Książki coraz częściej na cenzurowanym. Na czele listy „13 powodów” Jaya Ashera

15 kwietnia 2018


Z dorocznego raportu opublikowanego przez Stowarzyszenie Amerykańskich Bibliotek wynika, że coraz częściej podejmowane są próby usuwania książek z półek bibliotek publicznych i szkolnych. Tradycyjnie poznaliśmy również listę tytułów, które wywołały w ubiegłym roku najwięcej kontrowersji.

W 2017 roku na adres Biura ds. Wolności Intelektualnej spłynęły 354 doniesienia ? to o 31 więcej niż rok wcześniej. Jak odnotowano, najbardziej wzrosła liczba tzw. „całkowitych zakazów”, czyli sytuacji, kiedy rodzice lub członkowie lokalnej społeczności próbują usunąć z półek bibliotek lub szkół nie pojedyncze tytuły, lecz wszystkie pozycje poświęcone jakiejś tematyce, np. LGBT. Częściej występowały również przypadki, gdy ktoś prewencyjnie usuwał książki, ponieważ chciał uniknąć kontrowersji. Zazwyczaj bezskutecznie, bo właśnie takie działania mobilizują drugich do stawania w obronie usuwanych pozycji.

Po przeanalizowaniu wszystkich doniesień Stowarzyszenie Amerykańskich Bibliotek sporządziło listę 10 książek, które najczęściej próbowano zakazywać w 2017 roku:

1. Jay Asher „13 powodów”.

Choć od publikacji książki minęło 10 lat, stała się ona na nowo przedmiotem kontrowersji za sprawą serialu emitowanego przez Netflix. „13 powodów” zakazywano lub próbowano zakazywać w wielu szkołach z uwagi na podejmowaną przez powieść tematykę samobójstwa.

2. Sherman Alexie „Absolutnie prawdziwy pamiętnik”.

Powieść figuruje w zestawieniu najczęściej zakazywanych tytułów już od momentu premiery w 2007 roku, a wszystko przez tematykę ubóstwa i alkoholizmu, a także występujące w książce wulgaryzmy i sytuacje jednoznacznie seksualne. Trudno jednak uniknąć niewygodnych kwestii, gdy fabuła dotyczy dorastania nastolatka w biednym rezerwacie dla Indian.

3. Raina Telgemeier „Drama”.

Powieść graficzna dla młodzieży z 2012 roku autorstwa cenionej rysowniczki wzbudziła kontrowersje w szkolnych bibliotekach z powodu występujących w niej bohaterów homoseksualnych (dwóch chłopaków całuje się, a jeden zakłada sukienkę, aby uratować przedstawienie, w którym miała wystąpić dziewczyna). Niektórzy określali ten komiks jako wprawiający w zakłopotanie.

4. Khaled Hosseini „Chłopiec z latawcem”.

Słynna powieść o dwóch przyjaciołach z Kabulu przeniesiona na ekran przez Marca Forstera zawierała zdaniem niektórych przemoc seksualną. Byli też tacy, co uważali, że „promuje islam” i „zachęca do terroryzmu”.

5. Alex Gino „George”.

Książka adresowana do dzieci ze szkół podstawowych. Oburzenie wzbudził fakt, że głównym bohaterem jest dziecko transseksualne.

6. Cory Silverberg, il. Fiona Smyth „Sex is a Funny Word”.

Publikacja edukacyjna adresowana do dzieci w wieku od 8 do 10 lat napisana przez znanego seksuologa. Zdaniem części rodziców mogła zachęcać ich pociechy do uprawiania seksu lub rozbudzić zainteresowanie tą tematyką.

7. Harper Lee „Zabić drozda”.

Nagrodzony Pulitzerem klasyk literatury został w tym roku usunięty z listy lektur w Mississippi z powodu „kłopotliwego języka”. Wszystko z powodu określenia „czarnuch”, które pada w powieści. Podobne zarzuty pojawiały się również w innych stanach. Budzi to tym większe zdumienie, że powieść ma głęboko humanistyczny i antyrasistowski wydźwięk, a „kłopotliwe” słowo użyte jest w negatywnym kontekście. W obronie książki stanęło liczne grono osób, dlatego zdecydowano się udostępnić ją młodym czytelnikom za pozwoleniem rodziców.

8. Angie Thomas „The Hate U Give”.

Popularna powieść młodzieżowa o współczesnej czarnoskórej dziewczynie zmagającej się z problemami rasowymi. Książkę zakazano lub próbowano zakazać w wielu bibliotekach szkolnych i usunięto lub próbowano usunąć z programu nauczania z powodu „wszechobecnej wulgarności”, występowania narkotyków, wulgaryzmów i obraźliwego języka.

9. Peter Parnell, Justin Richardson, il. Henry Cole „Z Tango jest nas troje”.

Popularna publikacja dla dzieci o dwóch samcach pingwinach wychowujących małe pingwiniątko po krótkiej nieobecności wróciła na listę 10 najczęściej zakazywanych książek. Powód? Tematyka homoseksualna i promowanie rodziców jednopłciowych.

10. Jessica Herthel, Jazz Jennings, il. Shelagh McNicholas „I Am Jazz”.

Autobiograficzna książka obrazkowa, której współautorką jest nastoletnia transseksualistka. To właśnie kwestia tożsamości płciowej poruszana w publikacji dla najmłodszych wzbudziła kontrowersje.

Stowarzyszenie Amerykańskich Bibliotek od 1990 roku kompiluje listę na podstawie ilości zgłoszeń, jakie napływają z całych Stanów na temat osób bądź grup osób, które żądają usunięcia jakiegoś tytułu z półek bibliotek lub z programu nauczania. W 56% chodzi o książki dostępne w bibliotekach publicznych, w 25% o szkoły i program nauczania, w 16% o biblioteki szkolne, ale trafiają się również próby cenzurowania książek dostępnych w bibliotekach akademickich (2%). Obecnie próby cenzurowania dotyczą nie tylko książek. Choć są one najczęstszym celem ataków (67%), to samo spotyka również bazy danych, czasopisma, filmy i gry (18%), programy (7%) oraz wystawy (4%).

[am]

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy