Poznaliśmy finalistów Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025

8 kwietnia 2025

Ogłoszono krótką listę nominowanych do Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025. Wszystkich sześcioro autorów, których wybrało jury, znalazło się w finale po raz pierwszy. Laureata poznamy 20 maja.

Międzynarodowa Nagroda Bookera przyznawana jest książkom beletrystycznym napisanym w dowolnym języku, które przetłumaczono na język angielski i opublikowano w Wielkiej Brytanii lub Irlandii. Do tegorocznej edycji wyróżnienia wydawcy zgłosili 154 dzieła, spośród których kapituła wyłoniła w lutym długą listę 13 nominowanych tytułów, a teraz zawęziła swój wybór do 6 finalistów.

Tym razem w finale znalazły się wyjątkowo krótkie książki. Aż 4 z 6 nominowanych dzieł mają w angielskim wydaniu mniej niż 200 stron, w tym dwie ledwo przekraczają 100 stron. Najdłuższa powieść, „Under the Eye of the Big Bird”, ma jedynie 278 stron. Po raz pierwszy w historii Międzynarodowego Bookera wszystkie 6 finałowych książek zostało wydanych przez niezależne wydawnictwa. Nominowane dzieła przetłumaczono z pięciu języków oryginalnych, w tym po raz pierwszy z języka kannada, którym posługuje się ponad 35 milionów osób zamieszkujących głównie indyjski stan Karnataka.

„Nie wybraliśmy tych sześciu książek, ponieważ jesteśmy książkowymi ekspertami, którzy uważają, że ludziom trzeba mówić, co mają czytać. Wybraliśmy je, ponieważ ich potrzebujemy, znaleźliśmy je i pokochaliśmy” – powiedział Max Porter, przewodniczący jury tegorocznej edycji Międzynarodowej Nagrody Bookera. „Potrzebujemy literatury, która szokuje, zachwyca i wprawia w zakłopotanie, i ujawnia, jak dziwnie się czuje wielu z nas w związku z tym, jak obecnie żyjemy. W ostatecznym rozrachunku te książki poszerzają perspektywę. Podnoszą jakość rozmów, które wszyscy prowadzimy. Nie zamykają debaty, lecz ją wzbudzają. Nie mają na wszystko odpowiedzi, ale zadają niezwykłe pytania” – dodał.

„Ten finałowy prawdziwie szwedzki stół jest dla wszystkich, którzy szukają w książkach emocjonalnego i intelektualnego pożywienia. Chociaż prezentowane książki są niewielkie objętościowo, zajmą miejsce w umysłach czytelników długo po skończonej lekturze” – przyznała Fiammetta Rocco, administratorka Międzynarodowej Nagrody Bookera.

(fot. © Yuki Sugiura/Booker Prize Foundation)

Oto finaliści Międzynarodowej Nagrody Bookera 2025 (w kolejności alfabetycznej według nazwiska autora):

Anne Serre „A Leopard-Skin Hat” (tłum. Mark Hutchinson) – historia intensywnej przyjaźni narratora z jego bliską przyjaciółką z dzieciństwa, Fanny, która cierpiała na głębokie zaburzenia psychiczne,
Banu Mushtaq „Heart Lamp” (tłum. Deepa Bhasthi) – zbiór 12 opowiadań, w których autorka znakomicie uchwyciła codzienne życie kobiet i dziewcząt w społecznościach muzułmańskich w południowych Indiach,
Vincenzo Latronico „Perfection” (tłum. Sophie Hughes) – zwarta, oszczędna, w równym stopniu miażdżąca i wzruszająca powieść socjologiczna o parze milenialsów walczących o znalezienie sensu w swojej pustej egzystencji (polskie wydanie pt. „Do perfekcji” ukaże się w maju nakładem Czarnego),
Hiromi Kawakami „Under the Eye of the Big Bird” (tłum. Asa Yoneda) – pomysłowa i wciągająca powieść spekulatywna o przyszłości, w której ludzie są bliscy wyginięcia, dzieci produkuje się w fabrykach, a dorośli znajdują się pod opieką istot AI zwanych Matkami,
Vincent Delecroix „Small Boat” (tłum. Helen Stevenson) – prawdziwa opowieść o zatonięciu łodzi z migrantami w kanale La Manche przedstawiona z punktu widzenia kobiety pracującej dla francuskiej straży przybrzeżnej, która otrzymała rozpaczliwe prośby o pomoc, ale nie zareagowała na nie,
Solvej Balle „On the Calculation of Volume I” (tłum. Barbara J. Haveland) – pierwsza część epickiej septologii, w której bohaterka wypada z czasu i każdego ranka budzi się w dniu 18 listopada.

Zwycięzca zostanie ogłoszony we wtorek, 20 maja, podczas ceremonii w Tate Modern w Londynie. Autor i tłumacz podzielą się po połowie nagrodą pieniężną w wysokości 50 tysięcy funtów. Pozostali autorzy i tłumacze, którzy znaleźli się w finale, otrzymają do podziału 5 tysięcy funtów.

W tym roku w kapitule Międzynarodowej Nagrody Bookera zasiadają nominowany do Bookera pisarz Max Porter, nagradzany poeta, reżyser i fotograf Caleb Femi, pisarka i dyrektor wydawnicza w Wasafiri Sana Goyal, autor i tłumacz nominowany do Międzynarodowego Bookera Anton Hur oraz piosenkarka i autorka tekstów Beth Orton.