Nie żyje Wanda Chotomska, autorka książek dla dzieci i młodzieży
Smutna wiadomość dotarła do nas z Warszawy. W dniu dzisiejszym, 2 sierpnia 2017 roku, w wieku 87 lat zmarła Wanda Chotomska, ceniona pisarka, autorka wierszy i opowiadań dla dzieci i młodzieży. Zapisała się również w historii jako twórczyni pierwszej w Telewizji Polskiej dobranocki („Jacek i Agatka”).
Chotomska urodziła się 26 października 1929 roku w Warszawie. W trakcie powstania warszawskiego była sanitariuszką, a po kapitulacji niepodległościowego zrywu trafiła do obozu przejściowego w Pruszkowie, skąd zbiegła, aby następnie zamieszkać w Mosznie. Zadebiutowała w wieku 20 lat na łamach tygodnika „Świat Młodych”. Co ciekawe, swoje wiersze publikowała tam wspólnie z Mironem Białoszewskim ? podpisywali się jako „Wanda Miron”. Pierwszą książkę – zbiór wierszy zatytułowany „Tere fere” – wydała w 1958 roku. Poezja zawsze była bardzo bliska jej sercu. Dość powiedzieć, że w ciągu swej wieloletniej kariery popełniła jedenaście tomików z wierszami ? ostatni, „Wanda Chotomska dla najmłodszych”, ukazał się przed siedemnastoma laty. Łącznie w swoim dorobku autorka miała około dwustu książek dla dzieci i młodzieży.
Działalność pisarska Chotomskiej na literaturze się jednak nie kończyła. Zajmowała się także tworzeniem scenariuszy do filmów krótkometrażowych, sztuk teatralnych oraz audycji radiowych i telewizyjnych. Najsłynniejsza była dobranocka „Jacek i Agatka”, pierwsza w historii polskiej telewizji, którą emitowano w latach 1962-1973. „Pojawiali się w telewizji trzy razy w tygodniu. Wymyślałam różne akcje. Na przykład wtedy źle widziane były piegi, dzieci miały kompleksy, więc zrobiłam klub piegowatych i wybory króla piegowatych. Dzieci się zgłaszały, liczyły piegi. Wymyśliłam też dzień dziadka, tzn. Jacek to zaproponował” – wspominała w jednym z wywiadów udzielonych „Gazecie Wyborczej”. „W sprawie piegów przyszedł list do Gomułki, że dosyć wyśmiewania się z kalectwa. Były też problemy z wewnętrzną cenzurą, telewizyjną. Na przykład Jacek z patyka zrobił sobie konika. Oglądam program i słyszę, że bawi się nie patykiem, ale kijkiem. Telefonuję i dowiaduję się, że zmienili, bo dyrektor czy jego zastępca ma na nazwisko Patyk”.
Imieniem Wandy Chotomskiej nazwano wiele przedszkoli i szkół, bibliotek, centrów kultury, a nawet konkurs i festiwal literacki. Słynna pisarska miała do tego raczej zdystansowany stosunek. W 1969 roku otrzymała przyznawany przez dzieci Order Uśmiechu, którego – co ciekawe – sama była pomysłodawczynią. W 1976 roku została wpisana na międzynarodową Listę Honorową IBBY, natomiast w 2003 roku otrzymała Medal Polskiej Sekcji IBBY za całokształt twórczości. W 2016 roku nakładem wydawnictwa Marginesy ukazała się biografia „Wanda Chotomska. Nie mam nic do ukrycia” autorstwa Barbary Gawryluk.
Chotomska powiedziała kiedyś, że posiada specjalizację: jest pediatrą w literaturze, a na receptach wypisuje uśmiech. Między innymi za ten uśmiech i energie będziemy ją pamiętać.
[mw]
TweetKategoria: newsy
