiżowej nagrody literackiej odbywają się w ścisłej tajemnicy. Po 50 latach część z notatek – zwłaszcza lista nazwisk proponowanych do nagrody wraz z komentarzem – zostaje odtajniona i można się z nimi zapoznać w noblowskiej bibliotece.

Tolkien, który skończyłby w tym roku 120 lat, wprawdzie nie zdobył Nobla, ale może poszczycić się wieloma innymi wyróżnieniami w dziedzinie literatury (m.in. International Fantasy Award, nagrodą „New York Herald Tribune” czy pośmiertną Locus Award) a co najważniejsze – milionami oddanych czytelników na całym świecie.

Tematy: , , , , , ,

Kategoria: newsy