Nowy raport GUS: przeciętny Polak wydał w 2020 roku na książki nieco ponad 25 złotych
Blisko 25,50 złotego – tyle przeciętnie wydał każdy Polak w 2020 roku na zakup książek i innych wydawnictw. Tak wynika z najnowszego raportu Głównego Urzędu Statystycznego.
Kwota wydatkowana przez każdego Polaka na książki nie obejmuje podręczników oraz innych publikacji przeznaczonych do nauki. Rocznie na 1 osobę wychodzi dokładnie 25,44 złotego. Choć wydaje się to niewielką sumą, to należy podkreślić, że nastąpił wzrost o 1,44 złotego w stosunku do roku poprzedniego (w 2019 na książki przeznaczano średnio 24 złote). Wzrósł też znacznie udział książek w wydatkach na kulturę – obecnie wynosi on 8,3% wszystkich kosztów poniesionych w gospodarstwach domowych na ten cel (w 2019 roku było to 6,6%).
Jak zauważają autorzy raportu, łączne wydatki na zakup artykułów i usług kulturalnych w 2020 roku wyniosły 306,84 złotego na 1 osobę w gospodarstwie domowym i zmniejszyły się o 57,84 złotego (czyli o 15,9%) w porównaniu z rokiem poprzednim (w 2019 wynosiły 364,68 zł). Zestawiając dane z poprzednimi latami, należy jednak wziąć pod uwagę ograniczenia, które pojawiły się w związku z występowaniem w Polsce pandemii COVID-19.
Różnice między miastem a wsią
Raport odnotowuje wyraźne zróżnicowanie między miastem a wsią. O ile mieszkańcy miast wydają więcej na kulturę, bardziej też zmniejszyli wydatki – z 433,44 złotego w 2019 roku do 358,20 złotego w 2020 roku. Na wsiach w 2019 roku przeznaczano na kulturę przeciętnie 258,00 złotych, a w 2020 roku – 226,32 złotego.
Jeśli chodzi o segment książek i innych wydawnictw, w miastach przeznaczano na zakupy przeciętnie 34,08 złotego rocznie (co stanowiło 9,5% wydatków na kulturę 1 osoby w gospodarstwach domowych), a na wsiach – 11,76 złotego, tj. 5,2% wydatków na kulturę. W roku poprzednim było to odpowiednio: 31,56 złotego (7,3% rocznych wydatków na kulturę) oraz 12,60 złotego (4,9%).
Powyższe dane znajdują odzwierciedlenie w odrobinę lepszych statystykach czytelnictwa w czasach pandemii. Biblioteka Narodowa informowała, że po książkę w 2020 roku sięgnęło 42% Polaków, co oznacza wzrost o 3 punkty procentowe w skali roku i o 5 punktów procentowych w skali dwóch lat.
Działalność wydawców
Pomimo optymistycznych statystyk czytelnictwa rynek wydawniczy książek i broszur wyhamował w 2020 roku. Odnotowano spadek o 15,9% liczby wydawanych tytułów – z 36 138 w 2019 roku do 30 391 w 2020 roku. Zmniejszyła się również (o 16,5%) liczba tytułów wydań pierwszych – w 2019 roku było ich 33 164, a w 2020 roku jedynie 27 694. Najczęściej publikowano wydawnictwa popularne (33,4%) oraz literaturę piękną (29,8%) i naukową (24,6%) – łączny udział tych trzech kategorii stanowił 87,8% wszystkich wydawnictw. Pozostałą część stanowiły podręczniki oraz wydawnictwa zawodowe.
Najbardziej aktywni w Polsce byli wydawcy z województw: mazowieckiego (11 676 tytułów, czyli 38,4% ogółu), małopolskiego (4716 tytułów, 15,5%), wielkopolskiego (2260 tytułów, 7,8%) oraz śląskiego (2066 tytułów, 6,8%). Łącznie w tych czterech województwach opublikowano 68,2% wszystkich wydawnictw nieperiodycznych (czyli podobnie jak w 2019 roku – 68,7%). Liczba tytułów książek i broszur opublikowanych tylko w trzech miastach – w Warszawie, Krakowie i Poznaniu – przekroczyła połowę (53,6%) wszystkich wydanych publikacji nieperiodycznych w Polsce.
W wydatkach na kulturę dominują media
Jeśli chodzi o wydatki na kulturę, w 2020 roku zdecydowanie przodowały media, szczególnie elektroniczne. Opłaty za korzystanie z urządzeń odbiorczych (abonament radiowy i telewizyjny) oraz za telewizję cyfrową i kablową (bez opłat za kablówkę w ramach pakietu usług telekomunikacyjnych) wyniosły przeciętnie 103,32 złotego na 1 osobę, co oznacza wzrost o 5,3% więcej w porównaniu z 2019 rokiem. Media stanowią co roku najwyższe wydatki Polaków związane z kulturą, a w pandemii jeszcze zwiększyły swój udział (z 26,9% w 2019 roku do 33,7% w 2020 roku). Z kolei najwyższe spadki (o 59,1%) odnotowały łącznie teatry, instytucje muzyczne i kina.
[am]
TweetKategoria: newsy
