Odkryto notatkę, która potwierdza, że obraz Ozjasza Humphry’ego przedstawia 13-letnią Jane Austen

6 lutego 2019


Rodzina Rice, będąca w bezpośredniej linii potomstwem jednego z braci Jane Austen, odkryła notatkę, która ma ostatecznie potwierdzać, że portret 13-letniej dziewczyny pędzla Ozjasza Humphry’ego rzeczywiście przedstawia przyszłą pisarkę.

Autentyczność obrazu była przedmiotem dyskusji już w pierwszych dekadach XX wieku. Od tego czasu portret przedstawiający młodą dziewczynę w białej muślinowej sukience poddano licznym badaniom przy zastosowaniu nowoczesnych technik, wykorzystywanych m.in. w policyjnych śledztwach. Wprawdzie wykryto, że w prawym górnym rogu widniały wcześniej słowa zawierające nie tylko imię i nazwisko uwiecznionej na nim postaci (Jane Austen), ale też podpis domniemanego twórcy dzieła (Ozjasz Humphry, uznany portrecista z czasów pisarki) oraz rok powstania (1788 lub 1789), jednak wątpliwości ekspertów z Narodowej Galerii Portretów budził krój sukienki i kompozycja obrazu. Dlatego uznano, że jest to dzieło powstałe po 1800 roku, a to znaczy, że nie może przedstawiać mniej więcej 13-letniej Jane Austen, bo miała ona już wówczas ponad 25 lat. W związku z czym udzielono zgodę na sprzedaż obrazu za granicę kraju. Niektórzy twierdzą jednak, że eksperci byli w błędzie, sugerowali się bowiem strojami dla dorosłych, tymczasem istnieją przykłady, że dzieci ubierano podobnie pod koniec XVIII wieku.

Decyzja Narodowej Galerii Portretów oczywiście w znaczący sposób wpłynęła na wartość portretu. Kontrowersje związane z jego autentycznością sprawiły, że rodzinie nie udało się zlicytować obrazu podczas aukcji w 2007 roku. Nic zatem dziwnego, że zależy im na znalezieniu dowodów, które potwierdzą panujące wśród potomków pisarki przekonanie, że to ona widnieje na płótnie. Teraz Rice’owie odkryli dokument, który wiele w tej kwestii może zmienić. Któryś z dalszych członków rodziny przekazał im list znaleziony w biurku należącym niegdyś do pisarki. Obecny właściciel przejrzał znajdujące się tam dokumenty i zauważył małą, brązową kopertę podpisaną jako: „Historia portretu Jane Austen”. Znajdowała się w niej notatka, w której napisano, że w 1883 roku obraz został przekazany Johnowi Morlandowi Rice’owi przez doktora Thomasa Hardinga-Newmana (obaj byli wnukami brata Jane Austen, Edwarda). „Stary doktor Newman (…) powiedział mu, że portret powieściopisarki Jane Austen znajdował się w jego rodzinie od wielu lat. Twierdził, że został wykonany, gdy miała około 15 lat” ? czytamy w notatce. Dokument ujawnia również, że macocha doktora, która była wielką miłośniczką pisarki, otrzymała go od pułkownika Thomasa Austena, jednego z kuzynów Jane.

Choć liścik jest niepodpisany, styl pisma potwierdza, że jego autorką była Fanny Caroline Lefroy (wnuczka kolejnego brata), która urodziła się zaledwie trzy lata po śmierci pisarki, a jej matka, Anna Lefroy, była jedną z ulubienic Jane, dlatego dobrze ją znała. Wprawdzie Fanny przypisuje autorstwo portretu malarzowi Johannowi Zoffany’emu, co robiono już wcześniej, jednak zdaniem rodziny dokument powinien być wystarczającym dowodem na autentyczność portretu, ponieważ powstał na długo przez pojawieniem się jakichkolwiek kontrowersji z tym związanych. „Dlaczego miałaby pisać dla siebie notatkę i zawierać w niej kłamstwa?” ? pyta badaczka Kelly M. McDonald.

Rodzina Rice twierdzi, że obecnie istnieje już pięć dowodów wskazujących na autentyczność portretu. Kontynuowane są spotkania z dyrektorem Narodowej Galerii Portretów w celu uzyskania certyfikatu, który pozwoli sprzedać dzieło za dużo większe pieniądze niż obraz anonimowej dziewczyny. Jeśli dowody okażą się wystarczające, będzie to jedyny „profesjonalny” portret pisarki wykonany za jej życia.

[am]

Tematy: , , ,

Kategoria: newsy