Przez rok w Polsce ubyły 44 biblioteki i filie biblioteczne, choć liczba czytelników wzrosła
Główny Urząd Statystyczny podał dane dotyczące stanu bibliotek publicznych w 2019 roku. Jak się okazuje, w ciągu dwunastu miesięcy w Polsce ubyły 44 biblioteki i filie biblioteczne. Tymczasem czytelników wypożyczających książki jest o 30 tysięcy więcej.
Według stanu na koniec 2019 roku w Polsce funkcjonowało 7881 bibliotek publicznych, w tym 5272 filie biblioteczne. Biblioteki publiczne prowadziły 875 oddziałów dla dzieci i młodzieży oraz 995 punktów bibliotecznych. Dla porównania, na koniec 2018 roku działało 7925 bibliotek publicznych i filii, które prowadziły 884 oddziałów dla dzieci i młodzieży i 1083 punkty biblioteczne.
Sytuacja nie jest zjawiskiem nowym – biblioteki likwiduje się (a mniejsze filie łączy) od lat. Jeszcze w 2014 roku funkcjonowało ich 8094. Od tego czasu systematycznie ubywa kilkadziesiąt placówek rocznie. Zazwyczaj jednak towarzyszył temu spadek czytelników i wypożyczeń. Tym razem po raz pierwszy od lat nastąpił na tym polu wzrost. W 2019 roku odnotowano 5983,7 tys. czytelników, co stanowi wzrost o 0,5% (w 2018 roku było ich 5953,1 tys.). Grupa ta wypożyczyła na zewnątrz 102,7 miliona woluminów księgozbioru (w 2018 roku było 101,9 mln wypożyczeń).
Zbiory bibliotek
Według stanu na koniec 2019 roku biblioteki publiczne posiadały 127 milionów woluminów księgozbioru, z czego 98,5% stanowiły książki (w 2018 roku – 127,5 mln woluminów). Biblioteki dysponowały także blisko 6 milionami materiałów tworzących zbiory specjalne (w 2018 roku – 5,6 mln), spośród których najliczniejszą kategorię stanowiły pozycje audiowizualne (3,1 mln).
Działalność placówek
Najwięcej bibliotek publicznych (łącznie z filiami) działało w województwie mazowieckim (12,2% ogólnej liczby podmiotów), a na drugim miejscu w śląskim (9,9%). Większość placówek (65,1%) prowadziło swoją działalność na wsi (w 2018 roku odsetek ten wynosił 65,4%).
Ponad połowa (55,7%) bibliotek działa przez 5 dni w tygodniu. W sobotę otwartych było tylko 22% placówek, a w niedzielę – 0,4%. Przeciętnie 1 biblioteka była otwarta w ciągu tygodnia przez 33 godziny.
Co wiemy o czytelnikach?
Najliczniejszą grupę czytelników bibliotek publicznych według kategorii wiekowych stanowiły osoby w wieku 25-44 lat (2,2 miliona osób). Pod względem zajęcia przeważającą grupę czytelników aktywnie wypożyczających stanowiły osoby pracujące (38,2% ogólnej liczby czytelników), a na drugim miejscu – osoby uczące się (36,8%). Jeden czytelnik wypożyczył średnio 17,2 wolumina. Najwyższy wskaźnik odnotowano w województwie wielkopolskim (19,7), najniższy – w województwie pomorskim (13,5).
Usługi elektroniczne w bibliotekach publicznych
Biblioteki poszerzają swoją ofertę o usługi elektroniczne. Katalogi online udostępniało 5665 bibliotek (o 4,9% więcej w porównaniu z 2018 rokiem). Dostęp do licencjonowanych zbiorów (książek i czasopism elektronicznych, baz danych i innych zbiorów elektronicznych) umożliwiało 2011 bibliotek. Biblioteki posiadają strony internetowe, na których m.in. udostępniają zdigitalizowane treści, e-booki lub linki do materiałów innych bibliotek czy serwisów sieciowych. Blisko połowa placówek (46,8%) posiadała konta na portalach społecznościowych i umieszczała wpisy o bieżących wydarzeniach, zdjęcia oraz informacje o swoich usługach.
Organizowanie wydarzeń
Wychodząc naprzeciw zmieniającym się oczekiwaniom użytkowników, biblioteki łącznie z filiami organizowały różne imprezy kulturalne i edukacyjne. W 2019 roku odbyło się 275 tys. różnego rodzaju spotkań i imprez, w których wzięło udział 7 milionów uczestników (w 2018 roku zorganizowano 271,1 tysięcy wydarzeń, w których uczestniczyło 7,1 mln osób). Średnio w jednej imprezie zorganizowanej przez bibliotekę uczestniczyło 26 osób.
[am]
fot. Devon Divine/Unsplash
Kategoria: newsy
