Odnaleziono pierwszy opublikowany wiersz nastoletniej Agathy Christie
Zagadka pisarskiego debiutu Agathy Christie została rozwiązana. Małżeństwo wielbicieli Agathy Christie znalazło debiutancki wiersz, który pisarka opublikowała w lokalnej gazecie w 1905 roku. Przez lata nikt nie mógł go znaleźć, ponieważ sama autorka mylnie opisała okoliczności, w jakich się ukazał.
Brytyjska królowa kryminału wspominała w „Autobiografii”, że jej pierwszy utwór pojawił się w druku, gdy miała jedenaście lat i nie myślała jeszcze o karierze literackiej. „Doszło do tego następująco: do Ealing zamierzano doprowadzić tramwaje, w związku z czym wśród mieszkańców zawrzało” – pisała. „Tramwaje po prostu były niepożądane. Niemniej pojawiły się, i to nieodwołalnie, mimo lamentów i zgrzytania zębami – a w druku pojawił się pierwszy utwór literacki Agathy, to znaczy wiersz, który napisałam w pierwszym dniu kursowania tramwajów. Miał cztery zwrotki. Jeden ze starych dżentelmenów Cioci-babci, ów dzielny adiutant generałów, podpułkowników i admirałów, namówiony został do odwiedzenia biura lokalnej gazety i zasugerowania, że należałoby wiersz umieścić na jej łamach. Tak też się stało” – dodała, cytując nawet z pamięci pierwszą zwrotkę i wyjaśniając, że owego dnia doszło do awarii urządzenia doprowadzającego prąd do tramwajów, z czego pokpiwała w dalszych zwrotkach.
Słowa autorki utrudniły badaczom dotarcie do wiersza. Agatha Christie przyszła na świat w 1890 roku. Jeśli utwór zostałby napisany w wieku jedenastu lat, jak twierdziła, to musiałby się ukazać w gazecie na przełomie 1901 i 1902 roku. Biografowie wiedzieli, że po śmierci ojca w listopadzie 1901 roku przyszła pisarka przebywała często w Ealing ze swoją „Ciocią-babcią”. Przeglądając lokalne gazety, nikt jednak nie miał szans natrafić na wspomniany wiersz, bo ukazał się on dopiero kilka lat później. Zagadkę rozwiązali miesiąc temu James Bernthal-Hooker, pracownik naukowcy Uniwersytetu Suffolk, oraz jego mąż Alan.
Jak wyjaśnia James Bernthal-Hooker, sukces udało się odnieść tylko dlatego, że wspólnie z Alanem nie przywiązywali się do informacji podanych przez samą Agathę Christie. Królowa kryminału spisywała swoje wspomnienia w latach 1950-1965, czyli wiele dekad po wydarzeniach z czasów młodości. Prawdopodobnie dlatego nieświadomie przekręciła kilka szczegółów w cytowanej powyżej relacji o pisarskim debiucie.
Pierwszy tramwaj elektryczny pojawił się w Ealing w lipcu 1901 roku, co z grubsza zgadza się z historią Christie, chociaż nie miała wtedy jeszcze ukończonych jedenastu lat, a jej ojciec nadal żył. Natomiast cztery lata później, 1 lipca 1905 roku, z Ealing do Whitechapel pojechał elektryczny pociąg pasażerski. Pierwszego dnia nastąpiła awaria elektryczna i stało się jasne, że wciąż jeszcze nie można odstawić na boczny tor parowozów. I właśnie to wydarzenie zainspirowało Agathę, która miała wówczas niespełna piętnaście lat, do napisania wiersza zatytułowanego „Steam v. Electricity” (z ang. „Para kontra elektryczność”). Liczący w rzeczywistości sześć zwrotek (a nie cztery) utwór powstał w pierwszym tygodniu lipca, a w sobotę, 8 lipca 1905 roku, został wydrukowany na łamach „Middlesex County Journal” oraz „Ealing and Acton Gazette”.
Gazety poprzedziły wiersz krótkim wstępem: „Młoda współpracowniczka przesyła nam następujący rymowany komentarz na temat awarii pociągów elektrycznych w zeszłą sobotę”. Następnie zamieszczono utwór, który był podpisany jako A.M.C. Miller („A”, „M” i „C” to imiona autorki: Agatha Mary Clarissa). James Bernthal-Hooker zwraca uwagę, że choć pisarka po latach w swojej „Autobiografii” pomyliła kilka szczegółów związanych z okolicznościami publikacji wiersza, to cytowana przez nią zwrotka brzmi niemal dokładnie tak, jak w prasie, z jedną zasadniczą różnicą – zamiast „tramwajów” (ang. „trams”) powinny być „pociągi” (ang. „trains”).
W ocenie odkrywców stylistycznie wiersz charakteryzuje się prostymi wersami i nawiązuje do zabaw z metrum stosowanych przez Lewisa Carrola i Edwarda Leara, dwóch ulubionych pisarzy młodej Agathy. Jeśli chodzi o tematykę utworu, to z wielkim humorem pokazuje, że nawet w tak młodym wieku była cyniczna wobec „postępu”, co kontynuowała potem przez całą karierę literacką.
Oczywiście pierwszą rzeczą, jaką zrobili Alan i James, to skontaktowali się z wnukiem Agathy Christie, Mathew Prichardem, który był zachwycony, mogąc przeczytać wiersz. Zgodnie z „Autobiografią” minie kilka lat, zanim przyszła autorka kryminałów opublikuje kolejny wiersz. Jak jednak zastrzegają odkrywcy „Steam v. Electricity”, słowa pisarki również w tym przypadku są mylące i zapowiadają, że podzielą się wkrótce kolejnymi znaleziskami.
Poniżej możecie przeczytać w oryginale wiersz „Steam v. Electricity”:
Na zdjęciu głównym: Agatha Christie w wieku około dwudziestu lat (1910 rok).
[am]
fot. The Christie Archive Trust/Wikimedia Commons
Fragment „Autobiografii” Agathy Christie w tłum. Magdaleny Konikowskiej i Teresy Lechowskiej.
Kategoria: newsy
