Percival Everett otrzymał Pulitzera za powieść „James”. Do kogo jeszcze trafiła nagroda?
Przyznano Nagrody Pulitzera za wybitne dokonania w dziedzinie dziennikarstwa, literatury i muzyki. Za najlepszą powieść uznano „Jamesa” Percivala Everetta, która jest reinterpretacją „Przygód Hucka Finna” Marka Twaina, opowiedzianą z perspektywy zbiegłego niewolnika Jima.
Nagroda dla „Jamesa” nie była zapewne w Stanach Zjednoczonych zaskoczeniem dla nikogo, kto interesuje się literaturą. Na liście nominowanych do Pulitzera dzieło Percivala Everetta było bowiem najbardziej utytułowaną książką. Wcześniej powieść przyniosła autorowi National Book Award i Kirkus Prize. Znalazła się także w finale Nagrody Bookera i PEN/Faulkner Award, a to jedynie kilka najważniejszych wyróżnień.
W uzasadnieniu przyznania Pulitzera „Jamesowi” napisano, że to „udana reinterpretacja 'Przygód Hucka Finna’, która daje Jimowi możliwość zilustrowania absurdu supremacji rasowej i daje nowe spojrzenie na poszukiwanie rodziny i wolności”.
Autor „Jamesa”, Percival Everett, miał przez lata reputację pisarza ambitnych i niedocenianych książek, którego czytelnicy głównego nurtu w dużej mierze nie znają. W ostatnim czasie następuje jednak zmiana. W 2023 roku premierę miał film „Amerykańska fikcja” na podstawie powieści „Erasure”. Produkcja ta była nominowana do pięciu Oscarów, a ostatecznie na ceremonii Nagród Akademii Filmowej w marcu 2024 roku zdobyła statuetkę za najlepszy scenariusz adaptowany. W tym samym miesiącu opublikowano powieść „James”, która doczekała się licznych prestiżowych wyróżnień.
W naszym kraju książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Marginesy w przekładzie Kai Gucio. „Publikacja 'Jamesa’ w Polsce to dla nas ogromna satysfakcja i potwierdzenie, że warto sięgać po literaturę, która stawia pytania, prowokuje i nie pozostawia czytelnika obojętnym” – mówi Hanna Grudzińska, redaktorka naczelna Marginesów.
Nagroda Pulitzera przyznawana jest w 23 kategoriach, z czego 7 ma charakter literacki, 15 wiąże się z dziennikarstwem i jedna z muzyką.
W kategorii „Dramat” nagrodę przyznano sztuce „Purpose” Brandena Jacobsa-Jenkinsa, która opowiada o złożonej dynamice i spuściźnie afroamerykańskiej rodziny z wyższej klasy średniej, której patriarcha był kluczową postacią Ruchu Praw Obywatelskich. Dzieło doceniono za „umiejętne połączenie dramatu i komedii, które bada, w jaki sposób różne pokolenia definiują dziedzictwo”.
W dziedzinie „Historii” nagrodzono ex aequo dwie książki. „Native Nations: A Millennium in North America” autorstwa Kathleen DuVal to panoramiczny portret rdzennych narodów i społeczności amerykańskich na przestrzeni tysiąca lat, z kolei „Combee: Harriet Tubman, The Combahee River Raid, and Black Freedom during the Civil War” autorstwa Eddy L. Fields-Black opowiada o rebelii niewolników i rajdzie na Combahee Ferry, podczas którego w ciągu jednego dnia wyzwolono 756 osób.
Za najlepszą książkę w kategorii „Biografia” uznano „Every Living Thing: The Great and Deadly Race to Know All Life” autorstwa Jasona Robertsa, czyli biografię podwójną Carla Linnaeusa i Georges’a-Louisa deBuffona, XVIII-wiecznych przyrodników, którzy poświęcili życie na identyfikowanie i opisywanie tajemnic natury i którzy nadal wpływają na sposób, w jaki rozumiemy świat. W kategorii „Wspomnienia lub autobiografia” doceniono komiks „Feeding Ghosts: A Graphic Memoir” autorstwa Tessy Hulls, czyli wzruszającą opowieść o trzech pokoleniach chińskich kobiet – autorki, jej matki i babki – oraz traumie przekazywanej wraz z historiami rodzinnymi.
W kategorii „Poezja” nagrodę zdobyła Marie Howe za tom „New and Selected Poems”, zbierający wiersze z blisko 40 lat pracy twórczej, które opisują współczesne doświadczenia będące dowodem „na naszą wspólną samotność, śmiertelność i świętość”. Natomiast w kategorii „Literatura faktu” wyróżniono „To the Success of Our Hopeless Cause: The Many Lives of the Soviet Dissident Movement” autorstwa Benjamina Nathansa, czyli poruszającą historię ruchu radzieckich dysydentów, który przyspieszył koniec ZSRR i nadal stanowi wzór dla opozycji w Putinowskiej Rosji.
Przypomnijmy, że Nagrody Pulitzera wręczane są od 1917 roku przez kapitułę działającą przy Wyższej Szkole Dziennikarstwa Uniwersytetu Columbia. Laureaci otrzymują świadectwo i czek na 15 tysięcy dolarów, ale Pulitzer oznacza też duży prestiż i – w przypadku literatury – znaczny wzrost sprzedaży książek. W ostatnich latach laureatami nagrody w kategorii „literatura piękna” zostali: Donna Tartt za „Szczygła”, Richard Powers za „Listowieść”, Colson Whitehead za „Kolej podziemną” i „Miedziaki”, Andrew Sean Greer za „Marnego”, Hernan Diaz za „Zaufanie” i Barbara Kingsolver za „Demona Copperheada”.
[am]
fot. Percivala Everetta: Dublin Literary Award
Kategoria: newsy
