Literacka Nagroda Nobla 2025. Oglądaj z nami na żywo ogłoszenie werdyktu Akademii Szwedzkiej

8 października 2025

W czwartek, 9 października, o godz. 13:00 w budynku dawnej Giełdy Papierów Wartościowych w Sztokholmie ogłoszone zostanie nazwisko laureata lub laureatki Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za 2025 rok. Do kogo w tym roku trafi wyróżnienie? Transmisję z tego wydarzenia możecie obejrzeć poniżej wspólnie z nami.

Każdego roku na werdykt Akademii Szwedzkiej oczekują nie tylko czytelnicy, ale również wydawcy. Dla tych pierwszych to często motywacja do sięgnięcia po twórczość laureata, której być może nie znali. Ci drudzy z kolei mogą spodziewać się znacznego wzrostu sprzedaży książek. W 2024 roku w tydzień po ogłoszeniu, że Han Kang została pierwszą południowokoreańską pisarką nagrodzoną Noblem, w rodzimym kraju laureatki sprzedano ponad milion egzemplarzy jej książek. W Polsce w kilka miesięcy czytelnicy kupili kilkadziesiąt tysięcy egzemplarzy.

Co ciekawe, Nobel dla Han Kang przyczynił się do boomu na literaturę południowokoreańską na świecie. Z opublikowanych w sierpniu danych Koreańskiego Instytutu Tłumaczeń Literackich (LTI Korea) dowiadujemy się, że sprzedaż tłumaczonych wydań książek koreańskich, opublikowanych przy wsparciu tej instytucji, osiągnęła w 2024 roku około 1,2 miliona egzemplarzy, co stanowi wzrost o 130 proc. w porównaniu z 2023 rokiem, gdy rozeszło się 520 tysięcy egzemplarzy. Instytut wsparł w tym czasie 77 tłumaczeń dzieł Han Kang, które ukazały się drukiem w 28 językach. Dobrymi wynikami mogli pochwalić się także inni autorzy z Korei Południowej.

Typowania bukmacherów

Jak co roku firmy bukmacherskie przyjmują zakłady, tworząc nieoficjalne listy potencjalnych faworytów Nagrody Nobla. Na czele zestawienia przygotowanego przez Ladbrokes znajduje się chińska pisarka awangardowa Can Xue i postmodernistyczny węgierski pisarz László Krasznahorkai. Tradycyjnie szansę na nagrodę ma również Haruki Murakami. Wysoką pozycję zajmuje Thomas Pynchon, w czym dużą rolę mógł odegrać fakt, że w tym roku ukazała się jego nowa powieść, „Shadow Ticket”, którą po polsku przeczytamy w 2026 roku nakładem oficyny ArtRage..

Typowania Nicer Odds wskazują z kolei na Australijczyka Geralda Murnane’a, w naszym kraju przez lata kompletnie nieznanego. Jedną z jego najważniejszych powieści, „Równiny”, możemy przeczytać dopiero od września, gdy książkę opublikowało Wydawnictwo Czarne.

Należy przy tym podkreślić, że faworyci bukmacherów rzadko wskazywani są przez członków Akademii Szwedzkiej. O wiele częściej Nagroda Nobla trafia do kogoś z trochę dalszych miejsc listy.

Kto więc otrzyma w tym roku nagrodę? Czy Nobel trafi do mężczyzny, czy może do kobiety? Po oryginalnym okresie w połowie minionej dekady, kiedy to przyznano nagrody dziennikarce (Swietłana Aleksijewicz), piosenkarzowi (Bob Dylan) i autorowi sięgającemu w swej twórczości po science fiction i fantasy (Kazuo Ishiguro), Akademia zaczęła dokonywać bardziej konwencjonalnych wyborów. Nagrody dla Han Kang, Jona Fossego czy Annie Ernaux z pewnością wywołały dyskusję, ale żadna z nich nie była wielkim zaskoczeniem. Jak będzie w tym roku? Przekonamy się już w czwartek, 9 października.

Najwyższe typowania Ladbrokes: