Połączone katalogi w jednym systemie bibliotecznym

10 września 2019


Biblioteka Narodowa jako pierwsza w Polsce wdrożyła zintegrowany system zarządzania zasobami, w którym współkatalogowanie odbywa się w bibliotekach w czasie rzeczywistym. Efektem implementacji systemu jest również wyszukiwarka stanowiąca połączone katalogi centralnej biblioteki państwa, największej biblioteki akademickiej oraz dwóch bibliotek wojewódzkich. Stało się to możliwe dzięki realizacji projektu ?e-usługa OMNIS? ? rozwiązania, które umożliwia dostęp do zbiorów bibliotecznych w jednym miejscu. Już teraz można się o tym przekonać, korzystając ze strony katalogi.bn.org.pl.

Zarządzanie zasobami w chmurze

Zakupiony w ramach projektu ?e-usługa OMNIS? system biblioteczny dla Biblioteki Narodowej oraz innych bibliotek, które docelowo zechcą przenieść swoje dane do wspólnego środowiska katalogowego, to obecnie najnowocześniejsze narzędzie zarządzania zbiorami na świecie. Warto dodać, że korzystają z niego np. Princeton University Library, Oxford University Library czy Harvard Library, a ostatnio ? podobnie jak w Polsce ? Biblioteki Narodowe Danii i Szwajcarii wraz z wybranymi bibliotekami uniwersyteckimi tych krajów.

Jedną z największych zalet systemu, oprócz zapewnienia sprawnej obsługi procesów bibliotecznych, jest jego działanie w chmurze bez konieczności instalacji lokalnej, co pozwala na zredukowanie kosztów utrzymywania zaplecza serwerowego czy zakupu licencji. Obsługa systemu odbywa się całkowicie poprzez przeglądarkę internetową, a zatem biblioteki zyskują dostęp do stałych aktualizacji oprogramowania.

Biblioteka Narodowa ? największa biblioteka publiczna i naukowa w Polsce ? zintegrowała w systemie swoje zasoby, umożliwiając jednocześnie wszystkim zainteresowanym dostęp do ponad 9 mln zbiorów i prawie 3 mln obiektów cyfrowych z biblioteki POLONA. Centralna biblioteka państwa połączyła swój katalog ze zbiorami: Biblioteki Jagiellońskiej, największej i najstarszej biblioteki uniwersyteckiej w Polsce (ponad 8 mln wol. wraz ze wszystkimi bibliotekami instytutowymi Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza w Kielcach (ponad 455 tys. wol.) i Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie (prawie 570 tys. wol.). Aktualnie dzięki połączonym katalogom użytkownicy mają dostęp do bazy obejmującej aż 18 mln zbiorów współkatalogujących bibliotek. Jednym punktem dostępu do zbiorów tych bibliotek jest wyszukiwarka katalogi.bn.org.pl.

Połączone katalogi

Korzystanie z nowoczesnej wyszukiwarki zbiorów bibliotecznych otwiera prostszą drogę uzyskiwania potrzebnych informacji ? zarówno bibliotekarzom, jak i czytelnikom. W połączonych katalogach bibliotek na katalogi.bn.org.pl do odnalezienia zbiorów służą dwie opcje. W wyszukiwaniu prostym po wprowadzeniu frazy lub słowa otrzymujemy wynik z całej bazy danych. Natomiast wyszukiwanie zaawansowane umożliwia precyzyjne wyszukiwanie za pomocą Deskryptorów Biblioteki Narodowej w opisach wszystkich typów publikacji. Połączone katalogi umożliwiają przeszukiwanie opisów wszystkich materiałów bibliotecznych, w skład których wchodzą: książki i czasopisma, druki ulotne, starodruki, rękopisy, zbiory muzyczne, dźwiękowe i audiowizualne, publikacje elektroniczne, zbiory kartograficzne, ikonograficzne, bibliologiczne i mikrofilmy, a także opisy artykułów z ponad 2500 czasopism polskich oraz prac zbiorowych, w tym z wszystkich publikacji pokonferencyjnych.

Standaryzacja opisów katalogowych

Połączone katalogi Biblioteki Narodowej, Biblioteki Jagiellońskiej, WBP w Lublinie i WBP w Kielcach opierają się na ujednoliconych opisach bibliograficznych. Zaawansowane narzędzia wyszukiwania metadanych, przeszukiwania treści oraz system inteligentnych filtrów ułatwia pracę użytkownikom, ale także pozwala samym bibliotekarzom na zaoszczędzenie czasu i efektywniejsze zarządzanie zbiorami. Wspólna płaszczyzna działania umożliwia odciążenie pracowników bibliotek, dzięki czemu mogą oni skoncentrować się na innych ważnych obszarach swojej działalności.

Wprowadzane do systemu dane są wynikiem pracy kilkuset specjalistów odpowiedzialnych za opracowanie wszystkich typów publikacji. Procedury były konsultowane z bibliotekarzami na poszczególnych etapach realizacji projektu, dzięki czemu wyszukiwarka uwzględnia wymogi bibliotek różnych typów. Efekty pracy bibliotekarzy w ramach wspólnego środowiska katalogowego sumują się. Opis bibliograficzny każdej pozycji udostępnionej w wyszukiwarce można pobrać w formacie wymiennym i zaimportować do swojego katalogu. Dzięki integracji różnych katalogów informacje o nigdzie indziej nieosiągalnych materiałach z regionalnych bibliografii stają się ogólnodostępne. Wzrost liczby wypożyczeń wśród nowych grup użytkowników to kolejna z pozytywnych konsekwencji wdrożenia wyszukiwarki.

Implementacja systemu jest początkiem dostarczania narzędzi do budowy ogólnopolskiej sieci bibliotecznej. Biblioteka Narodowa, dostrzegając korzyści płynące z integracji działalności bibliotek w Polsce oraz dążąc do jak najwszechstronniejszego wykorzystania wspólnego potencjału, zaprasza już teraz do współpracy wszystkie polskie biblioteki.

Nowa jakość e-usług bibliotecznych

Działania Biblioteki Narodowej, która od lat realizuje projekty związane z digitalizacją i udostępnianiem zbiorów polskiego piśmiennictwa, wywarły ogromny wpływ na doskonalenie usług świadczonych drogą elektroniczną. Jednym z ważniejszych przedsięwzięć jest ?e-usługa OMNIS? ? projekt współfinansowany z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa, współtworzony w ramach działania ?Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych?. Oprócz połączonych katalogów w ramach projektu powstały dodatkowe e-usługi: zintegrowana wyszukiwarka OMNIS, POLONA w chmurze dla bibliotek i repozytorium wydawnicze e-ISBN.

OMNIS to otwarcie dostępu do zasobów sektora publicznego oraz ponownego ich wykorzystania. Udostępnione za pomocą e-usług OMNIS dane i obiekty będą służyć rozwojowi kultury i nauki. Więcej o projekcie, e-usługach i korzyściach, jakie one niosą można przeczytać na stronie internetowej bn.org.pl/projekty/omnis.

Artykuł sponsorowany

Tematy: , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy