Poznaliśmy finalistów Międzynarodowej Nagrody Bookera 2020

2 kwietnia 2020


Wiemy już, które książki znalazły się na krótkiej liście nominowanych do tegorocznej Międzynarodowej Nagrody Bookera. Z powodu trwającej epidemii ogłoszenie finalistów odbyło się za pośrednictwem internetu.

Międzynarodowa Nagroda Bookera to prestiżowe wyróżnienie literackie przyznawane co roku przez brytyjską kapitułę. Przed 2016 była wręczana co dwa lata, honorując prace autorów dowolnej narodowości, których dzieła wydano po angielsku. Generalnie zadaniem nagrody miało być wyróżnianie nie tyle pojedynczego tytułu, ile ogólnie autora za jego „kreatywność, ciągły rozwój i wkład w światową literaturę”. Od 2016 natomiast honorowany jest jeden tytuł w roku, a pula 50 tysięcy funtów trafia po równo do pisarza i tłumacza. Nie należy przy tym mylić Międzynarodowej Nagrody Bookera z Nagrodą Bookera – to drugie wyróżnienie przyznawane jest anglojęzycznym twórcom, którzy swoje utwory wydali na terenie Wielkiej Brytanii.

Tegoroczna edycja Międzynarodowej Nagrody Bookera jest o tyle specyficzna, że z uwagi na zaostrzenie środków ostrożności z powodu epidemii koronawirusa – krótką listę nominowanych ogłoszono online, bez organizowania konferencji prasowej.

Decyzją kapituły pod przewodnictwem Teda Hodgkinsona w gronie finalistów znalazły się następujące książki:

  • „The Enlightenment of the Greengage Tree” autorstwa Shokoofeh Azar – to pierwsza powieść pisarki przetłumaczona na angielski (tłumaczenie jest anonimowe); w 2011 roku Azar została zmuszona przez władze do opuszczenia rodzinnego Iranu,
  • „The Adventures of China Iron” autorstwa argentyńskiej feministki Gabrieli Cabezón Cámary, za tłumaczenie odpowiadają Iona Macintyre i Fiona Mackintosh,
  • „Tyll” Daniela Kehlmanna, w tłumaczeniu Rossa Benjamina (Kehlmann jest w Polsce znany dzięki książce „Beerholm przedstawia”),
  • „Hurricane Season” autorstwa meksykańskiej pisarki Fernandy Melchor, w tłumaczeniu Sophii Hughes,
  • „The Memory Police” Yōko Ogawy z Japonii, w tłumaczeniu Stephena Snydera (Ogawa znana jest w naszym kraju głównie dzięki „Muzeum ciszy”),
  • „The Discomfort of Evening” autorstwa Marieke Lucas Rijneveld z Holandii, w tłumaczeniu Michele Hutchison.

Jak czytamy na oficjalnej stronie nagrody, tegoroczne nominacje, obejmujące tłumaczenia z pięciu języków: hiszpańskiego, perskiego, niderlandzkiego, niemieckiego i japońskiego, mają podkreślać „ludzką potrzebę rozumienia świata poprzez narrację – postrzeganą jako dzielenie się własną historią, odkrywanie swoich korzeni bądź radzenie sobie z traumą i żalem”.

I tak trzy z powieści na liście: „The Enlightenment of the Greengage Tree”, „The Adventures of China Iron” i „Tyll”, odnoszą się do kluczowych wydarzeń z historii rodzinnego kraju autorów. Konkretnie chodzi o irańską rewolucję islamską w 1979 roku, o realia życia w społeczności gaucho (południowoamerykańskich pasterzy bydła) w Argentynie w latach 70. XIX wieku i wreszcie o wojnę trzydziestoletnią między państwami Świętego Cesarstwa Rzymskiego a dynastią Habsburgów. Każda z tych książek na swój sposób sięga po mity i legendy narodowe, dokonując ich współczesnej reinterpretacji, podejmując temat wolności intelektualnej, tożsamości seksualnej i przetrwania w dobie politycznego zamętu.

Trzy pozostałe tytuły natomiast eksplorują sposób, w jaki głęboka trauma wpływa na postrzeganie świata. „Hurricane Season” rozpoczyna się od makabrycznego odkrycia ofiary morderstwa, ale szybko pytanie „kto?” zostaje zastąpione pytaniem „dlaczego?”, co wprowadza nas do świata, w którym panuje bieda i przemoc, mizoginia i uprzedzenia, „The Memory Police” koncentruje się na tym, jak nasze wspomnienia wpływają na to, kim jesteśmy, a „The Discomfort of Evening” portretuje załamanie rodziny przeżywającej utratę dziecka.

Zwycięzców Międzynarodowej Nagrody Bookera poznamy 19 maja.

[kch]

Tematy: , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy