Marta Baron-Milian, Wojciech Kopeć, Grzegorz Bogdał oraz Iwona Zimnicka laureatami Nagrody Literackiej Gdynia 2024
Podczas finałowej gali w gdyńskim Teatrze Muzycznym ogłoszono nazwiska czworga laureatów tegorocznej Nagrody Literackiej Gdynia. Literackie Kostki trafiły do rąk eseistki Marty Baron-Milian, poety Wojciecha Kopcia, prozaika Grzegorza Bogdała i tłumaczki Iwony Zimnickiej.
Kapituła nagrody przyznaje laury najlepszym książkom napisanym przez żyjących polskich autorów oraz wydanych w roku poprzedzających rozdanie w czterech kategoriach: „esej”, „poezja”, „proza” oraz „przekład na język polski”. W każdej z kategorii do nagrody nominowanych jest pięć pozycji.
W 2024 roku nagrodę w kategorii „esej” otrzymała Marta Baron-Milian za książkę „Neofuturzy i futuryści. Kryptohistorie polskiej awangardy” opublikowaną przez Fundację na Rzecz Nauki Polskiej oraz Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ta arcyliteracka książka jest jednocześnie pracą naukową – rozprawą habilitacyjną autorki, literaturoznawczyni i kulturoznawczyni pracującej na co dzień w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego. Tematem publikacji są początki polskiej awangardy literackiej i futuryzmu, reinterpretowane przez pryzmat trzech głównych bohaterów monografii: Jerzego Jankowskiego, Anatola Sterna i Aleksandra Wata.
Laureatem w kategorii „poezja” został Wojciech Kopeć za książkę poetycką „jest taki konik”, opublikowaną przez Wydawnictwo papierwdole. Kapituła Nagrody doceniła zbiór za „szaloną jazdę, galopadę przez tradycje, rejestry, nawiązania i krajobrazy, do aktywnego rozmontowywania przyciasnej tożsamości przez nieustanne porzucanie jej w biegu”. Autor – poeta, redaktor i krytyk – dotychczas wydał trzy tomy poetyckie, publikował też swoją twórczość w wielu czasopismach literackich.
Nagroda w kategorii „proza” powędrowała do Grzegorza Bogdała za zbiór opowiadań „Idzie tu wielki chłopak”, który ukazał się nakładem Wydawnictwa Czarne. To druga nominacja do gdyńskiej nagrody dla autora, tym razem zakończona wygraną. Wyróżnienie przyznane zostało „za olśniewająco nienarcystyczną kontemplację nad męskością w różnych fazach życia bohaterów. Za tom opowieści z życia wziętych, gdzie mało co ważnego się dzieje. I właśnie ta nieważność, nieważkość wszystkiego zalewa lepkim klajstrem niepowtarzalne żywoty bohaterów”. Książka nominowana została wcześniej również do Paszportów Polityki, Nagrody Literackiej m.st. Warszawy oraz Odkryć Empiku.
W ostatniej z kategorii – „przekładzie na język polski” – triumfuje w tym roku Iwona Zimnicka za tłumaczenie z języka norweskiego prozy ubiegłorocznego noblisty Jona Fossego „Drugie imię”, która wydana została pod szyldem ArtRage. Nagroda przyznana została „książce skrajnie surowej, dojmującej, pełnej ubóstwa czy po prostu biedy. Książce pytającej o sprawy fundamentalne: grzech, piękno i ludzki los. Książce, która jest wielką i zarazem małą podróżą – geograficzną i egzystencjalną. Książce, którą cytować moglibyśmy bez przerwy”. Tłumaczka, zdobywczyni wielu nagród i wyróżnień za swoją pracę translatorską w języku norweskim i duńskim, była już wcześniej nominowana do Nagrody Literackiej Gdynia – w 2022 roku, za przekład „Trylogii kopenhaskiej” Tove Ditlevsen.
Do 19. edycji Nagrody Literackiej Gdynia zgłoszono rekordową liczbę ponad 700 książek. Od 2024 roku funkcję przewodniczącej kapituły po raz pierwszy sprawuje dr hab. Dorota Kozicka, która zastąpiła na tym stanowisku prof. dr hab. Jerzego Jarniewicza. Nagrody pieniężne w wysokości 50 tysięcy złotych oraz pamiątkowe statuetki finansowane są przez prezydent Gdyni.
Zapis transmisji z gali Nagrody Literackiej Gdynia można obejrzeć poniżej:
[am]
fot. Anna Rezulak
Kategoria: newsy
