Ogłoszono długą listę nominowanych do Angelusa 2024. Kto ma szansę na Literacką Nagrodę Europy Środkowej?
Spośród 120 książek zakwalifikowanych do 19. edycji Nagrody Angelus jury wybrało czternaście, które powalczą o wejście do ścisłego finału. W kolejnym etapie, na początku września, zostanie wyłonione siedem książek, a laureatkę bądź laureata poznamy 19 października.
W tym roku długa lista Angelusa jest wyjątkowo zróżnicowana pod względem krajów, z których pochodzą nominowane książki. Najliczniejszą reprezentację posiada Polska – są to jednak zaledwie trzy tytuły. Po dwie książki-reprezentantki mają Ukraina, Rumunia i Mołdawia. Stawkę uzupełniają publikacje z Albanii, Austrii, Bośni, Słowacji, Rosji i Węgier.
Oto lista nominowanych tytułów (w kolejności alfabetycznej według nazwiska autora):
- Lena Bastašić „Złap zająca”, tłum. Dorota Jovanka Ćirlić, Wydawnictwo Literackie (Bośnia i Hercegowina),
- Łeś Bełej „Plan naprawy Ukrainy”, tłum. Aleksandra Brzuzy, Maciej Piotrowski, Ziemowit Szczerek, wyd. Ha!art (Ukraina),
- Grzegorz Bogdał „Idzie tu wielki chłopak”, wyd. Czarne (Polska),
- Monika Helfer „Hałastra”, tłum. Arkadiusz Żychliński, wyd. Filtry (Austria),
- Nicol Hochholczerová „Tego pokoju nie da się zjeść”, tłum. Rafał Bukowicz, wyd. Ha!art (Słowacja),
- Ismail Kadare „Kronika w kamieniu”, tłum. Marek Jeziorski, Wydawnictwo Akademickie Sedno (Albania),
- Andriej Kurkow „Szare pszczoły”, tłum. Magdalena Hornung, Oficyna Literacka Noir sur Blanc (Ukraina),
- Małgorzata Lebda „Łakome”, wyd. Znak (Polska),
- Siergiej Lebiediew „Tytan”, tłum. Grzegorz Szymczak, wyd. Claroscuro (Rosja),
- Cătălin Mihuleac „Złota dziewczynka z Jassów”, tłum. Kazimierz Jurczak, Oficyna Literacka Noir sur Blanc (Rumunia),
- Tomasz Różycki „Złodzieje żarówek”, wyd. Czarne (Polska),
- Oleg Serebrian „Pod prąd”, tłum. Radosława Janowska-Lascar, wyd. Amaltea (Mołdawia),
- Tatiana Țîbuleac „Szklany ogród”, tłum. Kazimierz Jurczak, wyd. Książkowe Klimaty (Mołdawia/Rumunia),
- Benedek Totth „Trupi bieg”, tłum. Elżbieta Sobolewska, wyd. Biuro Literackie (Węgry).
Wyboru książek dokonało jury w składzie: Martin Pollack (przewodniczący) oraz Wojciech Browarny, Kinga Dunin, Michał Nogaś, Mykoła Riabczuk, Justyna Sobolewska i Andrzej Zawada. To od decyzji tych osób zależeć będzie również, które siedem książek zakwalifikuje się we wrześniu do ścisłego finału Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus.
Angelus to jedyna przyznawana w Polsce nagroda, która promuje książki pisarzy pochodzących lub tworzących w krajach Europy Środkowej. Autorka bądź autor książki zwycięskiej może liczyć na gratyfikację finansową w wysokości 150 tysięcy złotych. Do nagrody zgłaszać można polskie wydania książek z 23 krajów, których literatura często nie jest szeroko znana na rodzimym rynku wydawniczym – Nagroda Angelus pełni więc też rolę popularyzatorską, a wielu laureatów zyskało w naszym kraju sporą rozpoznawalność i wierne grono czytelników. Wśród nich wymienić można m.in. Oksanę Zabużko, Georgiego Gospodinowa czy Serhija Żadana. Z kolei Swietłana Aleksijewicz odebrała swojego Angelusa cztery lata przed Literacką Nagrodę Nobla.
Pierwsza edycja Angelusa odbyła się w 2006 roku, od 2010 przyznawany jest także Angelus za przekład – dla tłumaczy nagrodzonej książki przewidziana jest nagroda w wysokości 40 tysięcy złotych. Ponadto wszyscy autorzy, których książki znajdą się w finałowej siódemce, zostają wyróżnieni nagrodą w wysokości 5 tysięcy złotych.
Pulę Angelusowych wyróżnień uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia, decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki). Laureat plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką we Wrocławiu.
W 2024 roku Wrocław świętuje także Rok Anioła Ślązaka (Angelusa Silesiusa), czyli Johannesa Schefflera – barokowego poety, patrona nagrody. Z tej okazji podczas gali 19 października zostanie dodatkowo wręczona po raz pierwszy Nagroda Ossolineum za Przekład Poetycki.
[am]
fot.Rafał Komorowski/Wrocławski Dom Literatury
Kategoria: newsy